Langdurig zieke werknemers die weigeren vragenlijst in te vullen, verliezen 2,5 procent van hun uitkering
UpdateDe federale ministerraad heeft de luiken voor werknemers en werkgevers in het ‘Terug naar Werk-plan’ van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) afgeklopt. Bedrijven met relatief veel langdurig zieke werknemers kunnen vanaf 2023 een financiële sanctie krijgen. De langdurig zieken zelf verliezen 2,5 procent van hun uitkering als ze na lang aandringen blijven weigeren om mee te werken aan het reïntegratieproces.
De regering kondigde in oktober vorig jaar al aan dat er werk gemaakt werd van de responsabilisering van de 500.000 langdurig zieken in ons land, maar ook van bedrijven, mutualiteiten en artsen.
De plannen maken deel uit van het voornemen van de regering om de werkzaamheidsgraad op te trekken tot 80 procent, benadrukte premier Alexander De Croo (Open Vld) deze ochtend op een persconferentie met Vandenbroucke. Hij verwees naar de vacatures voor bijvoorbeeld verpleegkundigen of leerkrachten die erg moeilijk ingevuld geraken. “Dat is niet alleen een economisch probleem, maar het wordt ook een maatschappelijk probleem. We gaan naar een systeem waarbij iedereen zijn verantwoordelijkheid moet nemen.”
Werknemers
Concreet krijgen langdurig zieken na 10 weken afwezigheid een vragenlijst toegestuurd, waarin hen onder meer wordt gevraagd hoe hun gezondheidstoestand is, en of ze denken terug aan de slag te kunnen gaan. Op basis daarvan kan het ziekenfonds inschatten wie een traject kan opstarten bij een ‘Terug Naar Werk-coördinator’, een relatief nieuwe functie bij de ziekenfondsen die door een eerdere hervorming van Vandenbroucke werd ingevoerd.
Die vragenlijsten worden nu al verstuurd, alleen komen daar vanaf volgend jaar sancties bij kijken in de vorm van een inhouding van de uitkering van 2,5 procent.
Dat gebeurt wel enkel na een cascade aan verwittigingen: wie de vragenlijst na 2 weken niet heeft teruggestuurd, krijgt hulp aangeboden met het invullen van de lijst. Een arts kan op dat moment ook een uitzondering maken om medische redenen. Als ook de aangeboden hulp geen zoden aan de dijk brengt, wordt de langdurig zieke uitgenodigd voor een medisch onderzoek, al zijn ook hier weer uitzonderingen mogelijk. Als twee uitnodigingen genegeerd worden, gaat de sanctie in, al stopt die meteen als de betrokkene contact opneemt om een nieuwe afspraak vast te leggen. Pas als hij of zij ook dan niet komt opdagen, krijgt de sanctie een meer definitief karakter.
Voor de duidelijkheid: enkel het invullen van de vragenlijst is verplicht. Opnieuw aan de slag gaan blijft een vrijwillige keuze.
Werkgevers
Voor werkgevers wordt een gelijkaardig systeem met waarschuwingen voorzien. Bedrijven waar in de laatste vier kwartalen zeker drie werknemers zijn uitgevallen voor minstens twaalf maanden én waarbij het aantal langdurig zieken drie keer hoger ligt dan het gemiddelde in de privé en twee keer hoger dan het gemiddelde in de eigen sector, betalen per kwartaal een bijdrage van 0,635 procent op de lonen, wat neerkomt op 2,5 procent op jaarbasis. Bedrijven worden wel twee kwartalen op voorhand verwittigd dat ze de kritieke drempels dreigen te overschrijden. Dat “knipperlichtsysteem” gaat in vanaf dit najaar, zodat de eerste sancties in het tweede kwartaal van 2023 ingaan.
Het mechanisme is enkel van toepassing op ondernemingen met gemiddeld 50 personeelsleden, en enkel de werknemers jonger dan 55 jaar met minstens 3 jaar anciënniteit worden in rekening genomen. Volgens simulaties voldoen op dit moment ongeveer 190 bedrijven aan alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een sanctie, wat zou neerkomen op een kwartaalbijdrage van 1,275 miljoen euro.
Artsen en ziekenfondsen
In een later stadium volgen nog de modaliteiten voor de responsabilisering van artsen en ziekenfondsen. Met die laatste is volgens Vandenbroucke al een gedetailleerd akkoord gesloten, dat volgende maand wordt afgeklopt door de federale ziekteverzekering Riziv. Voor de artsen wordt gewerkt aan fiches die voor verschillende ziektes aangeven hoe lang de standaard arbeidsongeschiktheid duurt.
Het is de bedoeling dat alle nodige wetteksten na de zomer gestemd worden in het parlement. De hervorming zou dan op 1 januari 2023 ingaan. De opbrengst van de sancties voor zowel langdurig zieken als werkgevers gaat naar maatregelen ter preventie van langdurige ziekte.
Dit gaat niet om boetes uitdelen, maar om solidariteit en om het recht om geïntegreerd te worden in de samenleving.
Kritiek
De maatregelen bleven de afgelopen maanden niet gespaard van kritiek. Zo verzetten de sociale partners zich unaniem tegen de sancties. Toch zet de regering door: aan het mechanisme zoals het werd aangekondigd in oktober, lijkt weinig fundamenteel te zijn veranderd.
Vandenbroucke gaat er prat op dat het systeem vooral kansen creëert voor langdurig zieken van wie “de meesten zelf niets liever willen” dan opnieuw - al dan niet deeltijds - aan de slag te gaan. “Dit gaat niet om boetes uitdelen, maar om solidariteit en om het recht om geïntegreerd te worden in de samenleving.”
PVDA: “Werkgevers blijven buiten schot”
De PVDA ziet dat anders. “De agenda is niet de genezing van zieke werknemers, maar activering op straffe van sancties. En zieke werknemers zullen er het eerste slachtoffer van zijn”, zegt Kamerfractieleidster Sofie Merckx.
Laat ons de oorzaken aanpakken in plaats van met sancties te zwaaien.
Volgens Merckx blijven de werkgevers bovendien grotendeels buiten schot. “Het lijkt wel of het draaiboek van werkgeversorganisatie Voka is gevolgd. Zijn (Vandenbroucke, red.) project is erop gebouwd om langdurig zieken naar de arbeidsmarkt te jagen, koste wat het kost.” Ze vindt het sanctiebedrag ook te hoog. “Boetes van 30 euro per maand voor een gemiddelde uitkering zijn onrechtvaardig, zeker nu de levensduurte zo hard stijgt.”
De oppositiepartij eist dat de regering de plannen alsnog intrekt. “Er zijn alternatieven voor het straffen van zieken, zoals het blijven inzetten op vrijwillige begeleidingstrajecten terug naar werk. Daar komt nog eens bij dat men steeds langer moet werken. Laat ons de oorzaken aanpakken in plaats van met sancties te zwaaien”, aldus Merckx.
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
22
Overheid betaalde Bpost jarenlang te veel voor rekeningen voor btw en boetes
-
Federaal parket trekt dossier van vermoorde Laura Trappeniers en haar verdwenen echtgenoot op Tenerife naar zich toe
De bevoegde Belgische autoriteiten hebben gisteren besloten om het dossier van de op Tenerife vermoorde Laura Trappeniers (66) en haar nog altijd vermiste echtgenoot Marc Olbrechts (71) naar het federale niveau te tillen. Concreet kan het federaal parket nu ook onderzoeksdaden voorstellen aan het Spaanse gerecht en manschappen sturen. Het blijft voorlopig een mysterie wat er precies is gebeurd, stelt onze collega ter plaatse op het Spaanse eiland vast. -
PREMIUM116
Nu dieren in de grondwet staan, gaan we nog vlees mogen eten? “Er zal anders gekeken worden naar dierenwelzijn”
Dieren zijn wezens met gevoel en moeten beschermd worden. Dat staat voortaan in de Belgische grondwet. “Een levensgevaarlijke beslissing”, zegt voormalig justitieminister Vincent Van Quickenborne (Open Vld). Hij waarschuwt dat vlees eten in de toekomst verboden kan worden. Wat is daarvan aan? We laten zowel Van Quickenborne als GAIA en Animal Rights aan het woord. -
-
Jobat
Wie krijgt vakantiegeld? Om welk bedrag gaat het? En wanneer wordt het uitbetaald?
-
PREMIUM5
Kwart meer zelfdodingen bij jonge vrouwen: wat is er aan de hand? “Jongens zijn veel liever voor elkaar”
Zorgwekkend. Dat zijn de nieuwste zelfmoordcijfers. Vooral meer meisjes en jonge vrouwen zien het licht niet aan het einde van de tunnel: hun aantallen stegen met een kwart. Waaraan ligt dit? “Meisjes maken zich zorgen om de toekomst: ‘Ga ik nog een huis kunnen kopen?’” Maar er zijn nog verklaringen. Professor Gwendolyn Portzky (UGent) somt ze op. -
PREMIUM43
Krijgen we vanaf maandag ook bij ons anti-Israël-protesten aan universiteiten? “Radicale acties zijn nodig, want niemand luistert naar ons”
In de VS hebben de pro-Palestijnse studentenprotesten al tot geweld geleid, en nu begint het ook in ons land te borrelen. In Leuven ging een student drie dagen lang in hongerstaking, terwijl studenten in Gent en Brussel dreigen universiteitsgebouwen te bezetten als de banden met Israël niet worden verbroken. “We zijn genoodzaakt over te gaan tot radicalere acties”, zegt Siska (23) uit Gent. “Er gaan dingen gebeuren”, zegt ook Johanna uit Brussel. Wat zijn de studenten van plan?Stad Brussel, Leuven, Gent -
PREMIUM
Directrice na brooddozenonderzoek: “Soms zijn brooddozen gevuld met koude frieten”
-
Spaargids.be
Houdt jouw spaarrekening op te bestaan? “Opgebouwde voordelen neem je mee naar nieuwe rekening”
-
PREMIUMZaak Annie De Poortere7
Geen doodsoorzaak na autopsie Annie De Poortere, dus kan dossier vuilnisbak in? Niet volgens experts: “Je kan zelfs veroordelen zonder lijk”
De autopsie op het lichaam van Annie De Poortere heeft niets opgeleverd. De vrouw lag dertig jaar lang begraven en een grondige analyse van haar stoffelijk overschot kon de doodsoorzaak niet blootleggen. Lees: wetenschappelijk valt niet aan te tonen dat ze vermoord is. Maar wat betekent dat nu voor het onderzoek? En pleit dat haar toenmalige echtgenoot nu volledig vrij? Joachim Meese, advocaat en professor strafrecht aan de Universiteit Antwerpen licht toe. “Lijkverberging? Het zal moord zijn of niets.”Sint-Martens-Latem -
Het meest westelijke uitkijkpunt van het land is open: “Zo zag je de zee en duinen nog nooit”
Het Westerpunt in De Panne is één van de meest indrukwekkende constructies van de kust. Het vormt een driedimensionale beleving met de duinen, het strand en de zee als decor. Eén miljoen euro kostte het uitkijkpunt dat opgetrokken is uit beton met houtstructuren. “Hier voel je de kust zoals nergens anders”, is burgemeester Bram Degrieck (Het Plan-b) vol lof.De Panne -
Livios
Last van de tuinomheining van je buren? Dit zijn de regels omtrent vergunning, plaatsing en onderhoud
38 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerTom De Graeve
Léon-Bernard Giot
Jozef Vermeulen
walter huybrechts
luc van pelt