Fietsen naar het werk zit in de lift én kan je een aardige duit opleveren, blijkt uit steekproeven
Steeds meer Belgen rijden met de fiets naar het werk en de afstanden die ze afleggen worden ook langer. Dat blijkt uit (beperkte) steekproeven van Acerta en SD Worx. Door de aanleg van fietssnelwegen, de elektrische fiets en fietsvergoedingen wordt dat steeds aantrekkelijker. Toch blijft het moeilijk om het succes betrouwbaar te meten.
Al voor corona bleek uit steekproeven van de federale overheidsdienst mobiliteit dat de fiets in het woon-werkverkeer aan populariteit won, vooral om de autofiles te ontwijken. Vandaag komt daar nog een argument bij: de hoge brandstofprijzen aan de pomp.
Volgens cijfers van HR-bedrijf Acerta neemt één op de drie Belgische werknemers soms, vaak of altijd de fiets naar het werk. Ook de afstand waarvoor de Belg de fiets gebruikt, neemt toe: 18 procent legt meer dan 30 kilometer per dag af van en naar het werk. Dat is een stijging met 11 procent ten opzichte van 2016.
0,25 euro
Zo’n 20 procent van de fietsende werknemers krijgt momenteel van hun werkgever een vergoeding om naar het werk te trappen. Die vergoeding bedraagt momenteel maximaal 25 eurocent per kilometer, maar sommige werkgevers bieden een lagere kilometervergoeding aan.
Verder horen we bij SD Worx dat het aantal werknemers dat in januari en februari van dit jaar een fietsvergoeding ontving, zo’n 20 procent hoger was dan in dezelfde maanden van 2021. “Wellicht zullen de gestegen brandstofprijzen ook de komende maanden meer mensen uit de auto en op de fiets krijgen.”
Steekproeven
Dat we vaker fietsen om de autofiles te ontwijken en om fietsvergoedingen te incasseren, is een no-brainer. Zijn daar echter betrouwbare cijfers over? Niet echt: de cijfers van SD Worx en Acerta zijn beperkte steekproeven.
Wies Callens, beleidsmedewerker bij de Fietsersbond, geeft toe dat zij eigenlijk ook niet weten hoeveel mensen met de fiets naar het werk rijden. “De huidige enquêtes en tellingen zijn niet altijd even goed onderbouwd. Het ‘Onderzoek Verplaatsingsgedrag in Vlaanderen’ (OVG) geeft wel een idee maar houdt alleen rekening met de hoofverplaatsingswijze.” Dat betekent dat als je met de trein van Gent naar Brussel pendelt, je voortransport naar het station met de fiets niet mee geteld wordt.
Wout Baert van Fietsberaad Vlaanderen weet zeker dat we de laatste jaren meer met de fiets naar het werk rijden maar beschikt evenmin over exacte cijfers. “Het gaat in elk geval trager dan we willen,” zegt Baert. “Volgens het Vlaamse regeerakkoord moeten we naar 60 procent auto en 40 procent duurzaam verkeer, waarvan 20 procent met de fiets.”
Het gaat in elk geval trager dan we willen
“Volgens het OVG – waar inzake meetmethode ook kritiek op is - heeft de fiets wat betreft alle verplaatsingen momenteel een marktaandeel van 15 à 16 procent. In het woon-werk segment was dat volgens de federale overheidsdienst in 2019 zowat 18 procent. Momenteel zijn er in Vlaanderen zowat 2 miljoen fietsverplaatsingen per dag.”
“Om de doelstellingen van de Vlaamse regering wat betreft modal shift te halen, moeten dat er tegen 2025 3 miljoen worden. Je moet ook rekening houden met de demografische groei. Het gaat dus te traag vooruit, we pleiten voor nog méér investeringen in veilige fietspaden en -stallingen én openbaar vervoer, want anders krijg je de combi-mobiliteit niet van de grond: dat is de winnende combinatie van de fiets samen met trein, tram en bus. Het succes van de fiets hangt mede ook af van een performant openbaar vervoer,” aldus Baert.
Vergoeding
Wie met de fiets lange afstanden aflegt op weg naar het werk en weer naar huis, kan intussen wel een aardig centje bijverdienen, tenminste als je van een fietsvergoeding kan genieten die door de werkgever betaald wordt. Vandaag volgt VRT NWS pendelaar Geertrui Overloop die heen en terug bijna elke dag zowat 60 kilometer aflegt.
Overloop is een lerares uit Beersel die elke dag met de fiets 28 kilometer naar haar school in Ottignies aflegt. Heen en terug is ze 2,5 uur onderweg, maar in mei verdiende ze daar wel 162 euro mee, onbelast. Per kilometer is dat 15 eurocent. “Maar daar doe ik het eigenlijk niet voor: ik fiets nu 4 jaar naar het werk en het heeft mijn levenskwaliteit enorm verbeterd, het klinkt als een cliché, maar het is écht zo,” zegt ze lachend.
BEKIJK - Geertrui Overloop besliste 4 jaar geleden om de auto in te wisselen voor de fiets om naar het werk te pendelen:
Ik verdien per maand 162 euro met fietsen naar het werk, onbelast, en mijn levenskwaliteit is enorm verbeterd
“Je kan het fietsgebruik in elk geval wel bevorderen door in cao’s fietsvergoedingen mee op te nemen. Het is geen verplichting maar het kan bedrijven en werknemers veel geld besparen,” zegt Wies Callens.
Dat bevestigt Eric Laureys van VOKA ook. “De huidige brandstofprijzen zijn voor werkgevers erg duur. Voor bedrijven is een fietslease en een fietsvergoeding momenteel interessanter dan een bedrijfswagen en een tankkaart. Al hoeven die elkaar niet uit te sluiten. Je kan dat ook slim in een pakket combineren: iets minder met de auto, en via een cafetariaplan of het mobiliteitsbudget wat minder auto en wat meer thuiswerk.”
Geertrui is duidelijk niet de enige die met de fiets lange afstanden naar het werk aflegt. Brandweerman Pieter Maes trapt elke week twee dagen 250 kilometer bij elkaar.
Carpoolen is leuk maar in peloton naar het werk rijden op de fietssnelweg is nog plezanter! Kijk maar naar deze collega's die op de fietssnelweg F3 van Leuven naar Brussel stuiven.
Lode Van Steenberge legt regelmatig de afstand van Rijkevorsel naar het centrum van Antwerpen af.
Ook Michiel (23 kilometer enkele rit) en Bert (51 kilometer) hebben intussen stevige kuiten.
Niet toevallig vanaf vandaag, op Wereld Fietsdag, kunnen treinreizigers die hun fiets mee willen nemen op de trein, online checken welke trein daarvoor het best geschikt is. Dat laat de NMBS weten.