Nieuw DNA-onderzoek onthult geheimen over inwoners van Pompeii: “Deze man was te ziek om te vluchten van vulkaanuitbarsting”
Wetenschappers hebben nieuwe “genetische geheimen” onthuld na onderzoek van de stoffelijke resten van inwoners van de Romeinse stad Pompeii, die in 79 na Christus met as werd bedekt na de uitbarsting van de Vesuvius. Het gaat meer bepaald om het DNA uit de beenderen van een man en een vrouw, die reeds in 1933 werden opgegraven. Het is de eerste keer dat een volledige reeks genetisch materiaal, of een ‘genoom’, van een Pompeijaan wordt ontcijferd. Daarmee hebben de wetenschappers een mysterie van maar liefst 90 jaar kunnen oplossen. Zo blijkt nu dat de twee slachtoffers niet probeerden te vluchten tijdens de uitbarsting omdat de man daarvoor te ziek was.
De resultaten van de studie zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Scientific Reports. Onderzoekers vonden de lichamen van de man en de vrouw 90 jaar geleden terug, in wat archeologen het ‘Casa del Fabbro’ (of het ‘Huis van de Smid’) noemen. De twee lagen in de hoek van de eetkamer en waren dus mogelijk aan het lunchen toen de vulkaan op 24 augustus in 79 na Christus uitbarstte. Een studie toonde eerder al aan dat de aswolken die ontstonden als gevolg van de uitbarsting de inwoners van Pompeii in minder dan twintig minuten fataal konden worden.
Volgens antropologe Serena Viva van de Universiteit van Salento ondernamen de man en vrouw geen poging om te ontkomen. “Uit de positie van hun lichamen kunnen we concluderen dat ze niet aan het vluchten waren”, iets waarbij archeologen zich tot nu toe veel vragen stelden. “De oorzaak daarvoor kan gezocht worden in hun gezondheidstoestand”, zo bevestigt de nieuwe studie nu.
Tuberculose
Aangezien de botten van de twee slachtoffers enorm goed bewaard zijn gebleven, konden de onderzoekers aan de hand van de nieuwste technologie heel wat interessante informatie uit “een erg kleine hoeveelheid beenderpoeder” halen, zo legt professor Gabriele Scorrano van de Universiteit van Kopenhagen uit. Dat poeder werd gemaakt uit een stukje van de schedel van de man, die 35 à 40 jaar zou zijn geweest, en daaruit werd het DNA vervolgens door een machine “gelezen”.
De wetenschappers vonden uiteindelijk sporen terug van een bacterie die tuberculose veroorzaakt. Uit grondig onderzoek bleek meer bepaald dat de Romein aan werveltuberculose leed, een ernstige vorm van de ziekte die de ruggenwervels aantast. Waarschijnlijk was hij dus te ziek om te vluchten toen het noodlot toesloeg en de vulkaan uitbarstte.
“Een schat”
Het onderzoek toonde voorts aan dat de man genetische kenmerken deelde met andere personen die in Italië leefden tijdens de Romeinse keizertijd. Daarnaast hij had een groep genen die veel voorkwam bij mensen van het eiland Sardinië, wat suggereert dat er in die tijd sprake was van een grote genetische diversiteit op het Italiaanse schiereiland.
Volgens professor Viva is elke restant uit Pompeii “een schat”. “Deze mensen zijn stille getuigen van een van de meest bekende historische gebeurtenissen in de wereld,” zei ze. “Met hen werken is zeer emotioneel en een groot voorrecht voor mij.”
Ook professor Scorrano benadrukt dat er aan de hand van genetisch materiaal uit de Romeinse stad nog veel meer te leren valt. “Pompeii is als een foto van 79 na Christus, van de populatie uit die tijd. Dat is een unicum in de wereld. We hebben een nieuwe mogelijkheid gecreëerd voor mensen om deze populatie te onderzoeken”, klinkt het. Pompeii telde in totaal zo’n 20.000 inwoners. Vandaag is de bedolven stad UNESCO werelderfgoed.
Herbekijk ook: Archeologen vinden zeldzame ‘slavenkamer’ in Pompeii
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Jobat
Hoeveel werknemers krijgen maaltijdcheques? En wie mag op een dertiende maand of smartphone van het werk rekenen?
-
PREMIUM
Baanbrekend onderzoek ontdekt hoe we astma mogelijk kunnen voorkomen in de toekomst: jouw belangrijkste vragen beantwoord
Naar lucht happen terwijl je snel en piepend ademhaalt. Iedereen kan zich wel iets voorstellen bij een astma-aanval. Een nieuw wetenschappelijk onderzoek in het vooraanstaande tijdschrift Science heeft nu aangetoond hoe de vernauwing van de luchtwegen zorgt voor ontsteking en slijm. Met deze nieuwe kennis kunnen we astma mogelijk voorkomen in de toekomst. HLN-wetenschapsexpert Martijn licht toe wat de wetenschappers precies zijn te weten gekomen in deze wetenschappelijk studie. -
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike
Wie het aangename aan het nuttige wil koppelen bij het kiezen van een tweewieler, gaat voor een elektrisch exemplaar en raakt zo in één beweging ook razendsnel op zijn bestemming. Maar let op: de markt van de e-bikes evolueert continu en je zwemt in de keuzemogelijkheden. Waar moet je zoal op letten? HLN Shop haalt vijf aandachtspunten aan. -
-
PREMIUM
Van ‘mooi weer’-wolken tot cirrostratus: meteoroloog onthult met welke wolken je zelf het weer voorspelt
-
24
Nederlander (72) overleden nadat hij 613 dagen corona had: virus kon meer dan 50 keer muteren in zijn lichaam
Een 72-jarige Nederlandse man is overleden nadat hij 613 dagen aan een stuk besmet was met het coronavirus. Het zou gaan om de langste corona-infectie ooit. In die periode slaagde het virus erin om meer dan 50 keer te muteren, waardoor de patiënt een heel eigen variant ontwikkelde. -
PREMIUM
FACTCHECK. Kan je echt afvallen met hypnotherapie? Experts geven uitleg over de ‘virtuele maagband’
Maagbandhypnotherapie, ook wel bekend als de virtuele maagband, zit helemaal in de lift. Een techniek waarbij men met hypnose iemand minder doet eten. Hoe gaat zo'n therapie precies in zijn werk? En vooral, werkt het echt of is het een fabel? Wij vroegen het aan klinisch psycholoog en voorzitter van de Vlaamse Wetenschappelijke Hypnose Vereniging Erik De Soir en arts-psychiater dr. Nicole Ruysschaert. -
Prachtige halo gespot: maar betekent die kring rond de zon ook regen in de ton?
-
KIJK. 5.500 jaar oude skeletten die in Frankrijk opgegraven zijn, blijken van vrouwen die brutaal aan einde kwamen
-
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
Bij velen onder ons kriebelt het al om deugddoende tochten te maken in het groen. Ben je nog geen volleerd wandelfanaat, maar wil je graag de draad oppikken? Trek dan een instapmodel wandelschoenen aan je voeten. HLN Shop gaat na met welk schoeisel je als beginnend wandelaar - figuurlijk dan - over rozen loopt. -
PREMIUM
EXCLUSIEF. Belgische wetenschappers ontdekken schadelijke roetdeeltjes in hersenen: “Ze stapelen zich op in belangrijke delen van ons brein”
Elke dag ademen we schadelijke roetdeeltjes in door luchtvervuiling. Dat ze in ons lichaam terechtkomen, wisten wetenschappers al. Maar Belgische onderzoekers aan de UHasselt hebben nu ontdekt dat ze niet alleen tot in onze hersenen raken, ze verzámelen zich daar ook in bepaalde delen. Om welke delen van ons brein gaat het? Wat zijn de gevolgen? En kan je er iets tegen doen? HLN-wetenschapsjournalist Martijn Peters vroeg het aan wetenschapper Kenneth Vanbrabant. -
WHO “enorm bezorgd” over groeiende overdracht vogelgriep naar nieuwe diersoorten: “buitengewoon hoog” sterftecijfer bij mensen