De Wever roept De Croo op tot drastische actie in kerndossier: "Wij zijn bereid tot wisselmeerderheid"

Het Franse energiebedrijf Engie - dat de kerncentrales in ons land uitbaat via Electrabel - heeft premier Alexander De Croo (Open Vld) afgelopen week in een brief gevraagd dat ons land mee investeert in de verlenging van de jongste kernreactoren en de factuur van de ontmanteling van de andere kerncentrales mee oppikt. 

De Croo onderhandelt sinds afgelopen voorjaar samen met minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) met Engie over de voorwaarden voor de verlenging van Doel 4 en Tihange 3. In maart besliste de regering om ze alsnog tien jaar langer open te houden. N-VA (dat federaal in de oppositie zit) gaf donderdag in de Kamer nog kritiek en vond dat er veel te lang getalmd wordt. Daardoor heeft de regering nagenoeg geen bewegingsruimte meer in de gesprekken met Engie. En de factuur zal bij de burger terechtkomen, klonk het.

Bart De Wever was niet verrast door de vraag van de Franse energieproducent, zo vertelt hij aan VTM NIEUWS. “Dat zag je van ver aankomen”, reageert hij. “Als je die kerncentrales maar tien jaar mag verlengen, is het rendement heel twijfelachtig. Elders in de wereld gaat men met die kerncentrales veel langer door. In de Verenigde Staten soms zelfs tot negentig jaar. Je moet ze dus twintig jaar verlengen. Dan is er pas rendement. En anders zal Engie boter bij de vis vragen.”

De Wever is voorstander van een participatie van onze regering. “Ik heb destijds nog betoogd tegen de uitverkoop van de energiesector aan Frankrijk. Dat gebeurde ook door paars-groen, onder Verhofstadt. Het was een privatisering op zijn Belgisch: een Belgisch overheidsbedrijf verkopen aan een Frans overheidsbedrijf. En sindsdien zijn we de melkkoe van Parijs. Daar zou ik heel graag aan ontsnappen.”

“Ik zou graag meegaan in die participatie en de kerncentrales weer in eigen handen krijgen. Maar dan moet je op een realistische termijn verlengen en dan moet je onderhandelen om te slagen. En Tinne Van der Straeten onderhandelt om te mislukken. Dat ligt er vingerdik op. Ze moet zo snel mogelijk van het dossier af.”

Dat ze niet alleen onderhandelt, veegt De Wever van tafel: “Van der Straeten is bevoegd minister. Ik heb de indruk dat De Croo laat betijen. In de zomer van 2020, toen wij nog onderhandelden, zei iedereen dat we de kerncentrales moesten verlengen en dat het dringend was. Twee jaar verder is er nog niets gebeurd.”

De Croo moet het dossier volledig overnemen, klinkt het bij De Wever. “Dit is onze laatste kans. Anders zijn we die kerncentrales kwijt. Met alle mogelijke gevolgen voor onze bevoorrading, de prijs voor de consument en het klimaat. De groenen zijn om een of andere reden geobsedeerd door vuile, dure gascentrales. En Van der Straeten vertelt de waarheid niet. Er zullen er meer nodig zijn dan ze zegt. Ze rekent ook op import van Frankrijk, die er niet zal zijn. Zij moet echt van het dossier af.”

De N-VA-voorzitter vindt dat De Croo desnoods de groenen uit de regering moet zetten. “Wij zijn onmiddellijk bereid om een wisselmeerderheid te leveren”, aldus nog De Wever. “We vragen niets in ruil. Ik wil dat morgen goedkeuren.”

In het programma ‘C’est pas tous les jours dimanches’ op RTL-TVi ontkende Ecolo-Kamerlid Samuel Cogolati dat de groenen de onderhandelingen zouden willen doen mislukken. “Wij willen deze onderhandelingen tot een goed einde brengen”, zei Cogolati. Hij verwees naar het akkoord dat midden maart door de Vivaldi-partijen is goedgekeurd en waarin afspraken staan over de bevoorradingszekerheid. “Maar er kan ook geen sprake zijn van een blanco cheque aan Engie-Electrabel en de Belgische belastingbetaler mag niet opdraaien voor het betalen van het radioactieve afval.”

Voormalig minister van Energie Marie Christine Marghem (MR) is wél bezorgd over het slagen van de onderhandelingen. Zo verwees de MR-politica naar het uitlekken van de brief van Engie. Volgens Marghem staat ook haar partij achter het principe van “de vervuiler betaalt”, maar Marghem sluit een overheidsparticipatie in de twee centrales niet uit, een participatie die volgens haar “niet uitsluit dat het bedrijf fiscaal belast wordt” en ook niet dat de overheid mee kan “profiteren van de overwinsten in deze periode met hoge prijzen”.