Nergens meer veilig? Hoe serieus moeten we (needle) spiking nemen?

Needle spiking lijkt een nieuwe variant op wat we al even kennen als gewone spiking: het stiekem toedienen van drugs via drankjes. Daarbij is het doel vaak om het slachtoffer te misbruiken of te beroven. Bij needle spiking is het doel onduidelijk. Er is ook nog geen toxicologisch bewijs gevonden voor needle spiking. Maar Lowie, Melody, Minne en Zoë pleiten ervoor om slachtoffers toch altijd te geloven.

Lowie Coolsaet (27) uit Wevelgem is de uitbater van BarBroos, een café in Gent. Daar nemen ze preventieve maatregelen om het uitgaansleven veilig en aangenaam voor iedereen te maken.  Het barpersoneel heeft een cursus gevolgd van de stad Gent waarin ze leerden grensoverschrijdend gedrag te herkennen en gepast te reageren wanneer iemand om hulp komt vragen. "Als barpersoneel is het onze taak om slachtoffers op te vangen en door te verwijzen naar professionele hulp. Maar daar eindigt onze verantwoordelijkheid ook. Het is onrealistisch om te denken dat mensen achter de bar constant een oogje in het zeil kunnen houden terwijl ze werken".

Lowie snapt dat hij zelf als man geprivilegieerd is tijdens het uitgaan. "Ik vind het enorm schrikwekkend dat spiking bestaat, laat staan needle spiking. Ik snap dat vrouwen zich nergens veilig voelen. Dat moet een enorme last zijn die jullie meedragen." Hij vindt ook dat de paniek rond needle spiking niet mag worden weggelachen.  "Of de angst voor needle spiking nu terecht is of niet, het gevoel is echt. En dat is net zo goed een probleem."

Minne De Boeck (31) uit Antwerpen begeleidt daders van seksueel geweld in het Universitair Forensisch Centrum. Daar is ze nog niet in contact gekomen met daders van needle spiking. Volgens haar zou het kunnen gaan om mensen die paniek willen zaaien. Gewone spiking daarentegen gebeurt vaak in het kader van seksueel geweld. Volgens Minne is dat een groot probleem waarbij de oorzaak niet genoeg wordt aangepakt. "We moeten in de eerste plaats voorkomen dat er slachtoffers vallen, in plaats van altijd te reageren als het te laat is en dan te verwachten dat het slachtoffer actie onderneemt."

Minne benadrukt hoe belangrijk het is dat slachtoffers goed opgevangen worden. Want dat eerste contact met hulpverlening is cruciaal. "Het eerste aanspreekpunt is heel belangrijk. Als het slachtoffer daar niet wordt geloofd, dan is de drempel alleen maar hoger om verdere stappen te ondernemen", zegt ze. Daarom vindt Minne het goed dat er meer aandacht gaat naar de Zorgcentra na Seksueel Geweld. Dat zijn gespecialiseerde diensten die in zes ziekenhuizen in België worden aangeboden. Binnenkort moeten er nog vier extra centra openen in België.

Melody Navez (25) uit Gent denkt dat ze gespiked werd in een Brusselse bar, door de barman. Die bood Melody en haar vrienden gratis shotjes aan, waarna ze onwel werd en de controle over haar lichaam verloor. Melody is naar het ziekenhuis afgevoerd, waar ze zeiden dat ze gewoon te veel had gedronken. "De dokter zei dat het alcoholintoxicatie was. Hij wou me niet testen op drugs. Maar ik ken mijn lichaam, dit was iets helemaal anders. De dokter heeft dan maar een zwangerschapstest gedaane n er de volgende dag om gelachen." Melody heeft dus geen bewijs dat ze gespiked werd en kon achteraf dan ook geen klacht indienen.

Melody heeft lang geloofd dat het dan toch haar schuld was, en dat ze te veel had gedronken die avond. Pas wanneer ze getuigenissen las op de Instagrampagina "Balance ton bar" drong het tot haar door dat het om spiking ging. Die pagina verzamelt getuigenissen van voornamelijk jonge vrouwen die gedrogeerd zijn in Brusselse nachtclubs en cafés. "Toen ik dat las, herkende ik de symptomen onmiddellijk. Toen had ik eindelijk een woord om erop te plakken, "spiking". Als je niet weet dat iets bestaat, kan je ook niet verwoorden wat je is overkomen. Daarom dat er nu plots zoveel verhalen opduiken."

Zoë (18) wil anoniem blijven. Zij werd vorig jaar gedrogeerd en misbruikt door vrienden. Die gaven haar "vitamientjes tegen de kater" toen ze aangeschoten in haar bed wilde kruipen. Zoë staat erop om haar verhaal te delen. "Ik wil anderen waarschuwen dat het ook kan gebeuren bij mensen die je kent."

Zoë vindt het moeilijk dat er altijd wordt gezegd dat je onmiddellijk naar de politie moet. "Als ik heel eerlijk mag zijn, ik wil niet naar de politie. Ik kan het mentaal niet aan om heel dat verhaal te herbeleven bij de politie. Het heeft me ook echt 2 maanden gekost om te beseffen wat me precies is overkomen. En soms vraag ik me nog af of het niet mijn eigen schuld was."