Oekraïne schakelt "een van beste sluipschutters van Siberië" uit - Rusland erkent moeilijkheden in oorlog tegen Oekraïne

De Oekraïense president Volodimir Zelensky wil de staat van beleg voor het hele land met drie maanden verlengen. Er zijn wetsontwerpen klaar, die het parlement nog moet goedkeuren. Dat zal naar alle waarschijnlijkheid groen licht geven. In dat geval zal de staat van beleg nog tot 23 augustus van kracht zijn. Een dag later viert Oekraïne traditiegetrouw zijn Onafhankelijkheidsdag.

Zelensky had voor het eerst op 24 februari - enkele uren na de Russische aanval - de oorlogstoestand uitgeroepen en heeft die vervolgens al twee keer met telkens 30 dagen laten verlengen. Veel deskundigen zien de duur van de staat van beleg als een indicator van hoe lang Kiev zich momenteel voorbereidt op mogelijke gevechten. 

Het Oekraïense leger heeft verdere winsten geboekt in de regio rond de stad Charkov. Dat meldt de generale staf van Oekraïne. 

De Oekraïense strijders hebben het dorp Dementjeva aan de Russische grens bevrijd en boeken zo vooruitgang ten noorden van de stad, klinkt het. Ook in Dovhenke, op zo'n 25 kilometer van de stad Slovjansk in het oosten van het land, zijn er gevechten.

Er werden ook zware gevechten gemeld in de buurt van de steden Lyman, Bachmoet, Avdiivka en in de buurt van Sjevjerodonetsk in de regio Loehansk. Daar bood de Russische luchtmacht naar verluidt de Russische grondtroepen luchtsteun, onder meer met uitgebreide bombardementen. Toch slaagden de Russen er niet in vooruitgang te boeken, luidt het.

Iedereen zat met open mond te kijken toen een Russische militair op de staatstelevisie verklaarde hoe rampzalig de oorlog verloopt. Maar eigenlijk had de man dat al tot in de puntjes voorspeld nog vóór de strijd begon.

Lees er hier meer over.

“Een rauwe getuigenis van de wreedheid van deze verdomde oorlog.” Zo noemt Emilio Morenatti, een Spaanse fotojournalist en winnaar van de prestigieuze Pulitzerprijs, de aangrijpende beelden die hij de afgelopen weken maakte in enkele Oekraïense ziekenhuizen. Ze tonen verminkte burgers, die ledematen verloren en hun leven in amper een seconde tijd verwoest zagen worden door het oorlogsgeweld.

Lees er hier meer over.

Italië heeft de uitwijzing van Italiaanse, Spaanse en Franse diplomaten door Rusland, als een "vijandige daad" bestempeld. Tegelijk heeft het land opgeroepen om de diplomatieke kanalen met Rusland niet te verbreken.

"Het is een vijandige daad, maar het is absoluut noodzakelijk om de diplomatieke betrekkingen met Rusland te behouden. Dit mag niet leiden tot het afbreken van diplomatieke banden, want als we vrede willen bereiken, zullen we dat via die diplomatieke kanalen moeten doen", zei Italiaans premier Mario Draghi op een persconferentie in Rome. 

"Italië neemt akte van het besluit van de Russische Federatie om 24 medewerkers van de Italiaanse diplomatieke en consulaire vertegenwoordiging en van het Italiaanse bureau voor handelsbevordering uit het land te zetten", reageerde het ministerie van Buitenlandse Zaken later op de dag. "Het personeel dat uitgezet wordt heeft altijd het Verdrag van Wenen nageleefd bij het verrichten van zijn taken." 

Ook Spanje "verwerpt" Moskous beslissing om 27 Spaanse diplomaten het land uit te wijzen, zo zei de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken. "De Russische autoriteiten verantwoorden hun besluit zogezegd op basis van wederkerigheid nadat 27 Russische ambassademedewerkers in april als personae non gratae werden verklaard", aldus de minister. "Maar deze beslissing om de Russen de deur te wijzen was gebaseerd op veiligheidsoverwegingen." 

Rusland heeft moeilijkheden en onvolkomenheden in zijn aanvalsoorlog tegen Oekraïne toegegeven, maar tegelijk wel een voortzetting van de strijd aangekondigd.

"Ondanks alle moeilijkheden gaat de speciale militaire operatie tot het einde verder", zei Rasjtsjid Noergaljev als plaatsvervangend secretaris van de nationale veiligheidsraad. Ondanks de westerse wapenleveringen aan Oekraïne loopt de operatie door. Alle "opgaven waaronder de demilitarisering en de denazificatie, alsmede de bescherming van de Volksrepublieken Donetsk en Loehansk worden compleet omgezet", aldus de vroegere minister van Binnenlandse Zaken.

De leider van de Russische deelrepubliek Tsjetsjenië in de noordelijke Kaukasus, Ramsan Kadyrov, sprak zelfs van "onvolkomenheden" bij de start van de op 24 februari gestarte oorlog tegen Oekraïne. "In het begin waren er nog onvolkomenheden, er waren enkele tekortkomingen, maar nu verloopt alles voor honderd procent volgens plan", zei hij op een politiek forum. De door president Poetin gestelde opdrachten worden in volle omvang vervuld.

De troepen van Kadyrov vechten naar zijn zeggen in de oostelijk Oekraïense regio's Loehansk en Donetsk. Hij zei dat er zich nog eens ongeveer tweehonderd andere vrijwilligers voor inzet in Oekraïne hebben gemeld. De Tsjetsjeense strijders, die ook in Syrië zijn ingezet, zijn berucht voor hun brutaliteit. 

Turkije blokkeert binnen de NAVO het begin van de toetredingsgesprekken met Finland en Zweden. Dat is uit NAVO-kringen vernomen.

Deze voormiddag was het in de NAVO-Raad nog niet mogelijk de voor de start van het toetredingsproces noodzakelijke gesprekken op te starten. Turkije volhardt in het verzet tegen de toetreding van de twee landen.

Zweden en Finland hadden eerder formeel het lidmaatschap van de NAVO aangevraagd. Ambassadeurs van de twee noordelijke landen overhandigden woensdag de nodige documenten aan NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg op het hoofdkwartier van de alliantie in Brussel. 

De gouverneur van de westelijke Russische regio Belgorod heeft Oekraïne er opnieuw van beschuldigd geschoten te hebben op een dorp vlakbij de grens. Daarbij is een jongeman gewond geraakt, zo meldt Vjatsjeslav Gladkov op zijn Telegramkanaal.

De man werd behandeld, maar zijn leven was niet in gevaar. Volgens Gladkov werden zes huizen, een auto en een elektriciteitsleiding beschadigd. 

Het dorp Solochi ligt ongeveer tien kilometer van de grens met Oekraïne. Volgens Russische bronnen is Solochi vorige week al een keer beschoten. Toen werd een 18-jarige man gedood en raakten zeven andere mensen gewond.

De Russische soldaat Vadim Sjisjimarin heeft voor een Oekraïense rechtbank verklaard schuldig te zijn aan een oorlogsmisdaad. De tankcommandant is de eerste Rus die daarvoor in Oekraïne terechtstaat.

Sjisjimarin zou op 28 februari, vier dagen na het begin van de Russische inval in Oekraïne, vanuit een rijdende auto een 62-jarige man op een fiets hebben doodgeschoten. Het gebeurde in het dorpje Tsjoepahivka, in de grensregio Soemi. De auto was gestolen door Russische soldaten die op de vlucht waren voor het Oekraïense leger. Een andere militair zou Sjisjimarin het bevel hebben gegeven de man te doden om te voorkomen dat hij hun aanwezigheid zou verraden.

Sjisjimarin is 21 jaar en komt uit het Siberische Irkoetsk. In een video van het Oekraïense leger zegt hij te vechten in Oekraïne om zijn moeder financieel te kunnen ondersteunen. Oekraïne kent geen doodstraf, maar de soldaat kan wel levenslang krijgen.

Lees er hier meer over.

Rusland staat op het punt een krachtige nieuwe laser in te zetten die drones en lichte vliegtuigen kan neerhalen. Dat meldt het staatspersagentschap Tass. "Onze fysici hebben lasersystemen ontwikkeld die vele malen krachtiger zijn, waardoor verschillende doelen kunnen worden verbrand. Ze zijn ze aan het voorbereiden voor massaproductie," zo zei de Russische vicepremier Joeri Borisov op een conferentie in de buurt van Moskou.

Volgens Borisov heeft het nieuwe laserwapen een bereik van vijf kilometer en kan het drones op die hoogte neerschieten. Volgens het rapport werd het nieuwe systeem dinsdag getest en naar verluidt verbrandde het een drone binnen de vijf seconden. Nu wordt het gestaag ingevoerd in de strijdkrachten, zei hij. "De eerste prototypes worden al gebruikt", zei Borisov. 

De informatie kon niet worden geverifieerd. Er werden ook geen foto's getoond.

De laser is bedoeld ter vervanging van luchtverdedigingsraketten, die veel duurder zijn in aanschaf. 

De Europese Unie gaat Oekraïne dit jaar nog 9 miljard euro extra financiële hulp bieden. Dat heeft Commissievoorzitter Ursula von der Leyen aangekondigd.

Tegelijk wil de Commissie werken aan de heropbouw van Oekraïne. Het slaat daarvoor de handen in elkaar met de Oekraïense autoriteiten en zoekt (financiële) steun bij de lidstaten, bilaterale en internationale donoren, internationale financiële instellingen en andere partners.

"Deze investeringen moeten Oekraïne helpen sterker en weerbaarder te worden na de verwoestingen die Poetins leger heeft aangebracht", zei von der Leyen. 

Het Kremlin beschuldigt Oekraïne ervan een "totaal gebrek aan wil" te vertonen om met Rusland te onderhandelen en een einde te maken aan het conflict.

"Er zit geen schot in de besprekingen omdat het de Oekraïense onderhandelaars volledig aan de wil ontbreekt om het proces voort te zetten", zo zei de woordvoerder van het Kremlin, Dmitri Peskov, aan verslaggevers in Moskou.

De vredesonderhandelingen tussen Kiev en Moskou werden dinsdag opnieuw tijdelijk opgeschort. Volgens Michailo Podoljak, een adviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, was dat omdat "Rusland geen blijk geeft de situatie te begrijpen".

"Rusland geeft geen enkele blijk van een sleutelbegrip, namelijk begrip van wat er in de wereld gebeurt en zijn eigen rol hierin". Podoljak vervolgde door te zeggen dat Moskou niet snapt dat "de oorlog niet langer volgens de regels, het tijdschema en de plannen" van Rusland verloopt. "Het strategische doel van Rusland is alles of niks", zo zei de adviseur. 

Er vonden al enkele onderhandelingsrondes tussen beide partijen plaats, maar telkens zonder concrete resultaten. De laatste keer dateert van 22 april, toen de Russische onderhandelaar Vladimir Medinski en de Oekraïense David Arachamia elkaar ontmoetten. 

Rusland blijft met de regelmaat van de klok diplomaten het land uit zetten. Zo gaat het land 34 Franse, 24 Italiaanse en 27 Spaanse diplomaten het land uitzetten. 

Rusland wil een vergelding voor de uitzetting van 41 Russen door Frankrijk in april. Dat laatste gebeurde naar aanleiding van het Russische offensief in Oekraïne. De Franse ambassadeur in Moskou werd ontboden op het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken en kreeg een nota overhandigd waarin stond dat "34 werknemers van Franse diplomatieke vestigingen in Rusland tot 'persona non grata' zijn verklaard", aldus de Russische diplomatie in een verklaring.

De Franse diplomaten moeten Rusland binnen twee weken verlaten, zei dezelfde bron.

De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss steunt een idee van een tribunaal voor oorlogsmisdaden tegen de Russische president Poetin en andere leidinggevenden in Rusland. Dat heeft ze gezegd op 'Times Radio' na een vraag van Oekraïens parlementslid Oleksiy Hontsjarenko.

"Poetin en al degenen die achter deze verschrikkelijke oorlogsmisdaden zitten moeten ter verantwoording geroepen worden", zei Truss, "Als een tribunaal daarbij helpt, zal Groot-Brittannië zeker overwegen het te steunen." 

Truss zei ook nog dat ze er al met de Oekraïense regering over gesproken had en dat Londen al nauw samenwerkt met het Internationaal Strafhof.  "We staan open voor het idee van een tribunaal. We bekijken het momenteel al", zei ze. 

Londen wil degenen die oorlogsmisdaden hebben begaan, zoals verkrachting, seksueel geweld en willekeurige aanvallen op burgers, "op meest effectieve wijze" vervolgen. "We hebben steun naar Oekraïne gestuurd om te helpen bewijsmateriaal te verzamelen, van getuigenverklaringen tot videobewijs", klonk het nog. 

In de Oekraïense havenstad Marioepol zouden zich in totaal 959 Oekraïense strijders hebben overgegeven die zich in de Azovstal-fabriek hadden verzet tegen Rusland. Dat zegt het Russische ministerie van Defensie aan de Russische staatsnieuwsagentschappen.

Volgens het ministerie gaven 694 strijders zich de afgelopen 24 uur over, onder wie 29 gewonden. Sinds 16 mei gaat het om 959 strijders, van wie 80 gewond zijn, klinkt het. Zij zijn gevangengenomen.

Het ministerie zei niets over het lot dat de gevangenen te wachten staat. De Russische autoriteiten beschouwen minstens een deel van de strijders als neonazi's en willen een gevangenenruil op poten zetten.

De Oekraïense soldaten zaten verschanst in het ondergrondse gangenstelsel van de gigantische fabriek.

De eerste veertig vluchtelingen uit Oekraïne hebben dinsdag hun intrek genomen in het nooddorp aan de Nekker in Mechelen. De stad haalde het overgrote merendeel op met een bus, een gezin kwam met de eigen wagen. “Alle gezinnen krijgen nu door de exploitant, het Rode Kruis, een unit toegewezen. Dat zou vlot zijn verlopen. Later deze week verwachten we een tweede groep. Zo zal het dorp langzaam maar zeker vollopen”, zei waarnemend burgemeester Patrick Princen. In het nooddorp is plaats voor in totaal 650 Oekraïense vluchtelingen.

Er komen in juli en augustus zomerscholen speciaal voor kinderen en jongeren uit Oekraïne. Die kunnen dan bijvoorbeeld focussen op taalverwerving Nederlands en rekening houden met de bijzondere situatie van gezinnen die moesten vluchten uit hun moederland. Dat melden Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) en zijn collega van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD).

De Dienst Vreemdelingenzaken schat dat er bij de start van de zomervakantie ongeveer 11.000 kinderen en jongeren uit Oekraïne kunnen verblijven in België: meer dan 2.000 kleuters, ongeveer 6.500 kinderen op lagere schoolleeftijd en ongeveer 3.500 jongeren op middelbare schoolleeftijd. Een aanzienlijk deel van hen is pas laat in het schooljaar aangekomen in België en heeft dus een beperkte voeling met ons onderwijs.

Daarom willen ministers Weyts en Somers inzetten op zomerscholen voor de Oekraïense kinderen en jongeren. De formule lijkt op die van de zomerscholen die de laatste twee jaar op grotere schaal georganiseerd worden om leerachterstand te voorkomen of weg te werken. Gedurende minimaal tien (halve) dagen krijgen kinderen en jongeren uit Oekraïne een lesaanbod op maat, in combinatie met spel, cultuur en sport.

De organisatie is in handen van een school of een lokaal bestuur. Deelname is vrijwillig en kosteloos. Vlaanderen voorziet 45 euro per kind per dag. Lokale besturen die een regierol opnemen kunnen bovendien rekenen op 20 euro per kind per zomerschool.

De West-Oekraïense stad Lviv, niet ver van de grens met Polen, ligt volgens de burgemeester Andrij Sadovyj onder voortdurende Russische raketbeschietingen.

Sadovyj zei op de Oekraïense televisie dat in de stad vele internationale organisaties verontrust zijn, zo bericht het Oekraïense nieuwsagentschap Unian. Rusland heeft het volgens hem niet alleen gemunt op de militaire infrastructuur, maar wil door de beschietingen ook permanente spanning veroorzaken.

"Als je op tijd reageert op het luchtalarm en naar de schuilkelder gaat, dan is het ongevaarlijk", zei hij.

Nog volgens de burgemeester konden mensen aan de stadsrand de raketten zien en luide explosies horen. Schade in Lviv zou er niet zijn, zei hij. In het gebied Jaroviv nabij Lviv zou een stuk spoorinfrastructuur beschadigd zijn.