LIVE OORLOG OEKRAÏNE. Vredesonderhandelingen opnieuw tijdelijk opgeschort: "Moskou begrijpt de situatie niet” - “Duizenden Oekraïense militairen gevangengenomen”

De vredesonderhandelingen tussen Kiev en Moskou zijn opnieuw tijdelijk opgeschort "omdat Moskou geen blijk geeft de situatie te begrijpen". Dat zegt Mikhailo Podoliak, een adviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky.

"De oorlog verloopt niet langer volgens de regels, het tijdschema en de plannen van Rusland. Moskou snapt echter niet wat er in de wereld gebeurt en wat de eigen rol daarin is", klinkt het.

"Het strategische doel van Rusland is alles of niks", zo zei de adviseur. Volgens hem is de Russische elite ook bang "om de waarheid te zeggen, namelijk dat Moskou zich moet terugtrekken uit deze oorlog".

Er vonden al enkele onderhandelingsrondes tussen beide partijen plaats, maar telkens zonder concrete resultaten. De laatste keer dateert van 22 april. Toen ontmoetten de Russische onderhandelaar Vladimir Medinski en zijn Oekraïense collega David Arakhamia elkaar.

Pro-Russische rebellen in de Oost-Oekraïense regio Loehansk hebben melding gemaakt van de gevangenneming van vele duizenden "Oekraïense militairen en huurlingen" bij de plaatsen Lisitsjansk en het aangrenzende Sjevjerodonetsk, zo heeft het Russische persbureau TASS gemeld. Volgens Vitali Kiseljov, een leider van de afgescheiden 'volksrepubliek' Loehansk, raakten naar schatting 15.000 strijders er ingesloten.

Volgens Kiseljov is het waarschijnlijk dat deze soldaten het bevel hadden gekregen zich onder geen beding terug te trekken en de plaatselijke infrastructuur te vernietigen, terwijl hogere Oekraïense officieren zich wel tijdig uit de voeten maakten toen de omsingeling dreigde.

De berichten uit Loehansk zijn niet te verifiëren.

Oekraïne heeft zich volgens het Kremlin afgekeerd van onderhandelingen om de oorlog te beëindigen. Viceminister van Buitenlandse Zaken Andrej Roedenko zei volgens persbureau TASS dat uit Kiev geen enkele reactie meer is gekomen op een voorstel van de Russische regering voor een vredesregeling. Volgens hem zijn er zijn helemaal geen onderhandelingen meer. Oekraïne heeft hier nog niet op gereageerd.

De twee oorlogvoerende landen proberen al sinds kort na de Russische inval op 24 februari tot een vredesakkoord te komen door in gesprek te blijven. Beide landen hebben daarvoor eerder gestelde doelen afgezwakt of opgegeven. Maar op een aantal belangrijke punten zijn ze niet wezenlijk nader tot elkaar gekomen.

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz heeft vandaag nog een telefoongesprek met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky gehad. Beiden hebben daarbij beklemtoond dat er alleen een oplossing via onderhandelingen kan komen, als de gevechten stoppen en troepen worden teruggetrokken.

Ongeveer 265 Oekraïense strijders die zich verschansten in de Azovstal-staalfabriek hebben zich sinds maandag overgegeven aan pro-Russische troepen en zijn gevangen genomen. Dat meldt het Russische ministerie van Defensie dinsdag. Daarmee valt het laatste Oekraïense bolwerk in de belegerde stad in handen van de Russische troepen.

"De afgelopen 24 uur hebben 265 strijders hun wapens ingeleverd en zijn ze gevangenen genomen. Onder hen zijn 51 ernstig gewonden", stelt het ministerie in een verklaring over de stand van zaken van het Russische offensief tegen Oekraïne. "Wie medische hulp nodig heeft, wordt naar het ziekenhuis van Novoazovsk gebracht."

Maandag maakte de Oekraïense vice-minister van Defensie Hanna Maljar bekend dat 264 Oekraïense strijders, onder wie 53 gewonden, uit de staalfabriek waren geëvacueerd naar plaatsen in het gebied dat door de Russische en pro-Russische strijdkrachten in Oost-Oekraïne wordt gecontroleerd. Ze benadrukte dat de strijders zullen worden gerepatrieerd naar een gebied dat door de Oekraïense regering wordt gecontroleerd, "in het kader van een uitwisselingsprocedure".

De Oekraïense president Volodimir Zelenski benadrukte maandag in zijn dagelijkse videoboodschap dat Oekraïne zijn "helden" uit Marioepol levend nodig heeft.

Zeker negentien burgers zijn maandag om het leven gekomen bij Russische aanvallen op steden in de Donbas-regio in het oosten van Oekraïne. Dat melden de Oekraïense autoriteiten.

"Door het beschieten van Sjevjerodonetsk zijn er zeker tien doden gevallen", zegt het hoofd van de regionale regering in Loehansk, Sergej Hajdaj. In de naburige regio Donetsk kwamen nog eens negen burgers om bij Russische aanvallen, zegt Pavlo Kirilenko, hoofd van de regionale regering. Zes anderen raakten gewond. Onafhankelijke bronnen kunnen de informatie niet bevestigen. 

Volgens Oekraïense bronnen waren er maandag ook weer bombardementen in de omgeving van de westelijke grootstad Lviv. Een militaire basis in de regio Javoriv, aan de grens met Polen, zou daarbij getroffen zijn, schreef de plaatselijke legerbevelhebber Maxim Kosizkij op zijn nieuwskanaal in chatdienst Telegram. Burgemeester Andrij Sadovy zei dat er geen informatie is over raketinslagen in de stad. Hij bedankte de luchtafweer. De voorbije jaren trainden Oekraïense soldaten met westerse instructeurs in Jaroviv.

De ruim 260 Oekraïense soldaten die uit de staalfabriek Azovstal in de belegerde Oekraïense havenstad Marioepol zijn geëvacueerd, zijn onderdeel van een uitruil. Dat bevestigde de onderminister van Defensie van Oekraïne, Hanna Maliar, in een videoboodschap op social media zonder verder in te gaan op de details.

"53 ernstig gewonde militairen zijn uit de staalfabriek overgebracht naar een ziekenhuis voor behandeling", zei Maliar. "Daarnaast zijn 211 militairen via een humanitaire corridor naar Olenivka gebracht. Een uitruilprocedure zal plaatsvinden voor hun terugkeer naar huis."

Er wordt nog gewerkt aan de evacuatie van de andere soldaten in de Azovstalfabriek. 

De soldaten die Marioepol verdedigden hebben Oekraïne cruciaal belangrijke tijd gegeven om reserves op te bouwen, de troepen te hergroeperen en bijstand te krijgen van partners, schreef Maljar op Facebook. De taak om Marioepol te verdedigen is volledig uitgevoerd, zei ze ook. Een bevrijding van de fabriek was volgens haar niet mogelijk. Het belangrijkste nu is om het leven van de verdedigers van Marioepol te vrijwaren.

Uren eerder had het Russische ministerie van Defensie gezegd dat er een akkoord was bereikt over de evacuatie van gewonden uit het uitgestrekte Azovstal-complex waar Oekraïense soldaten zich hebben verschanst. Een deel van de Oekraïners werd volgens Rusland naar het 35 kilometer oostelijker gelegen Novoazovsk getransporteerd om er behandeld te worden. Novoazovsk is in Russische handen en ligt vlakbij de grens met Rusland. Andere soldaten gingen naar een andere plek in het gebied dat door pro-Russische rebellen wordt gecontroleerd, meldt de Russische televisiezender RT.

Oekraïense strijders in Azovstal op hun beurt meldden eerder dat er van hogerhand een opdracht was gegeven, maar zij maakten niet duidelijk wat precies de bedoeling was: "Om levens te redden, voert het hele Marioepol-garnizoen het goedgekeurde besluit van het Opperste Militaire Commando uit en hoopt het op de steun van het Oekraïense volk."

Naar verluidt bevonden zich voor de evacuatie nog ongeveer zeshonderd Oekraïense militairen in Azovstal, dat geldt als een van de grootste staalfabrieken van Europa.

De voorbije dagen waren al honderden burgers geëvacueerd uit de fabriek. Zij zochten er bescherming tegen het oprukkende Russische leger. 

Over de aftocht van de soldaten in de fabriek, die zo goed als geen voedsel en water meer hebben, is lang onderhandeld. In Oekraïne klinkt ook kritiek op de regering in Kiev dat ze de laatste verdedigers van Marioepol in de steek gelaten heeft. De autoriteiten herhaalden voortdurend dat ze niet in staat waren om de blokkade van Russische troepen te doorbreken.