Naar wie gaan de meeste "12 points"? 5 inzendingen die van de Songfestival-finale een unieke avond (kunnen) maken

Frankrijk doet het dit jaar in het Bretoens, de regionale taal van de Franse regio Bretagne. Dat is niet de eerste keer: in 1996 zongen de Fransen ook al eens in het Bretoens en in 2011 deden ze het in het Corsicaans. Die inzendingen konden toen niet overtuigen en het ziet er deze keer ook niet echt naar uit dat Frankrijk in de bovenste regionen zal eindigen.

Desalniettemin markeren we een historisch Songfestivalfeitje: niet alleen "moederland" Frankrijk zingt dit jaar niet in het Frans, geen énkele andere inzending heeft ook maar één zinnetje in de taal van Molière. Dat is voor het eerst in de 66-jarige geschiedenis van het Songfestival.

Toegegeven: het Frans - nochtans de taal van verschillende Songfestivalklassiekers - is al een hele tijd op zijn retour. We moeten al teruggaan naar 1988 voor een winnend lied; toen zong Céline Dion voor Zwitserland "Ne partez pas sans moi". Vorig jaar was plots een grand cru-jaar voor het Frans met een tweede en derde plaats, maar dit jaar zit dat er dus niet in.

Zanger Alvan en het vocalistische trio Ahez brengen met "Fulenn" een Keltisch klinkend electrolied. "Fulenn" betekent "vonken" en die krijgen we zeker te zien in het visuele spektakelstuk van Frankrijk, maar mogelijk zal dat niet voldoende zijn voor onze zuiderburen - die voor het laatst wonnen in 1977 - om veel douze points binnen te rijven.

Naar onze noorderburen dan, want die doen het dit jaar in het Nederlands. S10, de artiestennaam van Stien den Hollander, zingt het sterke en tegelijk breekbare "De diepte". In de halve finale dinsdag kon ze Europa duidelijk overtuigen en ze plaatste zich voor de finale. Dat is sinds de invoering van het systeem met halve finales (in 2004) een unicum voor een liedje in het Nederlands.

Vroeger was het verplicht om in je landstaal te zingen op het Eurovisiesongfestival, maar in 1999 werd die regel losgelaten. Sindsdien kregen we nog maar één keer Nederlands te horen, in 2010. Toen zong Sieneke "Ik ben verliefd, sha-la-lie" voor Nederland, maar ze kon zich niet plaatsen voor de finale.

De laatste goede score voor een Nederlandstalig liedje dateert van 1998, toen Edsilia Rombley (een van de presentatrices van vorig jaar) een mooie vierde plaats behaalde met het lied "Hemel en aarde". De laatste keer dat er voor België een liedje in het Nederlands weerklonk op het Songfestival, is alweer van 1996 geleden: Lisa del Bo met "Liefde is een kaartspel".

S10 brengt met "De diepte" naar eigen zeggen een "liefdesbrief aan je eigen verdriet". De jonge Nederlandse staat moederziel alleen op het podium, maar neemt op een beklijvende manier de hele zaal in. Een zaal die luid meezingt met tekstdeeltjes die iedereen begrijpt zoals "Tadada dadadadada" en "Oehoe aha". Toch is het vooral de prestatie en de styling van S10 die de taalbarrière doorbreekt en er wellicht voor zal zorgen dat Nederland hoog eindigt.

Een tweede keer op rij winnen? Het zou zo maar kunnen voor Italië. Mahmood en Blanco zorgen met "Brividi" (rillingen) letterlijk voor een kippenvelmoment in Turijn, zeker wanneer de hele zaal luid meezingt met hun muzikale duet. Het is nog al eens gebeurd dat een land twee keer op rij een Songfestivalzege behaalt, al blijft het toch hoogst uitzonderlijk.

Mahmood heeft trouwens Songfestivalervaring want in 2019 werd hij al eens tweede. Italië doet sinds 2011 - na een jarenlange onderbreking - opnieuw mee aan de liedjeswedstrijd en staat sindsdien bijna elk jaar hoog genoteerd. Wellicht is de Italiaanse selectieprocedure daar niet vreemd aan. 

Het is namelijk de winnaar van het prestigieuze Festival van San Remo (de inspiratiebron voor het Eurovisiesongfestival destijds) die een ticket aangeboden krijgt om Italië te vertegenwoordigen. Aangeboden dus, geen automatische selectie. De Italianen willen San Remo namelijk niet degraderen tot een loutere preselectie van het Eurovisiesongfestival.

Mahmood en Blanco aanvaardden hun ticket en werden meteen een van de favorieten voor het Songfestival. Vraag is of ze zich wel volledig geven voor die favorietenrol. Zeker Blanco gaf tot diep in de repetities nog andere concerten en kwam soms vermoeid over. En de prestatie gisteravond bij de juryfinale - de generale repetitie waar de vakjury's hun punten bepalen - klonk een beetje twijfelachtig. 

Zweden is zowat de eeuwige kanshebber op het Songfestival. Op één uitzondering na heeft het Scandinavische land zich al elk jaar weten te plaatsen voor de finale en ook dit jaar deden ze dat schijnbaar zonder enige moeite.

De Zweedse preselecties worden dan ook al jaren erg professioneel en groots aangepakt. Aan de act die "Melodifestivalen" wint, wordt amper tot niets veranderd voor het Songfestival zelf. Zo vaardigt Zweden telkens een geoliede machine af.

Dat laatste gaat ook dit jaar op voor Cornelia Jakobs met "Hold me closer". Terwijl velen hun ogen richten op Oekraïne of Italië, zou zij wel eens de derde hond kunnen zijn die met de overwinning wegloopt. Dat zou een zevende overwinning voor Zweden betekenen, een evenaring van het historische record van Ierland.

Maar zoals gezegd zijn alle ogen gericht op Oekraïne. Als we de bookmakers moeten geloven, dan is er vanavond zelfs geen competitie meer. Verwacht wordt dat het land inderdaad nogal wat sympathiestemmen zal krijgen van het publiek. Vraag is of de vakjury's zullen meegaan in dat verhaal.

In elk geval levert Oekraïne met "Stefania" van de groep Kalush Orchestra een interessant liedje af dat een combinatie brengt van rap, folk en hip hop. Los van de mogelijke sympathiestemmen wegens de oorlog, blijft de Oekraïense inzending in je oren wurmen.

En dus wordt er al luidop nagedacht: wat als? Want in de regel organiseert het winnende land het jaar erop de liedjeswedstrijd. Dat lijkt alles behalve evident te worden voor Oekraïne. Hoogstwaarschijnlijk zal het Songfestival dan moeten uitwijken naar een ander land. Zweden is een van de eerste opties in dat geval. Of wie weet stelt Brussel zich als Europees centrum wel kandidaat.