Op de Europese top in maart klonk het nog dat de invoering van een prijsplafond op de groothandelsprijs van gas in samenspraak met de industrie moest worden onderzocht. Nu, twee maanden later, gaat de EU resoluut op die ingeslagen weg verder, zei een tevreden De Croo dinsdag na afloop van een nieuwe top.

“Aan de Commissie hebben we nu gevraagd om op Europees of op internationaal niveau mechanismen als een ‘price cap’ of een heffing uit te werken, waarvan de inkomsten dan kunnen dienen om de hoge energieprijzen te compenseren”, legde De Croo uit. “Dit is geen inspannings- maar een resultaatsverbintenis voor de Commissie.”

Het is voor De Croo duidelijk dat de Commissie nu een instrument moet uitwerken dat klaar is tegen volgende winter, wanneer de prijzen van elektriciteit en vooral gas opnieuw de pan kunnen uitswingen. Dat de Nederlandse premier Mark Rutte zich nog altijd sceptisch toont, hoeft niet te verwonderen, zei De Croo. “Ik ben ook geen voorstander van prijsplafonneringen, maar ze zijn iets dat je klaar moet hebben om hoge prijzen te vermijden. En als we ze niet moeten gebruiken, zoveel te beter.”

Een bijkomend voordeel van een heffing op gas is dat Russisch gas duurder kan worden gemaakt dan LNG, en op die manier uit de markt kan worden geduwd, aldus nog De Croo.

In maart stonden verschillende landen nog sceptisch tegenover de invoering van prijsplafonds. Maar Duitsland, toen samen met Nederland de meest vocale tegenstander, kwam maandag en dinsdag relatief geïsoleerd te staan. Het land verzette zich ook niet tegen het idee van groepsaankopen voor energie. De Commissie is daarvoor volop bezig geïnteresseerde lidstaten rond zich te verzamelen.

Op de top werd ook gepraat over REPowerEU, het voorstel van de Commissie om de EU tegen 2027 volledig onafhankelijk te maken van Russische fossiele brandstoffen en in een beweging sneller op weg te zetten naar klimaatneutraliteit. De Commissie wil 300 miljard euro vrijmaken voor het plan, maar zoals bekend is België een van de landen die problemen heeft met de voorgestelde verdeling van de centen aan de lidstaten. De leiders beslisten nu om het Commissievoorstel verder te onderzoeken. “Veel landen zitten op onze positie, namelijk dat we niet zomaar de verdeelsleutel van het coronaherstelfonds kunnen gebruiken”, zei premier De Croo. Aan die verdeling zal dus nog worden gesleuteld.

De Croo kwam ook nog eens terug op de goedkeuring van het embargo op Russische olie. Dat de Hongaarse premier Viktor Orban het doet uitschijnen dat hij een onbeperkt uitstel gekregen heeft, klopt niet, zei hij. “Het is niet onbeperkt in de tijd, maar we geven hem wel de tijd zich aan te passen.”