Een zwemvijver plaatsen? Dit moet je weten over onderhoud en prijskaartje

Waar een zwemvijver vroeger organische vormen had, is hij vandaag strak en stijlvol. Steeds meer mensen werken de zwemvijver bovendien af met materialen die ook voor klassieke zwembaden gebruikt worden. Anderen koppelen de plantenfilter dan weer los van het zwemgedeelte. Een leek zal niet meer weten dat het zwembad in jouw tuin eigenlijk een vijver is. Toch is het ontwerp nog altijd erg verschillend. 

Wat de ‘kuip’ betreft, kan nagenoeg alles. Van een in de tuin uitgegraven plas met een dikke kleilaag, over een traditionele vijveropbouw tot een prefabzwembadkuip in aluminium, inox of polyester, of een stevige betonkuip op maat. Geen idee welk vijvertype iets voor jou is? Zo hak je de knoop door.

Voor de waterdichting wordt over het algemeen een EPDM-folie gebruikt. Het materiaal is elastisch, goed bestand tegen uv-straling, volledig recycleerbaar en gaat bovendien lang mee. Het enige nadeel is de kleur. EPDM wordt enkel in het zwart gemaakt. Toch is dat voor een zwemvijver de meest geschikte kleur. Een zwarte zwemkuip sluit mooi aan bij de tuin, doordat ze de omgeving weerspiegelt. Bovendien trekt de donkere kleur de zon aan, wat helpt om het water van de zwemvijver op te warmen. Naast EPDM vind je ook nog TPO en in mindere mate pvc. Al scoren deze kunststof materialen minder goed. Pvc is niet echt ecologisch in productie en verwerking. TPO doet het op milieuvlak beter, maar is dan weer moeilijk te verwerken.

Je kan je tuin zelf voorbereiden op de plaatsing van een zwembad of -vijver: dit stappenplan helpt je op weg.

Een zwemvijver bestaat standaard uit een zwemgedeelte en een natuurlijk filtergedeelte. Die natuurlijke filter, steevast gescheiden van de zwemkuip, is gevuld met steentjes - substraat genoemd - en waterplanten. Een pomp stuurt het water uit de zwemvijver richting de filter. Dat kan op twee verschillende manieren: van boven naar onder (downflow) of, omgekeerd, van onder naar boven (upflow). In beide gevallen wordt eerst het grof vuil uit het water gefilterd, door de planten (downflow) of via skimmers (upflow). De plantenwortels, nuttige bacteriën en micro-organismen filteren het water verder. Al het water uit de vijver passeert dagelijks vier tot vijf keer door de plantenfilter.

Tip: Sluiten de zwemvijver en de filterzone op elkaar aan, leg de filterzone dan in het noordoosten. Zo waait de wind alle vuil ernaartoe. Al is dat geen vereiste. Je kan de filterzone en de vijver ook volledig van elkaar scheiden. Het nadeel is dan wel dat je het water van en naar de filterzone moet pompen. Naast de grootte van de plantenfilter – een kwart tot een derde van de totale vijveroppervlakte – en het vermogen van de pomp, is ook het substraat belangrijk. Meestal gebruiken zwemvijverbouwers gewassen lava. Deze steentjes zitten vol microscopisch kleine openingen, waarin de bacteriën zich kunnen nestelen. Bovendien stroomt het water er makkelijk door.

Daarnaast spelen ook de planten een belangrijke rol. Vooral gele lis is een populaire gast. Probeer je wel niet te beperken tot één soort. Combineer. Sommige planten zijn namelijk in staat om vuilresten op te nemen die andere planten niet verwerken. Beekpunge, bijvoorbeeld, filtert zware metalen uit het water.

Mocht het water de eerste dagen of weken groen kleuren, maak je dan geen zorgen. Een zwemvijver heeft tijd nodig om zijn ecologische evenwicht te vinden. Zolang de bacteriën en filterplanten niet helemaal actief zijn, hebben algen nog vrij spel. Gebruik in geen geval chemische hulpmiddeltjes.

Zwemplezier in eigen tuin? Zo hou je het veilig voor de kinderen.

Het onderhoud van een zwemvijver is redelijk beperkt: twee keer per jaar bladafval en ander vuil van de plantenfilter ruimen, zodat het water makkelijk kan infiltreren. Het is niet veel werk en geeft je de kans om orde te brengen in de plantenmassa.

De filter grondig opkuisen en de dode plantendelen wegknippen, doe je best in het voorjaar. Om het water helder te houden, moet je de hoeveelheid organische voedingsstoffen in het water beperken tot een minimum. Dit kan je doen door bladeren en stof op de vijverbodem te verwijderen. Je kan de zwemvijver ook afdekken met een zeil of rolluik wanneer je hem niet gebruikt. Zo komt er geen afval in het water terecht en ook geen licht, en voorkom je dus de groei van draadalgen. Bovendien behoudt het water een hogere temperatuur en gaat het minder snel verdampen. 

Wil je je zwemvijver binnenkort een onderhoudsbeurt geven? Met deze extra tips pak je zeker het goed aan.

Zwemvijvers worden over het algemeen niet verwarmd. Een te hoge watertemperatuur heeft immers een invloed op de waterkwaliteit (algengroei) en het zuurstofgehalte (belangrijk als je vissen hebt). Voorzie liever een zwarte folie, die het zonlicht aantrekt en de warmte vasthoudt, en eventueel een ondiepe zone, die sneller zal opwarmen. Investeer ook in een zeil om de warmte niet te laten ontsnappen. Volstaat dat niet, kan je nog overwegen om in verwarming te voorzien (met behulp van zonnecollectoren of -matten, een warmtepomp,…), maar zorg dat je op voorhand de gevolgen kent. Wil je het water verwarmen tot een temperatuur boven 25 °C, dan zal je een extra filtersysteem moeten voorzien, aangezien de zuiverende functie van de waterplanten dan wegvalt. Zo ga je voorbij aan het hele opzet van een natuurlijke zwemvijver en moet je extra investeren in bijkomende systemen (verwarming, filter,…).

Je zwembad verwarmen zonder grote kosten? Met deze oplossingen lukt het.

Wie ervan uitging dat een zwemvijver goedkoper is dan een traditioneel zwembad, zal zijn visie moeten bijstellen. De prijzen voor zwemvijvers lopen op van 20.000 tot wel 60.000 euro. Voor de basisprijs heb je een vijver van 8 bij 4 meter, met klassiek gemetselde muren, afgewerkt met een EPDM-folie en een downflow filter (pomp). Vervolgens gaat het in stijgende lijn. Kies je voor een upflow-filter, moet je op zo’n 2.000 à 3.000 euro extra rekenen.

Ook organische vormen doen de prijs oplopen. Wil je je zwemvijver verwarmen, dan moet je de prijs ongeveer verdubbelen. Je hebt dan immers een warmtepomp nodig, een rolluik en eventueel een andere folie. De extra kosten op je elektriciteitsfactuur moet je hier ook nog bijtellen. Net als bij zwembaden, kies je voor je zwemvijver zelf hoever je wil gaan.

Meer tips om van je tuin en terras een buitengewone plek te maken? Bestel hier je gratis magazine ‘Mijn Tuin&Terras’.

Lees ook op Livios.be:

Overweeg je een zwembad in je tuin? Op dit kostenplaatje moet je rekenen

Uitgezocht: heb je een vergunning nodig voor je zwembad of zwemvijver?

Genieten van een tuin die elk klimaat aankan? Zo leg je die aan

Bron: Livios