Felix Van Groeningen en Charlotte Vandermeersch na de rode loper in Cannes: ‘Overweldigend en heel emotioneel’

Op de allereerste dag van de competitie in Cannes mochten meteen twee landgenoten de rode loper op: Felix Van Groeningen en Charlotte Vandermeersch, geliefden en nu ook coregisseurs, presenteerden hun langverwachte film De acht bergen. Voor hem zijn zevende als regisseur, voor haar een (meer dan geslaagd) debuut.

Het koppel schreef ook samen het scenario, op basis van de gelijknamige bestseller van Paolo Cognetti uit 2016. De acht bergen is een intieme maar ambitieuze, weidse film die meerdere decennia overspant en op poëtische wijze de vriendschap tussen twee Italiaanse jongens (en later mannen) in beeld brengt.

Pietro woont met zijn familie in Turijn, maar iedere zomer verruilt hij samen met zijn ouders de hitte van de stad voor de koelte van de bergen, in het kleine dorpje Grana. Daar leert hij op zijn twaalfde Bruno kennen, een wat botte, maar goedhartige jongen die hem wegwijs maakt in de natuur. Na een conflict tussen hun ouders verliezen de twee mekaar uit het oog, maar wanneer ze vijftien jaar later herenigd worden (op dat moment gespeeld door prachtige karakterkoppen Luca Marinelli en Alessandro Borghi), voelt dat meteen als thuiskomen. Ook letterlijk: het stenen huisje dat ze samen bouwen op een kale bergflank, verbeeldt wondermooi hoe hun vriendschap een plek is waar ze, zoals Pietro aan het begin van de film mijmert, “wortel schieten, en die op hen blijft wachten”. Al is niets in dit leven voor altijd, zal Pietro moeten vaststellen.

Welgekomen eenvoud

De acht bergen vertoont thematische gelijkenissen met Van Groeningens tweede film Dagen zonder lief, maar de mensen die nu achter de camera staan, zijn duidelijk een stuk ouder en wijzer. Dit is een opvallend verstilde film, zonder de wilde uitspattingen die vaak in Van Groeningens vroegere werk voorkomen. De acht bergen is een levendige, sensoriële film, maar over de structuur, de montage en de muzikale keuzes hangt deze keer een atypische, welgekomen eenvoud.

Van Groeningen en Vandermeersch proberen niet om de kijker te overweldigen met bravouresequenties, maar bouwen met veel geduld – en met enkele poëtische brokjes voice-over die de kraakheldere observaties en beschrijvingen van Cognetti in de film loodsen – naar een kippenvelopwekkende ontknoping toe. Een ode aan vriendschap en kwetsbaarheid, die nog lang in het diepste binnenste van je hoofd en hart blijft nasmeulen.

Ook de internationale pers lijkt er zo over te denken. The Guardian had de volle vijf sterren veil voor De acht bergen. Recensent Peter Bradshaw noemt de film “rijk, mooi en onbeschrijflijk droef”. Het toonaangevende Amerikaanse vakblad Variety heeft het over “een bezielend, uitgestrekt, episch en intiem verhaal over vrienden op grote hoogte”, en roemt de vertelstijl als “romanesk in de beste zin van het woord”.

Overweldigend

Geen wonder dus dat Van Groeningen en Vandermeersch glunderen, de ochtend na hun grote première, ondanks een veel te korte nacht. “Het was een overweldigende ervaring”, vertelt Vandermeersch. “En heel emotioneel “, voegt Van Groeningen toe. “Want het is een waanzinnig mooi parcours geweest.”

De glamour en het lawaai van de rode loper staan in schril contrast met de draaiperiode: De acht bergen werd in de Italiaanse Alpen gefilmd, grotendeels boven de boomgrens, in soms behoorlijk barre omstandigheden. “Het contrast voelt extra groot omdat de opnames nog zo vers in ons geheugen liggen”, zegt Van Groeningen. De draaiperiode werd over verschillende seizoenen gespreid, en eindigde pas half december. Nauwelijks een paar maanden later beleeft de film zijn première in Cannes.

Al was daar een forse eindsprint voor nodig. “Toen we hoorden dat we geselecteerd waren voor Cannes, moest de film plots heel snel afgewerkt worden”, zegt Vandermeersch. “Felix waarschuwde me: ‘Hou je vast, dit gaat echt stevig worden.’ En dat was het inderdaad. We werkten de film af in Rome: we kwamen daar iedere avond om middernacht thuis, en stonden om halfzeven alweer op om voort te werken.”

Persoonlijke overwinning

De succesvolle première in Cannes is voor Van Groeningen en Vandermeersch een artistieke, maar ook een persoonlijke overwinning. “Toen we aan het scenario begonnen te schrijven, gingen Charlotte en ik als koppel door een heel moeilijke periode”, vertelt Van Groeningen. “Bovendien was de wereld in lockdown. Een maffe combinatie. We zaten samen vast in ons huis en hadden het lastig met mekaar, maar we hadden wel besloten dat we er samen door wilden geraken, en samen iets wilden maken.” Vandermeersch beaamt: “We hadden het toen moeilijk om met elkaar te spreken. Maar doordat we de hele tijd over de levens en gevoelens van de personages overlegden, praatten we onrechtstreeks toch over onszelf. Over wat vriendschap is, en wat liefde is. Dat heeft ons deugd gedaan.”

De samenwerking smaakt voor beiden naar meer. “Al zal dat niet voor meteen zijn, we willen eerst weer elk in onze eigen wereld landen”, zegt Vandermeersch. “Misschien schrijven we volgende keer wel samen, en speel ik in de film mee. Want om te regisseren moet je echt een beetje zot zijn, of toch waanzinnig gedreven. (lacht) Felix zei zelf dat dit zijn moeilijkste film was, door alle logistieke kwesties. En dat was dan mijn eerste film als regisseur! (lacht) Dat overviel me wel een beetje. Maar ik wil het regisseren wel nog verder onderzoeken.”

‘De acht bergen’ komt dit najaar uit in de Belgische bioscoopzalen.