Langdurig zieke werknemers die weigeren vragenlijst in te vullen, verliezen 2,5 procent van hun uitkering
UpdateDe federale ministerraad heeft de luiken voor werknemers en werkgevers in het ‘Terug naar Werk-plan’ van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) afgeklopt. Bedrijven met relatief veel langdurig zieke werknemers kunnen vanaf 2023 een financiële sanctie krijgen. De langdurig zieken zelf verliezen 2,5 procent van hun uitkering als ze na lang aandringen blijven weigeren om mee te werken aan het reïntegratieproces.
De regering kondigde in oktober vorig jaar al aan dat er werk gemaakt werd van de responsabilisering van de 500.000 langdurig zieken in ons land, maar ook van bedrijven, mutualiteiten en artsen.
De plannen maken deel uit van het voornemen van de regering om de werkzaamheidsgraad op te trekken tot 80 procent, benadrukte premier Alexander De Croo (Open Vld) deze ochtend op een persconferentie met Vandenbroucke. Hij verwees naar de vacatures voor bijvoorbeeld verpleegkundigen of leerkrachten die erg moeilijk ingevuld geraken. “Dat is niet alleen een economisch probleem, maar het wordt ook een maatschappelijk probleem. We gaan naar een systeem waarbij iedereen zijn verantwoordelijkheid moet nemen.”
Werknemers
Concreet krijgen langdurig zieken na 10 weken afwezigheid een vragenlijst toegestuurd, waarin hen onder meer wordt gevraagd hoe hun gezondheidstoestand is, en of ze denken terug aan de slag te kunnen gaan. Op basis daarvan kan het ziekenfonds inschatten wie een traject kan opstarten bij een ‘Terug Naar Werk-coördinator’, een relatief nieuwe functie bij de ziekenfondsen die door een eerdere hervorming van Vandenbroucke werd ingevoerd.
Die vragenlijsten worden nu al verstuurd, alleen komen daar vanaf volgend jaar sancties bij kijken in de vorm van een inhouding van de uitkering van 2,5 procent.
Dat gebeurt wel enkel na een cascade aan verwittigingen: wie de vragenlijst na 2 weken niet heeft teruggestuurd, krijgt hulp aangeboden met het invullen van de lijst. Een arts kan op dat moment ook een uitzondering maken om medische redenen. Als ook de aangeboden hulp geen zoden aan de dijk brengt, wordt de langdurig zieke uitgenodigd voor een medisch onderzoek, al zijn ook hier weer uitzonderingen mogelijk. Als twee uitnodigingen genegeerd worden, gaat de sanctie in, al stopt die meteen als de betrokkene contact opneemt om een nieuwe afspraak vast te leggen. Pas als hij of zij ook dan niet komt opdagen, krijgt de sanctie een meer definitief karakter.
Voor de duidelijkheid: enkel het invullen van de vragenlijst is verplicht. Opnieuw aan de slag gaan blijft een vrijwillige keuze.
Werkgevers
Voor werkgevers wordt een gelijkaardig systeem met waarschuwingen voorzien. Bedrijven waar in de laatste vier kwartalen zeker drie werknemers zijn uitgevallen voor minstens twaalf maanden én waarbij het aantal langdurig zieken drie keer hoger ligt dan het gemiddelde in de privé en twee keer hoger dan het gemiddelde in de eigen sector, betalen per kwartaal een bijdrage van 0,635 procent op de lonen, wat neerkomt op 2,5 procent op jaarbasis. Bedrijven worden wel twee kwartalen op voorhand verwittigd dat ze de kritieke drempels dreigen te overschrijden. Dat “knipperlichtsysteem” gaat in vanaf dit najaar, zodat de eerste sancties in het tweede kwartaal van 2023 ingaan.
Het mechanisme is enkel van toepassing op ondernemingen met gemiddeld 50 personeelsleden, en enkel de werknemers jonger dan 55 jaar met minstens 3 jaar anciënniteit worden in rekening genomen. Volgens simulaties voldoen op dit moment ongeveer 190 bedrijven aan alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een sanctie, wat zou neerkomen op een kwartaalbijdrage van 1,275 miljoen euro.
Artsen en ziekenfondsen
In een later stadium volgen nog de modaliteiten voor de responsabilisering van artsen en ziekenfondsen. Met die laatste is volgens Vandenbroucke al een gedetailleerd akkoord gesloten, dat volgende maand wordt afgeklopt door de federale ziekteverzekering Riziv. Voor de artsen wordt gewerkt aan fiches die voor verschillende ziektes aangeven hoe lang de standaard arbeidsongeschiktheid duurt.
Het is de bedoeling dat alle nodige wetteksten na de zomer gestemd worden in het parlement. De hervorming zou dan op 1 januari 2023 ingaan. De opbrengst van de sancties voor zowel langdurig zieken als werkgevers gaat naar maatregelen ter preventie van langdurige ziekte.
Dit gaat niet om boetes uitdelen, maar om solidariteit en om het recht om geïntegreerd te worden in de samenleving.
Kritiek
De maatregelen bleven de afgelopen maanden niet gespaard van kritiek. Zo verzetten de sociale partners zich unaniem tegen de sancties. Toch zet de regering door: aan het mechanisme zoals het werd aangekondigd in oktober, lijkt weinig fundamenteel te zijn veranderd.
Vandenbroucke gaat er prat op dat het systeem vooral kansen creëert voor langdurig zieken van wie “de meesten zelf niets liever willen” dan opnieuw - al dan niet deeltijds - aan de slag te gaan. “Dit gaat niet om boetes uitdelen, maar om solidariteit en om het recht om geïntegreerd te worden in de samenleving.”
PVDA: “Werkgevers blijven buiten schot”
De PVDA ziet dat anders. “De agenda is niet de genezing van zieke werknemers, maar activering op straffe van sancties. En zieke werknemers zullen er het eerste slachtoffer van zijn”, zegt Kamerfractieleidster Sofie Merckx.
Laat ons de oorzaken aanpakken in plaats van met sancties te zwaaien.
Volgens Merckx blijven de werkgevers bovendien grotendeels buiten schot. “Het lijkt wel of het draaiboek van werkgeversorganisatie Voka is gevolgd. Zijn (Vandenbroucke, red.) project is erop gebouwd om langdurig zieken naar de arbeidsmarkt te jagen, koste wat het kost.” Ze vindt het sanctiebedrag ook te hoog. “Boetes van 30 euro per maand voor een gemiddelde uitkering zijn onrechtvaardig, zeker nu de levensduurte zo hard stijgt.”
De oppositiepartij eist dat de regering de plannen alsnog intrekt. “Er zijn alternatieven voor het straffen van zieken, zoals het blijven inzetten op vrijwillige begeleidingstrajecten terug naar werk. Daar komt nog eens bij dat men steeds langer moet werken. Laat ons de oorzaken aanpakken in plaats van met sancties te zwaaien”, aldus Merckx.
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
8
WEERBERICHT. Al een beetje warmer vandaag, volgende week 23 graden
-
Mijnenergie
Klopt jouw energiefactuur wel helemaal? En hoe betwist je een te hoge afrekening?
Af en toe berichten media over absurd hoge energiefacturen die bijvoorbeeld het gevolg zijn van een nulletje te veel of een vergeten komma. Dergelijke frappante fouten spot je als klant meteen. Maar soms duiken er ook afwijkingen op, die – hoewel ze minder in het oog springen - je toch een aardige duit kosten. Hoe stel je deze vast en op welke manier kan je ze aanvechten? Mijnenergie.be helpt je stap voor stap. -
HET RAPPORT. Met onderscheiding geslaagd of gebuisd? Zo presteerden de Vlaamse ministers de afgelopen 4,5 jaar
Hoe presteerde de Vlaamse regering de afgelopen 4,5 jaar? Om een volledig overzicht te krijgen wikt en weegt onze politiek journaliste Astrid Roelandt het beleid van de negen ministers van de Vlaamse regering en geeft hen elk een uitgebreid rapport. Twee van hen zijn gebuisd, eentje gedelibereerd en drie ministers zijn geslaagd met onderscheiding. Bekijk de rapporten hieronder in detail. -
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
-
Twee jaar na dood van baby in crèche ’t Sloeberhuisje wil parket vader van uitbaatster voor assisen wegens doodslag
Het parket wil Roxan V., de vader van de uitbaatster van kinderdagverblijf ‘t Sloeberhuisje in Gent, vervolgen voor doodslag op een zes maanden oude baby. De man schudde het meisje in februari 2022 zo hard door elkaar dat ze nadien in het ziekenhuis overleed aan een hersentrauma. En dat deed hij volgens de speurders met de intentie om te doden. Maar volgens Kris Vincke, de advocaat van V., was dat niet het geval: “Voor ons is het duidelijk dat de man nooit de bedoeling had om de baby te doden.”Gent -
Bestelwagen botst zonder bestuurder tegen geparkeerd voertuig in Oordegem
De hulpdiensten werden vrijdagavond omstreeks 23 uur opgeroepen naar de Grote Steenweg N9 in Oordegem nadat daar een merkwaardig ongeval gebeurde.Oordegem -
PREMIUM
Hoe ontstaat een burn-out precies? Hoe herken je de eerste symptomen? Onze werkexpert licht toe
-
5
Kinkhoest, mazelen, soa’s en schurft: gevaarlijke ziektes kennen recordjaar
-
16
Regering gaat nieuwe gesloten centra voor illegalen bouwen in Jabbeke en Jumet
De federale regering kan op zoek naar een aannemer voor de bouw van de gesloten centra in Jabbeke en Jumet. De ministerraad heeft het licht op groen gezet voor de aanbesteding van beide dossiers. Samen zijn ze goed voor zowat 300 plaatsen. -
Jobat
Hoeveel werknemers krijgen maaltijdcheques? En wie mag op een dertiende maand of smartphone van het werk rekenen?
De werkende Belg kan op steeds meer extraatjes rekenen: de voorbije vijf jaar is het gemiddeld aantal extralegale voordelen met 10 procent toegenomen. Om welke voordelen gaat het precies (en welke zijn aan een terugval bezig)? Welke rol spelen je functie, statuut, opleiding en de sector waarin je werkt? En wat met de verschillen tussen man en vrouw? Jobat.be zocht het uit. -
34
Omgekomen medewerker van Belgisch agentschap en 7-jarig zoontje verbleven in huis Hamas-militant, zegt Israëlische ambassadeur
38 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerTom De Graeve
Léon-Bernard Giot
Jozef Vermeulen
walter huybrechts
luc van pelt