“Zo’n automaat met maandverbanden is echt wel een meerwaarde voor onze school”, zegt Floor Vanharen uit Geel, een vijfdejaars aan het SMIK in Kasterlee. “De automaat geeft een gerust gevoel als je eens iets niet bij hebt.”

De school nam dinsdag zowel in de centrale gang als in de damestoiletten een automaat met maandverbanden in gebruik. Het gaat niet om flashy en dure automaten die je weleens in toiletten van horecazaken tegenkomt, maar wel om degelijke, houten exemplaren, ontworpen door de leerlingen van het vierde jaar Techniek-Wetenschappen.

“Er zijn al wel andere scholen die mandjes met maandverbanden zetten op de toiletten. Vaak moet het daar allemaal heel geheimzinnig verlopen”, legt Griet Paulussen, adjunct-directeur van het SMIK uit. “Door maandverband gratis aan te bieden, toegankelijk te maken voor iedereen en de automaat op een erg zichtbare plaats te hangen, willen we menstruatie uit de taboesfeer halen en breed bespreekbaar maken. We hebben ook zelfbouwpakketten ontworpen die we ter beschikking willen stellen aan andere scholen, met daarbij een gebruiksvriendelijke handleiding. In eerste instantie gaat het om de scholen van onze scholengemeenschap Kogeka (Geel-Kasterlee, red.) maar ook andere scholen mogen bij ons aankloppen.”

Taboesfeer

De SOS Care Free Period Box, zoals de automaat ook wordt genoemd, kan in totaal 42 maandverbanden stockeren. De maandverbanden worden aangeboden door Soroptimist International Club Kempen “Dat is een vrouwenclub die wereldwijd jonge meisjes en vrouwen kansen geeft om zich te ontwikkelen en zichzelf te zijn”, zegt Griet Paulussen. “Menstruatie hoort bij het vrouw-zijn, is ‘maandelijkse kost’ maar zit toch nog steeds in een taboesfeer. Plots ongesteld worden, een ‘ongelukje’ hebben en geen maandverband bij de hand hebben: veel vrouwen kunnen er zich wat bij voorstellen.”

Het automatenproject kwam niet van de ene dag op de andere tot stand. In oktober vorig jaar hielden de leerlingen van de school in Kasterlee al een sensibiliseringsactie over menstruatie-armoede naar aanleiding van Wereldmeisjesdag. “We deelden toen zakjes uit, met daarin een zeepje en twee maandverbanden, aan alle meisjes van de school”, vertelt Evalinde Vissers uit Kasterlee, scholier van het vijfde jaar. “Toen we merkten dat sommige leerlingen heel ongemakkelijk reageerden, verschoven we het accent van armoede naar het doorbreken van het taboe rond menstruatie. Intussen is het thema al helemaal ingeburgerd op school.”

Verbaasde blikken

De vierdejaars Techniek-Wetenschappen kregen de eer om enkele ontwerpen te maken van een automaat. “Als leraar kreeg ik aanvankelijk heel veel verbaasde blikken”, zegt vakleraar Flor Van Houdt. “Of reacties van ‘doe het maar zelf’. Uiteindelijk kreeg ik iedereen toch mee in het verhaal. Het uiteindelijke model, het derde ontwerp, maakt gebruik van een magneet om het klepje onderaan de automaat achteruit te doen schuiven.”

De school Heilig Graf in Turnhout kondigde dinsdag ook aan om vanaf vrijdag gratis maandverbanden en tampons ter beschikking te stellen op de toiletten. “Uit een enquête bij de leerlingen blijkt dat heel wat leerlingen last hebben van menstruatie-armoede”, zegt Mieke Paulussen van het Heilig Graf. “De leerlingenraad trok aan de alarmbel en realiseerde dit project.”