LEES OOK. “Onverantwoord en gevaarlijk”: zo reageren bedrijven en organisaties op nationale staking

Dit artikel wordt de hele tijd aangevuld.

Openbaar vervoer

De alternatieve treindienst werkt zoals was aangekondigd. Dat betekent dat een kwart van de treinen rijdt, zo bevestigt spoorwegmaatschappij NMBS. Er werd een alternatieve dienstregeling uitgewerkt op basis van het personeel dat heeft aangegeven te zullen werken bij NMBS en spoornetbeheerder Infrabel. Zo rijdt één op de drie IC-treinen tussen de grote steden. Daarnaast rijdt één op de vijf voorstedelijke S-treinen en L-treinen.

De meeste P-treinen, die enkel rijden tijdens de ochtend- en avondspits, rijden niet. En in de provincies Luik, Luxemburg, en Namen rijdt geen enkele trein. Dat komt omdat er in die regio onvoldoende personeel beschikbaar bij spoorwegbeheerder Infrabel. Dat betekent ook dat de IC-treinen die deze provincies doorkruisen, zullen worden beperkt. Ook in een aantal andere stations in het land zullen er weinig tot geen treinen stoppen.

 © ATV

Er is dinsdag ook geen treinverkeer mogelijk tussen België en Duitsland, tussen België en Maastricht, en tussen België en Luxemburg. De IC Nederland, Eurostar, en TGV Inoui zouden wel zoals gepland moeten rijden, net als de Thalys-verbindingen tussen Parijs, Brussel en Amsterdam.

Reizigers krijgen de raad hun treinreis goed voor te bereiden. Dat kan via de reisplanner op de NMBS-website of -app, die de alternatieve treindienst toont. Hetzelfde geldt voor de schermen in de stations. De alternatieve treindienst wordt ook gecommuniceerd via de verschillende informatiekanalen van de NMBS, zoals de sociale mediakanalen.

De staking bij het spoor duurt tot dinsdag om 22 uur. Woensdagochtend zou het treinverkeer weer volledig normaal moeten verlopen.

Bij de Vlaamse openbaarvervoermaatschappij De Lijn rijden gemiddeld genomen zes op de tien trams en bussen uit. Dat laat een woordvoerder dinsdagochtend weten.

Per provincie varieert dat cijfer echter lichtjes. Zo rijdt in West-Vlaanderen en Vlaams-Brabant 65 procent. In Limburg gaat het om 60 procent en in Antwerpen om 55 procent. De zwaarst getroffen provincie is Oost-Vlaanderen, waar de helft van de bussen en trams uitrijdt.

Wat de de tram betreft, rijdt in Antwerpen de helft. In Gent gaat het om 55 procent en driekwart van de kusttrams rijdt uit.

De Lijn raadt iedereen aan om vooraf de routeplanner op de website van De Lijn te consulteren. Niet alle bussen en trams zullen rijden. Ritten die niet uitgevoerd zullen worden, worden niet getoond in de routeplanner.

De Vlaamse openbaarvervoermaatschappij riep reizigers al op om indien mogelijk een alternatief te voorzien, zoals telewerken, carpoolen, fietsen of wandelen.

In Brussel verwacht de MIVB “zeer zware verstoringen” op haar bus-, tram- en metronet. Zo is in de hoofdstad slechts één van de vier metrolijnen in dienst: enkel lijn 1 wordt bediend. Bij de trams zijn om 7.30 uur enkel de lijnen 3, 4, 7, 8, 9, 51, en 92 in dienst. Voorts rijden de bussen op de lijnen 12, 34, 46, 53, 56, 59, 65, 71, 74, 87 (verlengd tot Zwarte Vijvers), 88, en 95. “Alle andere lijnen rijden vandaag niet”, aldus de MIVB. De openbaarvervoermaatschappij raadt reizigers dan ook aan om alternatieven te gebruiken om zich te verplaatsen. Reizigers kunnen de mobiele app van de MIVB raadplegen om andere manieren te vinden om te reizen.

Op de wegverkeer hebben de acties bij het openbaar vervoer voorlopig weinig impact. Er staat dinsdagochtend rond 7.30 uur ruim 100 kilometer file, wat normaal is voor een ochtendspits. Het ziet er dus voorlopig naar uit dat veel werknemers ervoor gekozen hebben om van thuis uit te werken.

Onderwijs

Ook in het onderwijs zijn er veel leerkrachten die actie zullen voeren, klinkt het bij ACOD Onderwijs. Er worden ook heel wat piketten opgezet aan verschillende scholen, verspreid in het hele land. Zo wordt in een aantal scholen noodopvang voorzien.

VRT

Bij de VRT zal de staking een grote impact hebben op de programmatie. Op de radio zal naast de nieuwsberichten vooral muziek te horen zijn. Bij Radio 1, Radio 2, StuBru, MNM, en Klara blijven de ochtend- en avondblokken wel behouden, maar zullen ze wel korter zijn. Daartussen zal muziek gespeeld worden. Bij Radio 2 zal er enkel een nationaal aanbod zijn, geen regionaal. En de nieuwsbulletins op alle radiozenders zullen enkel om 7, 8, 12, 13, 17, en 18 uur te horen zijn. Op tv, radio en online zal er bovendien regelmatig een vakbondsboodschap te zien, te horen en te lezen zijn.

Op tv zullen verkorte tv-journaals van maximaal 10 minuten worden uitgezonden. Ketnet en Canvas zullen op één kanaal uitgezonden worden. Ketnet zal zichtbaar zijn tot 20 uur, daarna wordt er overgeschakeld naar Canvas met de uitzending van de Koningin Elisabethwedstrijd.

Programma’s die op voorhand opgenomen worden, zoals Junior op zoek naar de liefde, Loslopend wild en De Campus cup, zullen zoals normaal uitgezonden worden. De serie Thuis komt dinsdagavond dan weer niet op tv. Op woensdag 1 juni volgt er een dubbelaflevering van 20.10 uur tot 21 uur. Thuis wordt ook op voorhand opgenomen, maar werd uit de programmatie gehaald omdat Thuis “een belangrijk onderdeel uitmaakt van het VRT-Transformatieplan.”

Het personeel van de VRT staakt ook om te protesteren tegen het aangekondigde transformatieplan. “Het plan dat nu op tafel ligt, is geen besparingsplan, maar een afbraakplan”, aldus ACOD VRT, ACV VRT, en VSOA VRT. “De stakingsbereidheid is nog nooit zo groot geweest”, klinkt het. De vakbonden eisen meer respect voor de medewerkers en de kijkers. Daarom roepen ze de Vlaamse regering en de directie op om de besparingen en de privatisering te stoppen en de werkingsmiddelen te indexeren.

Veerdiensten en scheepvaart

Op het Albertkanaal liggen 65 schepen te wachten omdat ze niet door de sluizen kunnen omdat er sluiswachters staken. Dat schrijft VRT. Aan de sluis van Wijnegem liggen 40 schepen. In 4 van de 6 sluizen zou er gestaakt worden.

De dienstverlening van de veerdiensten is ook verstoord. De veerdienst in Oostende is stilgevallen. “Die zou om 10.30 uur worden heropgestart, maar of dat lukt is nog onduidelijk”, zegt Francis Verreth van het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust. “De veerdienst in Antwerpen tussen Linkeroever en het Steen zal vandaag tot 15.00 uur werken, daarna niet meer.”

Nog deze namiddag om 13.30 uur zal de veerdienst aan Langerbrugge, aan het kanaal Gent-Terneuzen, stilvallen. En de veerdiensten Bazel-Hemiksem (Schelde) en Kruibeke-Hoboken (Schelde) varen niet tot woensdagochtend.

Het scheepvaartverkeer rond Port of Antwerp-Bruges ondervindt sinds maandagavond heel wat hinder.“In Antwerpen is de nautische keten voor ongeveer 30 procent beschikbaar”, zegt havenwoordvoerder Lennart Verstappen. “Vannacht gold er reeds een algemeen opvaarverbod voor rechteroever en een selectief opvaarverbod voor linkeroever, maar deze opvaarverboden zijn weer opgeheven.”

Gevangenis

Het personeel in de Belgische gevangenissen neemt in groten getale deel aan de nationale vakbondsactie. Dat bevestigen de vakbonden van het gevangeniswezen in ons land. “Zo goed als driekwart van onze mensen doet vandaag mee met de actiedag”, zegt Robby De Kaey, stafmedewerker ACOD Justitie. “Op sommige plekken zijn dat er zelfs meer.”

Vooral in gevangenissen waar de noden qua personeel het hoogst zijn, is de stakingsbereidheid groot. Dat is het geval voor de gevangenissen van Merksplas, waar ook een piket staat opgesteld, Brugge, Dendermonde en Mechelen, maar het geldt ook voor de Brusselse gevangenissen, zo stelt De Smedt.

Ook Kathleen Van De Vijver, woordvoerder van het directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen (EPI), bevestigt de hoge stakingsopkomst. “Dit is ernstig”, reageert Van De Vijver, “als je ziet dat er minder personeel aanwezig is in bepaalde gevangenissen dan nodig voor de minimale dienstverlening.” Daarom werden op bepaalde plekken politieagenten ingeschakeld ter ondersteuning.

De gevangenissen proberen dus te blijven voorzien in de basisdiensten, maar op bepaalde plaatsen zullen de gedetineerden de gevolgen van de staking wel voelen. Zo zullen enkel de gedetineerden in de gevangenissen van Dendermonde, Mechelen en Leuven Centraal vandaag/dinsdag naar buiten mogen om een wandeling te maken. Ook bezoek krijgen is niet altijd mogelijk.

Ook elders wordt actie gevoerd

Ook postbedrijf Bpost kondigt aan dat het hinder verwacht in zijn dienstverlening. Het bedrijf kan moeilijk inschatten hoe groot die hinder zal zijn, maar zet alles op alles om die zo beperkt mogelijk te houden. “Pakjes, kranten en priorbrieven krijgen sowieso voorrang, non-priorverzendingen zijn mogelijk een dagje langer onderweg. Ook in de postkantoren zal er mogelijk hinder zijn, maar in welke mate onze dienstverlening verstoord is, zullen we helaas pas morgen weten”, klinkt het.

Ook in sommige gemeenteloketten, administratieve diensten en woonzorgcentra zal actie worden gevoerd.