Vangelis gaf zijn eerste pianoconcert toen hij zes was, hoewel hij nooit noten leerde lezen. Toen heette hij nog Evángelos Odysséas Papathanassíou – een erg lange en erg Griekse naam waarvan hij als volwassene later terecht de beperkte internationale uitstraling inschatte.

In zijn eerste band, Forminx, speelde de Griek onder meer Beatles-covers, aangedikt met orgel. Halverwege de jaren 60 ruilde hij Griekenland in voor Parijs en richtte hij samen met zijn landgenoot Demis Roussos de progrockband Aphrodite’s Child op. De single ‘Rain and tears’ uit 1968, met de stem van Demis Roussos en Vangelis op dwarsfluit, was een hit in verschillende Europese landen, waaronder ook België. De band ging in 1972 uit elkaar. Net als Demis Roussos bouwde Vangelis in de jaren 70 een succesvolle solocarrière uit. Vangelis stortte zich vooral op de filmmuziek – én op de synthesizer.

In 1982 kreeg hij een Oscar voor de soundtrack van Chariots of Fire en versloeg hij John Williams, die genomineerd was voor de Indiana Jones-film Raiders of the lost ark. Een jaar later werd hij voor een Golden Globe genomineerd met zijn soundtrack voor Ridley Scotts Blade ­runner.

Scott huurde hem in de jaren 90 opnieuw in om de muziek te schrijven voor 1492: conquest of paradise, een film over Christopher Columbus die voet aan wal zet in Amerika. Conquest of paradise werd een wereldhit.

Ruimtevaart

Vangelis schreef ook filmmuziek voor Bitter moon van Roman Polanski en Alexander van Oliver Stone. Hij componeerde muziek voor ballet en theater én voor het voetbal: de officiële hymne van het WK in 2002 is van zijn hand. Bekend ook is zijn samenwerking met Yes-zanger Jon Anderson, met wie hij in de jaren 80 meerdere albums maakte. Als Jon and Vangelis scoorden ze hun grootste hits met ‘I’ll find my way ­home’ en ‘I hear you now’.

Vorig jaar bracht hij op z’n 78ste nog een album uit, Juno to Jupiter. Het werd een ode aan de ruimtemissie van de Nasa naar de planeet Jupiter, waarop de Roemeense sopraan Angela Gheorghiu te horen is. ­Nasa zette de elektromagnetische golven van Jupiter om in geluidsgolven, die Van­gelis in zijn muziek verwerkte. De Griek liet zijn muziek wel vaker door de ruimtevaart inspireren. Zo verwijst het album ­Rosetta uit 2016 naar de gelijknamige ruimtesonde van de ESA. Hij schreef ook muziek voor Cosmos, de documentairereeks van Carl Sagan. De liefde voor de ­kosmos was duidelijk wederzijds: in 1995 werd een asteroïde naar hem genoemd.

Vangelis had een mystieke band met muziek. In een zeldzaam interview metThe Telegraph in 2005 noemde hij zichzelf ‘een radar die noten oppikt, een menselijke ­decoder zodat mensen die kunnen begrijpen.’ Toen de krant hem confronteerde met zijn bijnaam, ‘de peetvader van newagemuziek’, noemde hij new age weinig flatterend ‘een stijl die ongetalenteerde mensen de mogelijkheid geeft om heel saaie muziek maken’.

Over zijn privéleven was weinig bekend, behalve dat hij trouwen onnozel vond, geen kinderen had en geen alcohol dronk of drugs nam. Hij bleef zelfs vaag over waar hij precies woonde: Athene, Londen of ­Parijs. Hij stierf in ieder geval gisteren in een ziekenhuis in Parijs, waar hij behandeld werd voor corona. Hij werd 79.