Euro zakt tot vijfjarig dieptepunt en nadert de dollar, met gevolgen voor de eurozone

De euro is gezakt tot iets meer dan 1,04 dollar, het laagste punt in vijf jaar. Een jaar geleden stond de waarde van een euro nog gelijk aan bijna 1,22 dollar. Experts verwachten dat de twee valuta’s dit jaar nog evenveel waard zullen worden.

De oorlog tussen Rusland en Oekraïne is bepalend geweest voor de neergang van de euro, beaamt Francesco Pesole, valutastrateeg bij ING. Hij ziet de waarde van de euro ten opzichte van de dollar gestaag dalen sinds eind februari, toen Rusland buurland Oekraïne binnenviel. Ook de slechte economische vooruitzichten voor de eurozone als gevolg van de stijgende energieprijzen spelen volgens Pesole een rol.

De stijgende energieprijzen worden deels veroorzaakt door de aanhoudende impasse over gasleveringen aan Europa door Rusland. Europese landen willen van het Russische gas af, maar beschikken nog niet over voldoende alternatieven. De vooruitzichten voor de Europese economie zijn somber. Daarom verlaagde het Internationaal Monetair Fonds onlangs zijn groeiprognose voor de eurozone dit jaar naar 2,8 procent.

Rentebeleid

Maar er zijn ook andere oorzaken, zegt ING-econoom Pesole. “Zoals het verschil tussen het monetair beleid van de ECB en dat van de Federal Reserve.” De Europese Centrale Bank (ECB) staat voor de moeilijke opgave om enerzijds de hoge inflatie in te dammen door de rente te verhogen, en anderzijds de schade van die maatregel zoveel mogelijk te beperken. Voornamelijk EU-lidstaten met grote staatsschulden, zoals Italië, zouden daar flink onder lijden omdat de rente op de staatsschuld als gevolg ook toeneemt.

Komende week zal ECB-president Christine Lagarde zich uitspreken over de kwestie. Naar verwachting zal de centrale bank de rente vanaf juli gaan verhogen. Het zou de eerste keer in meer dan tien jaar zijn dat dat gebeurt. Ondertussen heeft de Amerikaanse centralebankenkoepel Federal Reserve de rente al verhoogd en is zo goed als zeker dat dit jaar meer verhogingen zullen volgen. Als gevolg van dit beleid blijft de dollar in deze roerige tijden sterk en neemt die zelfs toe in waarde. Op de beurs is een stormloop ontstaan op de dollar, die door veel beleggers wordt gezien als een veilige haven.

De devaluatie van de euro ten opzichte van de dollar is niet zonder consequenties voor de eurozone, zegt Pesole. “Het heeft gevolgen voor de huidige inflatie binnen de EU. Die wordt op het moment voornamelijk veroorzaakt door de import van producten en diensten uit de VS. Die zijn duurder geworden voor EU-landen en zo wordt de inflatiedruk verder opgevoerd.”

Hoewel de euro is gedaald, blijft die niet zozeer achter bij andere valuta’s. Het bewijst voornamelijk hoe sterk de dollar is. De DXY, een index die de dollar afzet tegen valuta’s van de grootste handelspartners van de VS, bereikte eind april de hoogste stand in twintig jaar. Zelfs ten opzichte van de Japanse yen bereikte de dollarkoers een record, terwijl die munt bij uitstek goed bestand is tegen economische beroering.

Ingeprijsde verhogingen

Of het verhogen van de rente door de ECB de euro gaat redden, hangt volgens Pesole simpelweg af van hoeveel de rente omhooggaat. ECB-bestuurder en president van de centrale bank van Oostenrijk Robert Holzmann zei begin mei tegen nieuwssite Politico dat de rente dit jaar wel drie keer moet worden verhoogd, met minimaal 1,5 procent in totaal.

Volgens Pesole is dat niet voldoende. “Die drie renteverhogingen zijn dan al volledig ingeprijsd door de markt.” Dat wil zeggen dat bedrijven hun prijzen alvast aanpassen aan de nieuwe rente, waardoor een verhoging minder of geen effect heeft. Pesole zegt dat de ECB meer ‘hawkish’ (havikachtig) moet handelen. Die term wordt gebruikt om aan te geven dat een centrale bank ingrijpende maatregelen neemt om inflatie te bestrijden.

De officiële prognose van ING is dat de euro voor de komende zes maanden een waarde van 1,05 dollar zal houden. Pesole wijst daarbij wel naar de risico’s van schommelingen op de markt, en hij drukt zich nog zacht uit als hij zegt: “Ik sluit niet uit dat de euro en de dollar dit jaar nog op gelijke waarde komen.”