De bouwheer Lantis had nog geprobeerd om de nesten van oeverzwaluwen tegen te werken, maar op de werf op Linkeroever in Zwijndrecht zijn de vogels er toch in geslaagd om zeker 77 nesten te maken, meldt Gazet van Antwerpen. Om de vogels de nodige rust te geven tot de jonge zwaluwen zijn uitgebroed, heeft Lantis hekken rond de zandhoop geplaatst.

‘Dat is een goede ingesteldheid. Het is onwettelijk om tijdens de broedperiode de kolonie te vernietigen en daar zitten we nu middenin’, zegt Jan Rodts, vogelbeschermer en auteur van De slimste vogelgids aan De Standaard. Rodts wijst er ook op dat het cruciaal is dat niet aan de zandwand ‘gerommeld’ wordt, omdat dan de nestgangen instorten en alle jongen kunnen sterven.

‘Bijna in gevaar’

‘De laatste tijd, en zeker in Vlaanderen, gebruiken de vogels tijdelijke zandophopingen van bedrijven die bijvoorbeeld aan zandwinning doen om zich te nestelen. Dat doen ze altijd in kolonieverband. Het kan gaan om tientallen, maar ook honderden of duizenden koppeltjes’, vertelt Rodts. Bedrijven die aan zandwinning doen en een bepaalde zandwand exploiteren, hebben niet altijd gezien dat er oeverzwaluwen zitten. Maar dan proberen organisaties zoals Vogelbescherming Vlaanderen om de werken stil te leggen of uit te stellen tot de broedperiode achter de rug is.

De bescherming van de vogels is dan ook zeer belangrijk. De laatste paar decennia is het aantal oeverzwaluwen sterk gedaald. Terwijl het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (Inbo) tussen 2000 en 2007 nog rond 7.000 paren in Vlaanderen telde, viel de populatie in 2018 terug naar nauwelijks 2.000 broedparen. ‘De afname is niet alleen merkbaar in Vlaanderen, maar manifesteert zich in heel Europa. De oeverzwaluw staat dan ook aangeduid als “bijna in gevaar” op de Vlaamse Rode Lijst’, aldus vogelbeschermer Rodts.

Lange broedperiode

Zoals hun naam al doet vermoeden, nestelen oeverzwaluwen zich graag in de buurt van oevers. Ze maken hun nesten bij een wateroppervlak zoals een rivier of meer. Dat hebben ze nodig om insecten te vinden voor hun jongen. Wat de oeverzwaluw ook anders maakt dan de andere zwaluwen in België is dat die haar nest niet mét, maar ín het zand bouwt. ‘Het is ook de enige zwaluw met een grijsbruin verenkleed en de enige die niet afhankelijk is van menselijke bebouwing’, aldus Rodts.

Ze gebruiken de steile wanden aan de oevers, maar ook van andere zandophopingen, om lange nestgangen uit te graven. Daar maken ze dan een nest met gemiddeld vijf jongen per legsel. ‘Elke broedperiode zijn er twee legsels van de oeverzwaluw. Daarom duurt die periode ook zo lang’, zegt Rodts.

De broedperiode vindt normaal plaats tussen april en september. Lantis zal wellicht nog even moeten wachten voor het de zandhoop opnieuw kan gebruiken. Daarna zal de zwaluw terug warmere oorden opzoeken en naar West-Afrika trekken.

Correctie. De Oosterweelwerf is niet stilgelegd vanwege de vogels, zoals eerder gemeld, wel is de plek waar ze broeden afgeschermd.