‘Severodonetsk wordt een tweede Marioepol’: Rusland beukt ongenadig op het laatste Oekraïense bolwerk van Loehansk

Serhi Hajdaj, de gouverneur van Loehansk, omschreef de situatie bij Severodonetsk dinsdag als ‘extreem moeilijk’. “De provinciehoofdstad wordt vernietigd met alle mogelijke wapens”, aldus Hajdaj op zijn Telegram-kanaal. Hij stelt dat Oekraïense militairen bijna nergens meer kunnen schuilen en spreekt van ‘een tweede Marioepol’, doelend op de havenstad die door het Russische leger bijna volledig is vernietigd.

Tijdens de bombardementen worden Severodonetsk en het naastgelegen Lysytsjansk langzaam maar zeker omsingeld door het Russische leger. Dat nadert vanuit het noorden en oosten en nam de afgelopen dagen ook dorpjes ten zuiden van de provinciehoofdstad in. De landstrook tussen Severodonetsk en de rest van niet-bezet Oekraïne heeft nog maar een breedte van 25 kilometer.

Terugtrekken?

De Russische opmars zet de Oekraïense legerleiding onder druk om troepen terug te trekken uit Severodonetsk. Een omsingeling zou waarschijnlijk het verlies betekenen van een grote groep militairen en wapens. Maar terugtrekking is ook risicovol: de militairen uit Severodonetsk moeten dan de Donets-rivier oversteken, die binnen het bereik ligt van de Russische artillerie en luchtmacht. Rusland vernietigde al een brug over de rivier, waardoor er nog maar één weg overblijft als ontsnappingsmogelijkheid.

De Russische legerleiding moet van het Kremlin een overwinning binnenhalen na zware nederlagen en verliezen op andere plekken in Oekraïne. Defensieminister Sergej Sjojgoe zei vorige week dat “de bevrijding van de Loehansk Volksrepubliek bijna voltooid is”. Olga Skabejeva, een ultranationalistische presentator op de staatstelevisie, noemde de Russische overwinning in Loehansk “een kwestie van dagen”.

De Oekraïense autoriteiten schatten dat er 15.000 van de 120.000 inwoners zijn achtergebleven in Severodonetsk, een industriestad met een grote kunstmestfabriek. De achterblijvers zitten al weken zonder water, gas en elektriciteit, en verblijven vrijwel permanent in kelders. Dinsdag werden er weer vier lichamen aangetroffen onder een ingestort gebouw.

‘Twintig keer meer Russen’

De inname van Severodonetsk zou een opsteker zijn voor de Russische opmars in de Donbas. Tegelijk wijzen militair analisten erop dat Rusland zware verliezen lijdt bij de slag om de stad en tijd nodig zal hebben om gaten op te vullen in gehavende bataljons. Bij een mislukte oversteek van de Donets-rivier verloor Rusland bijna een volledig bataljon. Zondag raakte Rusland ten zuiden van Severodonetsk ook een Su-25-gevechtsjager kwijt door de Oekraïense luchtverdediging.

Maar volgens gouverneur Hajdaj beschikt het Russische leger nog altijd over meer militairen en wapens in Loehansk. Op sommige punten langs het front heeft Rusland twintig keer meer militairen dan Oekraïne, stelt Hajdaj. Hij zegt dat Rusland ongeveer 12.000 militairen inzet bij het offensief in de provincie.

Voor de verdediging moet het Westen meer artilleriesystemen en gepantserde voertuigen voor infanterietransport beschikbaar stellen, zei Oekraïens minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba dinsdag. Hij doet vooral een beroep op West-Europese landen – zij leveren veel minder wapens dan de Verenigde Staten. Koeleba herinnerde de landen eraan dat het Russische offensief in de Donbas het zwaarste offensief op Europese bodem is sinds de Tweede Wereldoorlog.

Severodonetsk is lang niet de enige plek in de Donbas waar zwaar wordt gevochten. Rusland nam de afgelopen dagen delen in van de stadjes Avdiivka en Lyman. Het voert steeds zwaardere beschietingen uit om gebied te veroveren in de provincie Donetsk. Volgens Oekraïne bereiden de Russen zich voor op een opmars naar de steden Slovjansk en Bachmoet. Maar een snelle inname van die steden, zo stelt de Amerikaanse militaire denktank The Institute for the Study of War, is onwaarschijnlijk “gezien Ruslands vorige prestaties in stedelijk gebied in Oost-Oekraïne”.