Eén grafiek toont waarom verschillende economen zich zorgen maken
Terwijl zowel de Amerikaanse als de Britse centrale bank hun belangrijkste rentetarieven flink optrekken om de torenhoge inflatie in hun land te dempen, blijft het bij de Europese Centrale Bank stil. Nochtans toont één grafiek aan dat de kloof tussen de stijgende prijzen en het monetaire beleid in een kwarteeuw nooit zo groot was.
Een inflatie van 7,5 procent, en een negatieve rente van -0,5 procent. De kloof tussen de twee belangrijkste parameters in de economie van de eurozone was sinds de invoering van de gemeenschappelijke munt eind jaren 90 nooit eerder zo groot. Toch weigert de Europese Centrale Bank in Frankfurt voorlopig in te grijpen: de rente zou pas eind dit jaar weer omhoog gaan.
Bij de ECB leeft de vrees dat de rente verhogen zal leiden tot een negatieve economische groei, en een recessie. Toch maken verschillende economen zich zorgen dat de ECB te laat zal komen. Vanmorgen riep econoom Ivan Van de Cloot van denktank Itinera vanmorgen in De Morgen de ECB op om sneller te gaan. “Hoe langer je wacht, hoe meer pijn het doet”, klonk het. Paul De Grauwe (London School of Economics) sloot zich daarbij aan: “Ik denk dat de ECB dat sneller zal moeten doen.”
De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk grijpen wel al in. De Fed verhoogde gisteren het belangrijkste rentetarief tot 1 procent, de hoogste stijging in 20 jaar. Ook kondigde Fed-baas Jerome Powell aan dat er de komende maanden nog meer renteverhogingen zullen volgen. “De inflatie is veel te hoog. We handelen snel om ze te laten dalen.”
De Bank of England volgde vandaag en verhoogde het belangrijkste rentetarief tot 1 procent, het hoogste niveau in dertien jaar. De Britse rente staat daarmee weer boven het niveau van voor de coronacrisis, toen de rente werd verlaagd om de economie te steunen, en is teruggekeerd naar het niveau van begin 2009.
Rente verhogen of verlagen is een van de basisinstrumenten van een centrale bank, die daarmee de consumptie kan aanmoedigen of afremmen. Bij een oplopende inflatie verhogen de centrale banken de rente - zoals de grafiek ook aantoont - zodat het voor consumenten duurder wordt om te lenen. Daardoor gaan ze de vinger meer op de knip houden, daalt de vraag, en worden de oplopende prijzen weer afgeremd.
Bij een lage rente is het omgekeerd: sparen wordt minder aantrekkelijk en lenen wordt net aangemoedigd. Daardoor zal de consumptie aantrekken, en de inflatie verhogen. Dat voelt de consument echter meteen in zijn portemonnee. Internationaal wordt gestreefd naar een inflatie van ongeveer 2 procent op jaarbasis.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
