HERLEES. Zelensky: "Oekraïne heeft ruggengraat Russische leger gebroken” - Marioepol gevallen, intense gevechten in de Donbas

Volgens een pro-Russische seperatistenleider bevinden zich 78 vrouwen onder de mensen die gevangen zijn genomen nadat de Oekraïense strijders bij de staalfabriek Azovstal in Marioepol zich vrijdag overgaven aan Russische troepen. Er zouden ook buitenlanders zijn gevangengenomen. Hoeveel dat er zijn heeft Denis Poesjilin, de leider van de pro-Russische rebellen in dat deel van Oekraïne, zaterdag niet tegen het Russische staatspersbureau TASS gezegd.

"Ze hadden genoeg voedsel en water, ze hadden ook genoeg wapens", zegt Poesjilin. "Het probleem was het gebrek aan medicijnen." Zes Oekraïense strijders stierven volgens hem in de staalfabriek "toen ze probeerden munitievoorraden op te blazen voordat ze werden gevangengenomen".

De oorlogsmisdaden die in Oekraïne zijn gepleegd tijdens de Russische invasie "zullen niet onbestraft blijven". Dat heeft Europees Commissaris voor Justitie Didier Reynders gezegd in een interview met de Italiaanse krant 'La Stampa'.

Volgens Reynders voeren elf EU-lidstaten een onderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden in Oekraïne, en zijn er intussen al meer dan 600 verdachten geïdentificeerd. Het gaat om onderzoeksdaden in Oekraïne zelf, maar ook om interviews met Oekraïense vluchtelingen in de EU, die getuigen over de wreedheden. 

De Belgische Eurocommissaris benadrukt in het interview wel dat het bewijsmateriaal correct moet worden verzameld. "Als hierover valse informatie of fake news wordt verspreid, zou dat een ramp zijn."

De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss vindt dat Moldavië bewapend moet zijn "op NAVO-niveau" om het te beschermen tegen mogelijke Russische agressie. Dat zegt ze zaterdag in een interview met de Britse krant 'The Telegraph'.

Moldavië is een klein en arm land in Oost-Europa. Volgens Truss riskeert het hetzelfde lot te ondergaan als buurland Oekraïne: de Russische president Vladimir Poetin is duidelijk geweest in zijn ambitie om een groter Rusland te creëren, zegt ze aan 'The Telegraph'. Die ambitie is volgens haar niet verdwenen na de mislukte poging om de Oekraïense hoofdstad Kiev in te nemen. 

Om Russische agressie te vermijden, moet Moldavië, dat net als Oekraïne geen lid is van de NAVO, bewapend zijn om zichzelf te kunnen beschermen, vindt Truss. Volgens de Britse buitenlandminister wordt er momenteel met Oekraïne en Polen gewerkt aan een upgrade van de Oekraïense defensie tot NAVO-standaarden, en moeten ook andere kwetsbare landen zoals Moldavië die weg opgaan. 

Of dat betekent dat het westen ook wapens moet leveren aan Moldavië, zoals het momenteel doet voor Oekraïne, wilde Truss niet zeggen. Volgens een medewerker van de minister houdt bewapening op NAVO-niveau in dat het bondgenootschap moderne militaire wapens voorziet om Sovjet-materiaal te vervangen, en de nodige opleidingen voorziet zodat de Moldavische Defensie die kan gebruiken.

Volgens het Russische ministerie van Defensie hebben Russische strijdkrachten zaterdag een "belangrijke westerse wapenlevering" aan Oekraïne vernietigd in het noordwesten van het land.

De levering zou afkomstig geweest zijn van de Verenigde Staten en een aantal Europese landen en zou zich in de buurt van het station van Malin, in de regio rond Zjytomyr, hebben bevonden. 

Het konvooi is volgens het Kremlin geraakt met langeafstandsraketten van het type Kalibr, die vanop zee zijn afgeschoten. De informatie kon niet onafhankelijk worden gecontroleerd. 

Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom is zaterdag zoals verwacht gestopt met het leveren van aardgas aan Finland. Dat meldt de Finse beheerder van het gasnetwerk. Gasum, een groothandelaar in gas van de Finse overheid, levert vanaf nu gas uit andere landen via een pijpleiding die Finland met Estland verbindt.

Rusland eist van Europese klanten dat ze hun gas voortaan in roebels afrekenen, ook als in contracten is afgesproken dat ze in bijvoorbeeld euro's of dollars zouden betalen. Finland weigerde dit. Eerder werden Polen en Bulgarije al om dezelfde reden afgesloten van het Russische gas.

De Finnen zijn lang niet zo afhankelijk van Russisch aardgas als andere landen in de Europese Unie. Het meeste gas dat Finland importeert komt weliswaar uit Rusland, maar de brandstof is slechts goed voor 5 procent van alle energie die het land verbruikt.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft Rusland ervan beschuldigd een raketaanval uit te voeren op een cultureel centrum in Lozova, in het oosten van het land. Bij de aanval op het gebouw zouden acht mensen gewond zijn geraakt, onder wie een elfjarig kind.

"De bezetters hebben cultuur, onderwijs en menselijkheid als hun vijanden aangeduid", zo deelt Zelensky vrijdagavond mee via de berichtendienst Telegram. De aanval getuigt volgens hem van "absolute domheid" en "boosaardigheid". 

Zelenski plaatste ook een video online waarop een raketinslag en vervolgens een enorme rookwolk te zien is. 

Twee tegenstanders in ballingschap van de Russische president Vladimir Poetin, voormalig schaakkampioen Gary Kasparov en gewezen oligarch Michail Chodorkovski, zijn vrijdag aangeduid als "buitenlandse agenten". Dat heeft het Russische ministerie van Justitie bekendgemaakt. Ze zouden vanuit Oekraïne gefinancierd worden, beweert Rusland.

Deze aanduiding past Moskou vaker toe op personen en organisaties die zich verzetten tegen de regering. Volgens de oppositie wordt dat gedaan om hen te intimideren en hun invloed te beperken.

Het duo wordt toegevoegd aan een lijst die wordt bijgehouden door het ministerie van Justitie, meldt staatspersbureau TASS. Beiden zouden betrokken zijn bij politieke activiteiten en financieel worden gesteund door Oekraïne en de Verenigde Staten.

Het besluit komt nadat Kasparov onlangs de Russische president Vladimir Poetin bekritiseerde vanwege de oorlog tegen Oekraïne. De Russische autoriteiten vallen al langer organisaties, zoals mensenrechtenbeweging Open Rusland, aan die zijn opgericht door de verbannen ex-oliemagnaat Chodorkovski.