Waarom iedereen plots roze in huis wil

Ik was veertien toen ik van een scoutskamp thuiskwam in een bouwwerf. De grootste ingreep was structureel wellicht het opentrekken van de volledige achtergevel, maar toch ging mijn blik meteen naar de ingebouwde kastenwand, die de keuken met de eetkamer van mijn ouderlijk huis stilistisch aan elkaar verbond. En die toen dus plots roze geverfd was. Geen rood dat een tikje licht was uitgeslagen, nee, echt roze-roze, het soort tint waar je geïsoleerd in een verfblik niet omheen kan, maar die op de muren vreemd genoeg leek te kloppen en niet zo schreeuwerig leek. Dat had mijn vader, interieurarchitect en dus het brein achter deze operatie, toen ook voorspeld. De roze wand (uit de NCS-kleurenwaaier S1020-R30B) paste perfect bij het warme hout van het wengéparket, en zou binnen die context dan ook neutraal worden.

Volwassenheid is doorgaans gekleurd met het besef dat je ouders eigenlijk toch gelijk hadden. Ook in dezen bleken de woorden van mijn pa profetisch. Twintig jaar later is de wand al een aantal keer in dezelfde tint geverfd. Net omdat het roze zo opgaat in het geheel en dus niet zo opvalt, zijn ze er nog steeds niet op uitgekeken, en omdat de ondertoon van de tint een voor de rest strak ontwerp warm en huiselijk maakt, kan ik ook geen enkele andere chroma bedenken die er zou passen. Bovendien is een roze interieur vandaag niet meer zo baanbrekend als dat aan het begin van dit millennium leek. Vandaag zien we roze badkamers, roze keukens en roze woonkamers in woonreportages opduiken zonder dat de tint een bijzondere vermelding krijgt.

Roze is effectief een neutrale kleur geworden. Maar daarvoor heeft ze eerst wel heel wat associaties van zich af moeten werpen.

Jongenskleur

Misschien wel een van de belangrijkste influencers voor de democratisering van het roze interieur was Mamie Eisenhouwer, vrouw van Dwight Eisenhouwer die van 1953 tot 1961 de 34ste president van de Verenigde Staten was. Mamie had een voorliefde voor roze. Tijdens de militaire carrière van haar man moest ze maar liefst 28 keer verhuizen, maar ze wist haar nieuwe woonst telkens weer naar haar smaak in te richten omdat ze te allen tijden stokjes met haar drie favoriete verfstalen bij zich droeg: beige, grijsgroen en roze. Die stokjes gingen ook mee naar het Witte Huis, dat ze dusdanig decoreerde dat reporters het op den duur over The Pink Palace hadden. Ook in haar kleerkast kwam haar voorliefde voor roze terug, zodat ook het grote publiek blootgesteld werd aan wat First Lady-pink genoemd werd.

Roze werd vanaf toen ook steeds meer geassocieerd met een bepaald soort vrouwelijkheid, daar waar roze initieel een kleur voor jongens was – omdat het een sterker aura heeft, en lichtblauw voor meisjes – omdat dat breekbaarder en fijner was. De film Funny Face (1957) populariseerde deze verschuiving met de iconische zin: “Banish the black, burn the blue, and bury the beige. From now on, girls, think pink!”

Broodroosters

Het was een godsgeschenk voor marketeers die de tint gingen gebruiken om huishoudtoestellen te vermarkten. In 1958 schreef het magazine Electrical Merchandising dat roze de meest gevraagde kleur voor spullen als broodroosters of koffiezetapparaten was. Ook roze porseleinwerk, wandmeubels en aankleding van badkamers en keukens kenden een boom in de jaren 50. Niet verwonderlijk, de vrolijke kleur was tekenend voor de tijdgeest en de naoorlogse uitbundigheid.

“Binnen de popularisering van een kleur heb je sectoren die kleurpioniers zijn, en sectoren die kleurvolgers zijn”, weet kleurenexpert en trendwatcher Hilde Francq. “Meestal is mode een pionier en interieur een volger. Dat is logisch: mensen moeten eerst wennen aan een kleur in het straatbeeld en die zich eigen kunnen maken via kleding en accessoires alvorens ze die in hun interieur gaan doortrekken.” Voor haar veelbevraagde trendrapporten baseert Francq zich op maatschappelijke macrotrends – wat er beweegt op sociologisch, technologisch, politiek en economisch vlak – en hoe dat de levensstijl van mensen beïnvloedt. Die tijdgeest probeert ze in kleuren, materialen en texturen te vertalen. Een analyse die het ene jaar al radicaler voelt dan het ander. Tien jaar geleden voorspelde ze de terugkeer van roze, wat toen op ongeloof onthaald werd. Maar Francq kreeg gelijk.

Modern en volwassen

In 2014 vroeg het beroemde Londense restaurant Sketch een redesign van de Iraans-Franse architecte India Mahdavi, die het geheel met pastelroze overgoot, van de muren tot de sierlijsten naar het meubilair. Datzelfde jaar bracht Wes Anderson zijn in Le Corbusiers ‘rose claire’ gehulde prent The Grand Budapest Hotel uit, ook voor interieurfotografe en -stiliste Patricia Goijens een bijzonder moment. “Het was alsof die kleur toen weer op onze radar kwam. Roze werd lange tijd geassocieerd met retro, met barbies of met baby’s, en plots werd de kleur gebruikt op een manier die modern en volwassen aanvoelde.” En dus schilderde ze haar dressing niet donkerblauw, het oorspronkelijke idee, maar lichtroze, ‘omdat dat minder bepalend voelde, neutraler zelfs’.

Twee jaar later, in 2016, riep Pantone rose quartz samen met serenity blue uit tot kleur van het jaar. Het betekende de ‘ontgendering’ van de kleur roze. Ook Pantone baseert deze trendkleuren op maatschappelijke verschuivingen. “Dat jaar beleefden we het hoogtepunt van de gender blur – waarin we zijn gaan accepteren dat gender op een spectrum valt”, zei Laurie Pressman, vicepresident van het Pantone Color Institute destijds aan Insider Magazine. “Roze en blauw golden als genderaanduidingen in de jaren 50, maar jonge mensen vandaag verwerpen die traditionele kleurassociaties. Roze vertegenwoordigt neutraliteit voor een hele generatie, die tegelijkertijd ook heel nostalgisch is naar de kindertijd omdat ze geconfronteerd werd met de vastgoedbubbel en de finan­ciële crisis.” De opkomst van de selfcare- en wellnessindustrie en onze fascinatie voor mid-century en alles Scandinavisch gaf de kleurtrend nog een extra duwtje in de rug.

Millennial pink

De specifieke tint, die het midden houdt tussen pastelroze en zalmkleurig, was zo prominent aanwezig in de marketing naar kapitaalkrachtige twintigers dat Elle-journalist Veronique Hyland er de term ‘millennial pink’ voor bedacht. De kracht van millennial roze zit in de vrijblijvendheid. De kleur valt namelijk echt niet in een keurslijf te stoppen – kenmerkend voor een generatie jonge mensen die hokjesdenken steeds meer aan de kant probeert te schuiven. Het heeft dus nog weinig te maken met het pastelroze van de jaren 50, en het hot pink dat een momentje kende aan het begin van het millennium, met films als Legally Blonde en onze fascinatie voor Paris Hilton.

De tint is trouwens makkelijk te matchen met andere kleuren. Van roze sofa’s en roze lattes tot roze muren: plots kleurde alles pink – niet toevallig tijdens de hoogdagen van Instagram. Waarna de kleur verder viraal ging. En plots is roze overal. Apple bracht een iPhone uit in roségoud en populaire merken als Glossier en Acne Studios gebruikten roze prominent in hun marketing, Harry Styles koos eveneens voor een roze albumhoes voor zijn debuutalbum en Sketch werd het meest gefotografeerde restaurant ter wereld.

Het was een tikje ironisch dat millennials, de eerste generatie die het volgens onderzoek financieel en maatschappelijk slechter zouden hebben dan haar ouders, naar de wereld keek door een rozegetinte bril, maar het werkte wel.

Zoals de trendcyclus echter voorschrijft, werd alles wat millennial ademt de laatste jaren aan de kant geschoven. De skinny jeans is uit de mode, Instagram is cringe, en zelfs Sketch kreeg na tien jaar een make-over en werd volledig geel geverfd, een kleur die broodnodig optimisme in een wereld getekend door oorlog en ziekte moet weergeven.

“Roze is echter niet passé, integendeel”, zegt Francq. “De kleur is geëvolueerd naar iets wat ik een ‘comfortable neutral’ noem, dat zijn tinten waar de meeste mensen zich zonder veel risico te nemen goed bij gaan voelen.”

Ook in Francqs trendrapport voor het voorjaar van 2023 komt roze voor. “Dat komt omdat roze een hele humanistische, zachte en vrolijke kleur is – gevoelens waar mensen na twee jaar pandemie met plexiglas en afstandelijkheid naar snakken. Bovendien is roze een veel te flatterende kleur om te verdwijnen, zeker uit badkamers.”