Gemiddelde hoeveelheid lood in bloed van kinderen bij Umicore in Hoboken weer licht gestegen

Het bloed van kinderen in de wijken Moretusburg en Hertogvelden in Hoboken wordt twee keer per jaar onderzocht door het Provinciaal Instituut voor Hygiëne. Die wijken liggen naast recyclagebedrijf Umicore, waar zware metalen verwerkt worden. In juni en december worden telkens de resultaten bekend gemaakt. Na de opstoot van lood in het bloed begin 2020 waren de waarden weer aan het dalen tot eind vorig jaar. Nu lijkt die daling gestopt te zijn. 

"Het gemiddelde is ongeveer vergelijkbaar met dat van het najaar", zegt dokter Vera Nelen van het PIH. Toch hoeft dat niet meteen verontrustend te zijn, zegt ze. "We hebben ook dit voorjaar weer wat stormen gehad. Mogelijk hebben die een nadelig effect op de waarden. En we hebben nu niet gezien dat die stormen tot een toename van lood in het bloed hebben geleid."

In de zone die het dichtst bij de fabriek liggen, zijn er nog maar 5 kinderen met waarden boven 5 microgram/dl bloed, tegenover 14 eind vorig jaar. Maar 2 van die 5 kinderen hebben wel een waarde boven 10 microgram/dl bloed. In het najaar was dat bij geen enkel kind nog het geval. In de hele wijk is het aantal kinderen met hoge lood-in-bloedwaarden gedaald. Maar de gemiddelde hoeveelheid is licht gestegen van 2,91 naar 3,03 microgram/dl bloed.

Toch mag er nog beterschap verwacht worden, meent dokter Nelen. "We gaan ervan uit dat de waarden nog verder zullen dalen, zowel door betere weersomstandigheden, als door het feit dat er steeds minder kinderen dicht bij de fabriek wonen. Hoe dichter ze wonen, hoe hoger de waarden. Maar we zien dat gezinnen volop aan het verhuizen zijn."

Toen de lood-in-bloedwaarden begin 2020 weer sterk gestegen waren, na jaren van dalingen, werd het bedrijf verplicht om extra voorzorgsmaatregelen te nemen. Umicore besloot toen ook om woningen van gezinnen in de buurt op te kopen, zodat ze kunnen verhuizen. In juni 2021 woonden nog 406 kinderen (1-12 jaar) in de wijken Moretusburg en Hertogvelden. Nu zijn dat er nog 331.

De partij Groen laat weten dat het verontrust is over de laatste meetresultaten. "De gemiddelde lood-in-bloedwaarde is nu niet meer gedaald en is nog steeds hoger dan de laagste meting in 2019 (2,89 µg/dl), ondanks het feit dat er al heel wat kinderen uit de meest nabije zone zijn weggetrokken", stelt districtsraadslid Betty Van Dyck. Groen wil dat ook kinderen buiten de wijken naast Umicore getest worden.

Ook PVDA vraagt dat al langer. Want volgens districtsraadslid Mie Branders, die ook huisarts is in de wijk, zijn er nog verontrustende signalen. "De kinderen uit de controlegroep, buiten Moretusburg en Hertogvelden, scoren ook hoger. We vragen ons af, wat de reden daarvoor is. Komt er weer meer lood vrij? Komt het door wegenwerken of door de aanleg van het warmtenet hier in de buurt. Komt het ook weer door de wind, de droogte en verbouwingen die mensen doen?"

Al die zaken kunnen ervoor zorgen dat de zware metalen die in de grond aanwezig zijn, vrijkomen in de lucht en zich verspreiden.

Dit najaar komt het ruimere onderzoek er. "Het uitnodigen van 600 extra kinderen, die zowat in heel Hoboken wonen en naar 2 scholen in het centrum gaan, is een goede zaak. Het goede nieuws is dat dat in het najaar zal gebeuren, op kosten van het bedrijf. We zijn heel blij dat dat door zal gaan."

De hoop is dat minstens de helft van die kinderen mee zullen werken aan het onderzoek. De resultaten worden dan volgend voorjaar verwacht.