Direct naar artikelinhoud
NieuwsOorlog in Oekraïne

Nieuwe knieval EU voor Hongarije: patriarch Kirill ontzien in zesde sanctiepakket

De Russisch-orthodoxe patriarch Kirill tijdens de paasdienst in de kathedraal van Christus de Verlosser in Moskou.Beeld AP

De EU-lidstaten zijn het definitief eens over het zesde sanctiepakket dat een groot deel van de Russische olie boycot. Daarvoor moesten, opnieuw, concessies worden gemaakt om het Hongarije naar de zin te maken.

Maandagnacht bereikten EU-leiders op de top al een akkoord over het sanctiepakket, waarvan het stoppen met invoeren van Russische olie eind dit jaar het belangrijkste onderdeel was. Aan Hongarije, en in iets mindere mate Slowakije en Tsjechië, werd toen al tegemoetgekomen door voorlopig de invoer door pijpleidingen uit te zonderen van het pakket. Op die manier zullen Oost-Europese landen zonder invoerhaven nog Russische olie kunnen importeren.

Lees ook:

Tegen de oorlog of voor de staat? De kerk in Rusland ‘verkeert in een enorm diepe crisis

Hij noemt Poetin ‘een wonder van God’ en ziet in de oorlog een strijd tegen ‘duivelse krachten’: wie is patriarch Kirill?

De onderhandelingen tussen ambtenaren van de EU-lidstaten, woensdag en donderdag, zouden om technische en juridische details draaien, was de veronderstelling. Woensdag ging de Hongaarse ambassadeur toch nog dwarsliggen. Hongarije zou het sanctiepakket pas tekenen als de sancties tegen patriarch Kirill, geestelijk leider van de Russisch-orthodoxe kerk, van tafel zou gaan. Op dat punt heeft de Hongaarse premier Viktor Orbán nu zijn zin gekregen, bevestigt een ingewijde.

Orbán had eerder laten weten ‘principieel’ tegen het sanctioneren van kerkleiders te zijn. Maar tijdens de EU-top begin deze week repte Orbán met geen woord over de aangekondigde sancties tegen Kirill. De veronderstelling was dat Hongarije, mét het accepteren van de olieboycot, ook de sancties tegen Kirill accepteerde.

Onderhandelaars van EU-lidstaten reageerden woensdag dan ook onaangenaam verrast toen de Hongaarse ambassadeur aankondigde het sanctiepakket pas te tekenen als de sancties tegen Kirill van tafel gingen.

‘Wonder van God’

De banden tussen de Russische president Poetin en de geestelijk leider van de Russisch-orthodoxe kerk zijn nauw. Kirill kreeg eind vorig jaar van Poetin de orde van Sint-Andreas de Eerstgeroepene, de hoogst mogelijke Russische onderscheiding. Kirill noemde Poetin eerder ‘een wonder van God’ en is fanatiek voorstander van de Russische invasie in Oekraïne.

Er is nauwelijks een band tussen de Russische-orthodoxe kerk en het katholieke Hongarije. Waarom Orbán hier een struikelblok van heeft gemaakt, is een raadsel. Op de Hongaarse radio noemde hij sancties tegen kerkleiders begin deze maand “een inbreuk op de vrijheid van godsdienst”.

Konden Europese leiders bij de uitzondering over de pijpleidingen nog begrip voor Hongarije opbrengen, de eis betreffende Kirill zal hen vooral hebben gefrustreerd. Volgens een ingewijde stond Orbán in dit geval alleen, terwijl hij in de oliekwestie Slowakije en Tsjechië aan zijn zijde wist.

De geannuleerde sancties tegen Kirill waren klein bier vergeleken bij de olieboycot. De Europese onderhandelaars hebben eieren voor hun geld gekozen door Orbán nogmaals zijn zin te geven. Andere onderdelen van het pakket, zoals het weren van de grootste Russische bank (Sberbank) uit het internationale betalingssysteem Swift, gaan nu wel door.