Liveblog nationale actiedag - Nog de hele avond hinder op het openbaar vervoer  

Hebben de vakbonden iets gewonnen met deze actiedag? "Dat is een goede vraag", antwoordt journalist Willem Van Mullem in "Laat". "Het hangt ervan af aan wie je het vraagt natuurlijk."  

Van Mullem zegt dat we vooral zullen moeten kijken naar het politieke antwoord op de actie, "maar dat is stof voor morgen": 

De staking bij de NMBS is afgelopen. De spoorwegmaatschappij had een alternatieve dienstregeling uitgewerkt en die is verlopen zoals gepland, zegt woordvoerder Dimitri Temmerman. "Dat betekent dat reizigers konden rekenen op de treinen die sinds maandagochtend aangekondigd stonden in de online reisplanner, via onze app en website."

De actie liep tot 22 uur, maar de treinen rijden nog niet zoals normaal. "De situatie is zich aan het normaliseren", vertelt journalist Willem Van Mullem in "Laat". "Nu moeten alle treinen die verkeerd staan of niet vertrokken zijn weer op de juiste plaats terechtkomen. Dat zal vannacht gebeuren. Bij de NMBS zeiden ze me zonet dat ze verwachten dat de ochtendspits normaal zal verlopen."

"Voor wie vanavond nog een trein neemt, is er één belangrijke tip: bekijk de routeplanner zeker", vertelt Van Mullem.

Het personeel van de openbare omroep VRT heeft met de stakingsactie van dinsdag duidelijk gemaakt dat het "niet van het transformatieplan" moet weten. Dat is te horen bij de socialistische vakbond ACOD.

Het gemeenschappelijk vakbondsfront bij de VRT houdt vandaag een 24 urenstaking tegen het in april aangekondigde "transformatieplan" bij de openbare omroep. De vakbonden keren zich in de eerste plaats tegen het banenverlies en de uitbesteding van de soap Thuis. 

Om hun eisen kracht bij te zetten, hebben VSOA, ACOD en ACV vanochtend ook een stakingspost opgetrokken aan de gebouwen van de openbare omroep aan de Reyerslaan in Brussel. 

Wies Descheemaeker, secretaris ACOD-VRT, noemt de actie een "groot succes". "We voelen ons enorm gesteund. Dit is een duidelijk signaal dat het personeel niet van het transformatieplan moet weten", klinkt het.

"Er waren veel stakers. We hebben vastgesteld dat er maar weinig mensen zijn komen werken", zegt hij nog. "En zowel op tv, als op radio en op internet is de actie duidelijk zichtbaar." Als gevolg van de staking is er op de televisie- en radiozenders van de openbare omroep een aangepaste programmering. 

De stakingspost aan het VRT-gebouw werd tegen 18 uur weer afgebroken. In de loop van de dag zijn er een 250-tal mensen langsgeweest, zegt Descheemaeker nog. Er werd ook muziek gespeeld en er waren toespraken van nationale vakbondsleiders.

De syndicale acties hebben vandaag ook voor heel wat problemen in het Gentse deel van North Sea Port gezorgd. Veertien schepen wachten om de Gentse haven binnen te varen. 

Zes schepen wachten om de haven uit te varen. Er wachten ook zes schepen om naar een andere kade verlegd te worden.

ACOD Onderwijs trekt in twijfel dat er vandaag maar 1.505 leerkrachten gestaakt zouden hebben. Dat cijfer komt van minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA). Zijn kabinet liet vanmiddag weten dat 1.505 van de 206.880 leerkrachten gestaakt hebben. 

“Ik weet niet waar de minister dit cijfer op een stakingsdag zelf vandaan haalt”, reageert Nancy Libert van ACOD Onderwijs. “Ik vind het oneerbiedig ten opzichte van alle mensen die gestaakt hebben en daarmee een duidelijk signaal hebben willen geven.”

De socialistische vakbond was de enige bond die vandaag opgeroepen had om te staken. Precieze cijfers over het aantal stakende leerkrachten heeft de bond nog niet. “Maar gisteren heeft men alleen al in het stedelijk basisonderwijs van Antwerpen een 550-tal stakers geteld. Dus ik weet niet hoe de minister voor heel Vlaanderen dan een cijfer van 1.505 de wereld kan insturen."  

“Dat zou betekenen dat er in de rest van Vlaanderen maar een 1.000-tal mensen gestaakt zouden hebben. Elk weldenkend mens begrijpt wel dat dat cijfer van 1.505 totaal van de pot gerukt is.” 

”Er zijn heel wat scholen die dicht waren vandaag en de stakingscijfers niet hebben kunnen doorgeven”, gaat Libert verder. Ze verwacht later deze week wel cijfers te hebben, want de scholen moeten tegen donderdag de cijfers doorgeven. 

Terwijl de nationale actiedag bij de openbare diensten stilaan naar zijn einde loopt, zal er nog de hele avond hinder zijn op het openbaar vervoer. Daarvoor waarschuwt verslaggever Ann De Bie in het (korte) Journaal van 19 uur.

“Hoewel de staking officieel om 22 uur afgelopen is, zou het nog wel kunnen dat die paar treinen, trams en bussen die normaal nog na 22 uur rijden, hier en daar nog wegvallen”, zegt onze verslaggever.

“Dus wie vanavond nog op stap gaat met het openbaar vervoer, kan best nog de apps en de websites van de openbaarvervoerbedrijven checken”, raadt ze aan. Morgenvroeg zou het openbaar vervoer wel weer volgens het boekje moeten rijden en zou er dus geen vervolghinder meer moeten zijn.

De vuilnisophaling in het Brussel gewest is in sommige gemeenten zwaar verstoord naar aanleiding van de nationale actiedag bij de openbare diensten. Dat meldt Net Brussel. 

Of er veel hinder was in de stedelijke scholen, is minder duidelijk. Zowel in het Nederlandstalig als Franstalig secundair onderwijs gingen alle scholen open en werd er minstens opvang voorzien voor de kinderen. Exacte cijfers over de afwezige leerkrachten zijn er niet. 

Van de 38 kinderopvangplaatsen bleef minder dan de helft, 15 in totaal, vandaag open. Ook al waren sommige crèches open, toch anticpeerden veel ouders op de staking en hielden ze hun kinderen uit voorzorg thuis.

In de Vlaamse scholen is de hinder door de nationale actiedag van de openbare diensten beperkt gebleven, zo bevestigt het kabinet van Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA).

Alleen de socialistische vakbond ACOD Onderwijs had opgeroepen om vandaag te staken. De andere onderwijsbonden, COC, COV en VSOA, kozen ervoor om niet te staken.

Volgens Nancy Libert, algemeen secretaris van ACOD Onderwijs, gaf een groot aantal leerkrachten gehoor aan de stakingsoproep. Vooral in het gemeenschaps- en stedelijk onderwijs, waar het ACOD Onderwijs het sterkst staat, zijn de gevolgen van de staking het hardst voelbaar. "Heel wat mensen willen duidelijk een signaal geven", stelt Libert.

Maar het kabinet van minister Weyts registreerde op de middag 1.505 stakende leerkrachten van de 206.880 koppen in het Vlaamse onderwijs, zo'n 0,7 procent. "Ik ben alle werkwilligen in ons onderwijs vandaag extra dankbaar", reageert Weyts. "Ik snap niet wat je bereikt als je kinderen en jongeren treft."

Ook bij de stad Antwerpen is de dienstverlening zoals verwacht verstoord door de actiedag bij de openbare diensten. Vooral bij de huisvuilophaling is de hinder aanzienlijk.

De stad vraagt haar inwoners om het afval indien mogelijk weer binnen te nemen en op een volgend ophaalmoment aan te bieden. De ophalingen die wel gebeuren, zijn vaak niet-selectief.

Bij de overige stedelijke diensten is vooral de kinderopvang getroffen, met zes van de zestien locaties die gesloten zijn en de tien anderen die slechts voor een deel van de leefgroepen open zijn. Alle ouders zouden wel vooraf verwittigd zijn geweest.

Bij het stedelijk onderwijs in Antwerpen is er in 14 procent van de basisscholen geen les, maar er wordt wel noodopvang voorzien. Ook sommige stadsloketten zijn gesloten, maar die werken sowieso op afspraak. Wie al langer een afspraak had, wordt indien mogelijk verwittigd.

De Antwerpse bibliotheken, cultuurcentra, musea en sportinfrastructuur ondervinden weinig hinder van de actiedag. De meeste locaties zijn gewoon open. De bekendste uitzondering is het Wezenbergzwemcomplex.

De dienstencentra van het Zorgbedrijf zijn eveneens gewoon open en alle sociale dienstverlening en zorg is gegarandeerd, stelt de stad.

De situatie bij de openbaarvervoermaatschappijen NMBS, De Lijn en MIVB blijft wellicht nog een hele dag hetzelfde. 

Bij de NMBS rijdt gemiddeld een trein op de vier. Bij de treinen tussen de grote steden is het een op de drie, bij de voorstadslijnen en de lokale treinen is het een op de vijf. 

Bij De Lijn rijden ongeveer zes trams en bussen op de tien. 

Bij de MIVB rijdt er ongeveer een op de vijf bussen en zeven van de zeventien trams. 

De staking bij het openbaar vervoer duurt tot 22 uur vanavond, maar verwacht wordt dat er ook nadien nog problemen zullen zijn. Pas vanaf morgenochtend zal alles weer normaal verlopen. 

Wie nog een bus, tram of trein moet nemen, checkt best de website of de app van de NMBS, De Lijn of MIVB.

Door de staking van de socialistische vakbond wordt in sommige scholen helemaal geen les gegeven. Exacte cijfers zijn er (voorlopig) niet. 

In Antwerpen zijn volgens het stadsbestuur 14 procent van de stedelijke scholen helemaal gesloten. De socialistische vakbond spreekt over "de helft van de scholen", al kan het daarbij ook gaan om scholen waar bijvoorbeeld één afdeling is gesloten. 

Ook in Gent zouden enkele scholen dicht zijn, al is het niet duidelijk hoeveel. 280 personeelsleden zijn niet aan het werk gegaan, zegt de vakbond. Ter vergelijking: in het Gents stadsonderwijs werken 1.073 personeelsleden, onder wie 266 in de kinderopvang.

Daarnaast zouden ook in Limburg enkele scholen gesloten zijn, volgens de bond. 

Ook enkele "Thuis"-acteurs zijn langsgekomen op het stakingspiket bij de VRT. In het transformatieplan staat namelijk dat de hele ploeg van "Thuis" wordt overgedragen naar een extern productiehuis. "Een klap in ons gezicht", zo zegt actrice Marleen Merckx. "Het voelt alsof we bij het groot vuil zijn gezet. Er wordt beloofd dat de contracten worden overgenomen, maar je weet zo dat er binnen één of twee jaar nieuwe afspraken worden gemaakt."

"Het is niet onze keuze om voor een privaat bedrijf te werken. Wij hebben gekozen om voor de VRT te werken", zegt de actrice. "Ik ben altijd een fiere VRT-werknemer geweest. Ik hoor overal dat het al beslist is en dat er niets meer kan veranderen, maar ik hoop echt op het beste. We zien wel wat het gaat geven."

Vanavond is er geen "Thuis" te zien op Eén, de aflevering van vanavond verschuift naar morgen, dan is er een dubbele aflevering te zien. "Ik had het beter gevonden dat de aflevering van vanavond gewoon werd geschrapt", zegt Merckx. "Een aflevering helemaal niet uitzenden zou een sterker signaal zijn. Nu kunnen de mensen de aflevering morgen gewoon bekijken, dat vind ik niet sterk genoeg."

Lees meer in onderstaand bericht:

Door de nationale staking varen ook in Vlaanderen niet alle overzetboten uit. Zo is de veerdienst in Oostende een tijdje stilgevallen; die in Antwerpen vaart vanaf 15 uur niet meer uit. Sommige zijn zelfs de hele dag niet uitgevaren.

Lees meer in dit bericht: