HERLEES. OORLOG OEKRAÏNE. "Russische hackers vallen Duitse sites aan na wapenleveringen”

In de Oost-Oekraïense regio's Donetsk en Loehansk, waar hevig wordt gevochten, zijn zaterdag volgens Kiev ten minste zes burgers gedood door Russisch artillerievuur, onder wie twee kinderen. Er raakten bovendien twaalf mensen gewond. Dat hebben de Oekraïense autoriteiten in die gebieden bekendgemaakt via Telegram.

Onder meer het dorp Privillja werd zwaar getroffen door raketwerpers van het type Grad (Hagel). Dit systeem kan in korte tijd tientallen projectielen afvuren.

Sinds de Russische troepen op 24 februari Oekraïne binnenvielen zijn volgens de Verenigde Naties meer dan 3300 burgers om het leven gekomen door het oorlogsgeweld.

Russische hackers hebben geprobeerd de computersystemen van een resem Duitse overheidsinstellingen lam te leggen. Dat meldt het Duitse blad 'Der Spiegel'. De cyberaanvallen zouden er zijn gekomen na de beslissing van Berlijn om toch wapens te leveren aan Oekraïne.

Volgens 'Der Spiegel' slaagden de hackers er in enkele belangrijke websites enige tijd niet toegankelijk te maken, zoals de site van het Duitse ministerie van Defensie, het Duitse parlement en verscheidene politiewebsites. Ook de site van de Duitse sociaaldemocraten van kanselier Olaf Scholz lag korte tijd uit.

Op de berichten-app Telegram zijn de aanvallen opgeëist door Killnet, een Russische hackersgroepering. De aanvallen zouden volgens Duitse verantwoordelijkheden een reactie zijn op de beslissing van Berlijn om wapens uit te voeren naar Oekraïne.

De Amerikaanse inlichtingendienst CIA ziet geen indicaties dat Rusland de inzet van tactische nucleaire wapens in Oekraïne voorbereidt. Dat zegt topman Bill Burns. Lees meer.

Polen heeft voorlopig 60 kilometer van zijn grens met Wit-Rusland permanent versterkt. Dat heeft de grenswacht bekendgemaakt. Tegen eind juni moet de grens volledig zijn versterkt. Het gaat om een hek van meer dan vijf meter hoog, uitgerust met camera's en bewegingssensoren.

Vorige zomer en herfst escaleerde de situatie aan de grens tussen beide landen. Duizenden migranten probeerden er toen illegaal de Europese Unie binnen te raken. De Europese Unie beschuldigde Wit-Rusland ervan dat het bewust migranten naar de grens bracht, om zo het westen onder druk te zetten.

Nu het beter weer wordt, is het aantal pogingen om illegaal de grens over te steken opnieuw toegenomen. Vrijdag probeerden 76 mensen illegaal Polen binnen te raken via Wit-Rusland.

Oekraïne zegt dat het opnieuw een Russisch militair vaartuig tot zinken heeft gebracht. Het zou om een Serna-landingsvaartuig gaan, dat door een drone van Turkse makelij getroffen werd. Ook twee Russische afweergeschutssystemen zouden zijn geraakt.

"Het traditionele defilé van de Russische vloot zal dit jaar plaatsvinden nabij Slangeneiland, op de bodem van de zee", schreef de Oekraïense minister van Defensie al ironisch op Twitter. Het is voor de kust van dat eilandje, in de Zwarte Zee, dat het vaartuig geraakt zou zijn.

Moskou moet het verlies van zijn schip nog bevestigen. Op beelden die door het Oekraïense leger verspreid zijn, is een voor anker liggend brandend vaartuig te zien dat door een ontploffing geraakt zou zijn en vervolgens door vlammen verteerd.

Landingsvaartuigen van de Serna-klasse worden door de Russen gebruikt om voertuigen, maar ook aanvalseenheden te laten ontschepen. Het schip is met mitrailleurs en raketlanceerders uitgerust.

De Duitse binnenlandse veiligheidsdienst BfV denkt dat er komende maandag 9 mei over heel Duitsland pro-Russische demonstraties plaats kunnen vinden. Op die datum herdenkt Rusland traditioneel de overwinning van het Sovjetleger op nazi-Duitsland. Door de oorlog in Oekraïne is die dag dit jaar extra beladen.

9 mei is "de perfecte datum om uitgebuit te worden voor Russische propaganda", zegt BfV-topman Thomas Haldenwang in een weekendinterview met de krant 'Die Welt'. "Op die dag verwachten we pro-Russische activiteiten, zoals autokaravanen en demonstraties, over heel Duitsland, mogelijk ook met vertoon van het symbool 'Z' van het Russische leger in Oekraïne." Het gebruik van de letter Z wordt gezien als een teken van goedkeuring van de Russisch inval.

Ook de veiligheidsdiensten van de Duitse deelstaten bereiden zich voor op pro-Russische demonstraties en activiteiten, volgens een rondvraag van de kranten van de Funke-groep. Vooral hoofdstad Berlijn en Noordrijn-Westfalen, de dichtstbevolkte deelstaat van het land, worden in het oog gehouden.

Er zijn nog geen concrete aanwijzingen dat pro-Russische activisten ook geweld zouden willen gebruiken, maar het BfV waarschuwt wel dat het een "emotioneel beladen" dag kan worden, en dat confrontaties in die omstandigheden niet uitgesloten zijn.

Minister van Financiën Christian Lindner zegt zaterdag dat "niemand solidariteit zou mogen tonen met het criminele bewind van (de Russische president, red.) Vladimir Poetin". Dat zijn aanhangers de herdenking van de overgave van de nazi's zouden misbruiken, vindt hij "shockerend", klinkt het in de Neue Osnabrücker Zeitung.

Sinds de start van de Russische oorlog in Oekraïne op 24 februari zijn al meer dan 3,2 miljoen mensen de grens met Polen over gevlucht. Dat zegt de Poolse grenswacht.

Vrijdag kwamen nog 24.500 mensen de grens over. Omgekeerd, in de richting van Oekraïne, trokken 19.000 mensen over de grens. Het gaat in de meeste gevallen om Oekraïense burgers die naar gebieden reizen die door het Oekraïense leger heroverd zijn.

Over het aantal oorlogsvluchtelingen dat in Polen gebleven is en hoeveel mensen naar andere EU-landen zijn doorgereisd, worden geen officiële cijfers bijgehouden.

Volgens de laatste gegevens van het VN-vluchtelingenagentschap (UNHCR) zijn sinds 24 februari naar schatting 5,5 miljoen mensen vanuit Oekraïne naar een van de buurlanden gevlucht. Zeven miljoen mensen zouden binnen de landsgrenzen andere oorden opgezocht hebben (de zogenaamde "intern ontheemden").

Voor de Russische inval telde Oekraïne 44 miljoen inwoners. Het land is met Polen verbonden door een meer dan 500 kilometer lange grens. 

In de nacht van vrijdag op zaterdag is het betrekkelijk rustig gebleven aan het front in Oekraïne. Dat melden Oekraïense bronnen. De informatie van het Oekraïense leger kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.

"In de regio's Donetsk en Loehansk, werden acht aanvallen door de vijand neergeslagen op 6 mei, wat leidde tot de vernieling van drie vijandelijke tanks, acht artilleriesystemen, zeven gepantserde militaire voertuigen, één wagen en drie eenheden van ingenieursuitrusting", zegt de Oekraïense generale staf in een rapport. Donetsk en Loehansk vormen de landstreek Donbas, in het oosten van Oekraïne. Rusland concentreert zijn aanvallen op de Donbas. Al sinds 2014 bevechten pro-Russische separatisten daar de Oekraïense strijdkrachten.

Volgens het Oekraïense leger vonden er ook rond de Azovstal-fabriek in Marioepol pogingen tot aanvallen plaats. Op andere plekken aan het front, waar de voorbije weken hevig gevochten werd, bleef de Russische activiteit volgens het Oekraïense leger beperkt tot militaire verkenningen en artillerievuur. Zo werden drones gebruikt om verdedigingsposities te detecteren in Izjoem, waar Rusland een opmars naar Kramatorsk plant om Oekraïense eenheden in de Donbas te omsingelen.

Charkiv en plaatsen buiten Donetsk werden onder vuur genomen door artillerieaanvallen. Ook de Russische luchtmacht werd ingezet. Aanvallen op de grond werden niet gemeld.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zegt dat er "invloedrijke bemiddelaars" en "invloedrijke staten" betrokken zijn bij het redden van de Oekraïense soldaten die vastzitten in het Azovstal-complex in Marioepol. "We werken ook aan diplomatieke opties om onze militairen die daar nog in Azovstal zijn te redden", zei Zelensky vrijdagavond in zijn dagelijkse videoboodschap.

De afgelopen dagen hebben er verschillende evacuaties uit de Azovstal-fabriek plaatsgevonden, maar dat ging alleen om burgers en dan vooral vrouwen, kinderen en ouderen. Er zouden nog veel soldaten en gewonden vastzitten in de staalfabriek, die omsingeld en aangevallen wordt door Russische troepen.

De staalfabriek is het laatste bolwerk van Oekraïens verzet tegen de Russen en pro-Russische rebellen, die in een bloedige strijd de rest van Marioepol al hebben veroverd.

Rusland heeft al een derde van de graanvoorraden weggesleept uit het deel van Oekraïne dat het bezet. Het is niet de eerste keer dat het voedsel daar als wapen misbruikt. Toen Sovjetdictator Stalin dat deed, stierven er zeker drie miljoen Oekraïners. Lees hier verder (+)

Het Russische kernenergiebedrijf Rosatom eist van Finland een schadevergoeding voor het geannuleerde contract voor de bouw van een kerncentrale, de Hanhikivi 1. Volgens de dochteronderneming van Rosatom, Raos Projekt Oy, is de beslissing van de Finnen niet ingegeven door economische overwegingen, maar politiek gemotiveerd.

Rosatom is naar eigen zeggen nog steeds bereid om de kerncentrale in Pyhäjoki, ongeveer 500 kilometer ten noorden van Helsinki, te bouwen. "Intussen hebben wij geen andere keuze dan ons te verdedigen en een schadevergoeding te eisen voor deze onwettige opzegging van het contract", aldus de onderneming in een verklaring vrijdag.

Het Finse kernenergiebedrijf Fennovoima Oy had het opzeggen van het contract maandag gerechtvaardigd door te wijzen op de oplopende vertragingen bij Hanhikivi 1. De Russische aanval op Oekraïne heeft de risico's voor het project bovendien nog vergroot, klonk het. Rosatom stelde dan weer dat vertragingen niet ongebruikelijk zijn bij een groot project van deze aard en dat ook de Finnen hier deels voor verantwoordelijk zijn. 

Het Finse besluit biedt een oplossing voor het raadsel waarmee Finse beleidsmakers zich geconfronteerd zagen: zij zochten een legale manier om Rusland te beletten kritieke infrastructuur in het land te beheren. Volgens het Finse ministerie van Economie is de stopzetting van het contract verdedigbaar.

Finland deelt een grens van 1.300 kilometer met Rusland. Sinds de Russische inval in Oekraïne overweegt het land toe te treden tot de NAVO, maar wil het ook minder afhankelijk worden van Russische energie.

De Italiaanse regering heeft vandaag beslag laten leggen op een superjacht ter waarde van ongeveer 700 miljoen dollar (ongeveer 664 miljoen euro) die in verband gebracht wordt met de Russische president Vladimir Poetin. Lees hier verder.

De Amerikaanse president Joe Biden heeft vandaag nieuwe militaire hulp aangekondigd voor Oekraïne, waaronder munitie en radars. Hij waarschuwde tegelijk dat de middelen voor wapens voor Kiev nu wel "bijna uitgeput" zijn. "Het Congres moet snel de middelen vrijmaken die nodig zijn om Oekraïne te versterken, zowel op het slagveld als aan de onderhandelingstafel", aldus de president.

Een Amerikaanse verantwoordelijke preciseerde dat het aanvullende pakket goed is voor 150 miljoen dollar (ongeveer 142 miljoen euro), wat heel wat minder is dan eerdere Amerikaanse wapentransporten.

Sinds het begin van de oorlog eind februari hebben de VS al voor meer dan 3,7 miljard dollar (ongeveer 3,5 miljard euro) aan wapens en munitie toegezegd of reeds geleverd aan de voormalige Sovjetrepubliek. Daarnaast heeft Biden het Amerikaanse Congres ook gevraagd om nog eens 33 miljard dollar (31,3 miljard euro) aan militaire hulp en humanitaire bijstand. 

De VN-Veiligheidsraad heeft vrijdag unaniem een verklaring over de Russische oorlog in Oekraïne goedgekeurd. In de verklaring drukken ze hun "duidelijke steun" uit voor "de zoektocht naar een vreedzame oplossing" door VN-secretaris-generaal Antonio Guterres.

In de tekst, die werd opgesteld door de Noren en Mexicanen, wordt echter geen steun uitgesproken voor een bemiddelingspoging van Guterres. In een eerste versie van de tekst was daar nog sprake van, nadat Guterres zelf had geopperd als bemiddelaar op te treden.

Wel is het de eerste keer dat de vijftien leden van de Raad, waaronder dus Rusland, zich achter een tekst scharen. Kort na de start van het conflict had Moskou nog zijn veto uitgesproken tegen, onder meer, een resolutie waarin Rusland veroordeeld werd en waarin het land gevraagd werd zijn troepen terug te trekken.

Hoewel het akkoord wordt beschouwd als de zwakst mogelijke verklaring, wordt de unanieme stemming in de Veiligheidsraad toch als hoopvol beschouwd. "Vandaag heeft de Veiligheidsraad voor het eerst met één stem gesproken voor vrede in Oekraïne", reageert Guterres. "De wereld moet zich verenigen om de geweren het zwijgen op te leggen en de waarden van het VN-Handvest te verdedigen."

Sinds de start van de oorlog speelden de Verenigde Naties, wier taak het is om de vrede in de wereld te bewaren, amper een rol van betekenis. Dat komt door het vetorecht waarover Rusland beschikt in de Veiligheidsraad. Tot vandaag komen de VN in Oekraïne en de ruimere regio vooral tussen op humanitair vlak.