Gascentrale Vilvoorde belandt voor tweede keer op tafel van Demir: provincie geeft opnieuw geen vergunning

Komt er ooit een nieuwe gascentrale in Vilvoorde? Ook na vandaag is daar nog geen duidelijkheid over. Engie/Electrabel, dat een vergunning voor die centrale probeert te verkrijgen, vangt immers voor de tweede keer bot bij de provincie Vlaams-Brabant. De stemming voor de vergunning eindigde vandaag onbeslist. Twee provinciaal gedeputeerden van N-VA-signatuur stemden tegen, de andere twee gedeputeerden (CD&V en Open VLD) stemden voor.  

Bij zo'n gelijkstand, een "staking der stemming" in het jargon, wordt er geen vergunning afgeleverd.  

Engie/Electrabel zegt "verrast" te zijn dat de deputatie niet tot een besluit kon komen, "zeker aangezien het nieuwe dossier voldoet aan de Vlaamse regelgeving. We betreuren ten zeerste dat de investeringszekerheid in Vlaanderen opnieuw ondergraven wordt". Het bedrijf zal in beroep gaan. Daardoor zal Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) opnieuw moeten oordelen over de aanvraag.

Het is de tweede keer dat de provincie geen vergunning levert voor de centrale. Opmerkelijk, want net zoals bij de eerste ronde deze zomer, leverde de Provinciale Omgevingsvergunnings­commissie (POVC) ook deze keer een gunstig advies af, zij het onder voorwaarden. 

Dat advies is een studie van 56 pagina's waarop de gedeputeerden zich baseren om te stemmen. Voor die studie worden twintig instanties en overheidsdiensten om hun inschatting gevraagd, waaronder de Vlaamse Milieumaatschappij, het Vlaams Energieagentschap, het Agentschap voor Natuur en Bos en de federale overheidsdienst Mobiliteit, maar ook de gemeenten Vilvoorde en Grimbergen. Zo goed als alle instanties oordeelden positief over de aanvraag, al dan niet onder voorwaarden. Enkel de gemeente Grimbergen deed dat niet - net zoals bij de eerste ronde, overigens.

Hans Bonte (SP.A), de burgemeester van Vilvoorde, heeft het over een partijpolitiek spel vanuit de N-VA "dat het hele adviserende apparaat desavoueert. De deputatie heeft bewezen dat ze in staat is de eigen administratie en de Vlaamse adviezen naast zich neer te leggen. Het is nu uitkijken naar wat de N-VA-minister zal beslissen."

In juli vorig jaar weigerde de bestendige deputatie van de provincie Vlaams-Brabant de vergunning een eerste keer, omdat de gascentrale te veel CO₂, ammoniak en stikstof zou uitstoten.

In beroep volgde Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) die redenering. “De gascentrale in Vilvoorde zou 107.000 kilogram ammoniak per jaar uitstoten”, motiveerde ze haar beslissing. “In het dossier is ook nergens te vinden waarom die uitstoot niet kan worden verminderd.”

Op het moment van Demirs beslissing, in november vorig jaar, armworstelden coalitiepartners N-VA en CD&V in de Vlaamse regering over het stikstofdossier. N-VA wilde de noodzakelijke stikstofreducties vooral opleggen aan de landbouwsector, waardoor heel wat bedrijven zouden moeten sluiten. In die context vond Demir het niet gepast om een gascentrale die voor extra stikstofuitstoot zou zorgen, wél te vergunnen.  

Engie/Electrabel diende in januari een nieuw dossier in, waarbij het rekening hield met de bezwaren van de minister. Volgens Demir had het bedrijf in de eerste versie van het dossier, die dus geweigerd werd, niet in detail aangegeven hoe het zijn ammoniak- en stikstofuitstoot zou verlagen. Engie/Electrabel betwist dat en zegt dat het die informatie in een bijlage bij het dossier had toegevoegd. 

Hoe dan ook, Engie/Electrabel zegt die informatie deze keer in het dossier zelf verwerkt te hebben. Volgens het bedrijf gaat het om een louter administratieve aanpassing, en zijn er geen noemenswaardige technische wijzigingen aangebracht aan het ontwerp van de centrale zelf.

Doordat de federale regering aanvankelijk alle zeven kernreactoren in ons land wilde sluiten in 2025, dreigde er een stroomtekort. De regering wilde dat opvangen door twee nieuwe gascentrales te laten bouwen.

Engie/Electrabel Electrabel wilde in Vilvoorde een vernieuwde gascentrale bouwen op de site van de huidige centrale, met een vermogen van zowat 870 MW. Die centrale werd door de federale regering geselecteerd voor subsidies volgens het zogenaamde CRM-mechanisme, samen met een andere gascentrale in Les Awirs (bij Luik).

Daarmee had Engie/Electrabel wel zicht op geld, maar nog niet op een vergunning om te bouwen. Het is die vergunning die vorig jaar zowel op provinciaal als op Vlaams niveau werd geweigerd. Nu is dat dus opnieuw gebeurd op provinciaal niveau.

Dat is de vraag, aangezien de federale regering rekende op twee gascentrales om een volledige kernuitstap op te vangen. Toch blijven die twee gascentrales op tafel liggen, ook nu de volledige kernuitstap van de baan is en er alsnog twee reactoren zullen blijven werken.

Een mogelijke verklaring is dat het aantal gascentrales onderschat is dat nodig zou zijn geweest om een volledige kernuitstap op te vangen.

Nee dus. Net zoals na de vorige weigering in eerste aanleg, gaat Engie/Electrabel in beroep bij minister Demir. Nu het verhitte debat over de kernuitstap achter de rug is, zou dat beroep in een serenere sfeer behandeld kunnen worden. Al kan de stikstofkwestie nog steeds stokken in de wielen steken.