Acuut personeelstekort in overvolle festivalzomer: bedrijven zoeken koortsachtig extra mensen of weigeren opdrachten
Er zijn deze zomer nog honderden extra mensen nodig voor de opbouw van festivals en andere evenementen. Dat blijkt uit een rondvraag van VRT NWS. Na twee jaar coronacrisis wordt het deze zomer drukker dan ooit, door een volle festivalkalender in combinatie met veel uitgestelde evenementen. Gevolg: een piek in de vraag naar werkkrachten en materiaal bij toeleveranciers. Daarom nemen sommige bedrijven zelfs geen opdrachten meer aan tot in september. "Een normale zomer kunnen we aan, maar dit niet", zo klinkt het daar.
Exacte cijfers over het specifieke personeelstekort in de festivalwereld of eventsector zijn er niet. Maar volgens Amplo, een HR-bedrijf dat werkkrachten zoekt voor de creatieve sector, - en dus ook voor festivals - zijn er deze zomer zeker nog 600 mensen nodig. Het gaat dan vooral om technische profielen voor de opbouw van evenementen.
"Dat cijfer geldt enkel voor de bedrijven die via ons werkkrachten zoeken. In de praktijk is er zeker nood aan het dubbele: 1.200 mensen, dat is geen overschatting", zegt Amin Dridi van Amplo aan VRT NWS.
"Er speelt inderdaad een personeelsprobleem", bevestigt Stijn Snaet, die de evenementensector vertegenwoordigt via de Event Confederation. "Er is een enorme nood aan technische mensen, maar ook aan mensen die actief zijn in het productie- en communicatieluik bij evenementen. En we zoeken ook veel jobstudenten en vrijwilligers. Het hele systeem plooit nu als een accordeon dicht."
Het hele systeem in onze sector plooit als een accordeon dicht
Twee oorzaken voor dat acute personeelstekort: er is meer dan ooit vraag naar werkkrachten, omdat er na twee coronazomers weer grote festivals zijn én er in dezelfde periode nog veel andere evenementen en concerten worden ingehaald. En tegelijk is er minder aanbod aan werkkrachten, want de coronacrisis heeft geleid tot een "brain drain": veel mensen met een pak praktijkkennis en ervaring hebben de evenementensector verlaten.
"Naar schatting één op de drie mensen is door de coronacrisis vertrokken uit de evenementensector en niet meer teruggekeerd", zegt Amin Dridi van Amplo daarover. "Vaak hebben die ervaren mensen nu een job met meer stabiliteit en minder flexibele werkuren dan in de eventsector."
"Voor sectoren die het al moeilijk hadden om voldoende personeel te vinden, is de situatie er niet op verbeterd", bevestigt Joke Van Bommel van de VDAB. "Daar hoort de horeca bij, maar ook technische beroepen. Het aantal vacatures stijgt, terwijl het aantal werkzoekenden daalt, en de minder aantrekkelijke aspecten van de jobs in die sectoren, zoals onregelmatige uren, fundamenteel niet zijn veranderd.”
Het aantal vacatures stijgt, maar het aantal werkzoekenden daalt, en de minder aantrekkelijke kanten van bvb. de eventsector zijn niet veranderd
Ook bij podiumbouwer Stageco uit Tildonk, bij Haacht, zitten ze met de handen in het haar. Het bedrijf is wereldwijd actief en levert in ons land podia aan grote festivals als Rock Werchter, Tomorrowland en Graspop.
Naast het materiaal om de podiumconstructies te bouwen, levert Stageco op elk festival een vast team van technici, stellingbouwers en stagehands, om het podium mee op poten te zetten. Daarnaast moet elk festival zelf voor voldoende helpende handen zorgen, want de Stageco-ploeg alleen krijgt de volledige opbouw niet voor elkaar. Bij sommige festivals loopt dat vrij vlot, bij anderen is het schrapen.
Ook bij Stageco zelf knelt het schoentje: door de gigantische vraag naar podia krijgt het bedrijf in verhouding niet genoeg personeel bij elkaar. Ze voelden die bui in het voorjaar al hangen, want Stageco deed toen een oproep naar jongeren zonder ervaring in de festivalsector, maar met goesting om in die wereld te werken. Dat heeft weinig opgeleverd, vertelt Tom Bilsen, operation director bij Stageco aan VRT NWS.
We hebben letterlijk volk nodig tegen gisteren
"Veel nieuwe mensen die instromen, haken snel weer af. Ze onderschatten vaak hoe zwaar de job is op fysiek vlak, en hoe lang de werkdagen zijn, in weer en wind", zegt hij. "Neem daar nog eens bij dat er veel vraag is op de arbeidsmarkt, en dan wordt het voor ons moeilijk concurreren met andere sectoren. Het kan deze zomer echt problematisch worden, we hebben letterlijk volk nodig tegen gisteren."
Vooral technisch geschoolde profielen als ingenieurs en projectleiders zijn moeilijk te vinden. Maar ook ongeschoolde technische krachten zijn schaars. "Op piekdagen zijn er 200 mensen voor ons aan het werk, maar dan hebben we nog zeker 15 à 20 mensen extra nodig. Het is een hele opgave om de juiste mensen te vinden, terwijl je als stagehand bij ons geen specifieke werkervaring nodig hebt."
Exacte cijfers heeft Bilsen niet, maar "voor elke 10 mensen die we vragen, komen er gemiddeld maar 6 opdagen". "Daarom zoeken we via ons eigen netwerk naar werkkrachten, ook internationaal. Maar continu schakelen en in allerijl mensen zoeken: dat is een ongemakkelijke situatie voor een bedrijf."
Volle agenda voor personeel én materiaal? Dan maar een "orderstop"
Sommige bedrijven gaan nog een stap verder. Ze nemen nu al geen projecten of opdrachten meer aan voor de komende maanden, omdat ze weten dat ze niet voldoende personeel en/of materiaal kunnen leveren. Oorzaak: het aantal evenementen deze zomer boomt, door die ongeziene combinatie van grote festivals - vaak met extra dagen - en uitgestelde evenementen en concerten.
"Ik heb het nog nooit meegemaakt, dat er orders voor zo'n lange termijn geweigerd worden", zegt Stijn Snaet van de evenementensector. "Het zal onze ondernemers die dit beslissen écht pijn doen, na twee coronajaren in de woestijn. Iedereen wil er deze zomer staan, maar elke persoon en elke microfoon kan maar op één plek tegelijk zijn."
Elke technieker en elke microfoon kan maar op één plek tegelijk zijn
Klank- en lichtbedrijf Splendit in Aalst neemt noodgedwongen tot midden september geen orders meer aan. Ze werken in opdracht van festivals, televisieproducties en concertzalen. Ondanks een vaste kern van een 30-tal werknemers, die in de zomer wordt uitgebreid met tientallen freelancers voor een opdracht van enkele dagen of weken, is er onvoldoende volk om aan de gigantische vraag te voldoen, zegt zaakvoerder Marijn Broeckaert.
"Als ondernemer wil je eigenlijk geen opdrachten weigeren. Ik wil mijn klanten helpen, maar ik wil ook kwaliteit bieden. En onze werkkrachten hebben tussen de vele opdrachten rust nodig. Dus ik kon niet anders dan ergens een lijn trekken", vertelt hij.
"Maar dit is uitzonderlijk: ik werk 22 jaar in deze sector, en dit heb ik nog nooit meegemaakt. Al mijn mensen zijn de hele zomer volgeboekt, ook op maandagen en dinsdagen wanneer er traditioneel minder evenementen zijn. Maar dat is deze zomer niet het geval. Dus elke dag zou voor ons 30 uur mogen duren."
Een normale zomer kunnen we aan, qua personeel en materiaal, maar er komt een overvolle zomer op ons af
Broeckaert benadrukt dat het grote probleem schuilt in de ongezien grote vraag van organisatoren, eerder dan in een puur tekort van werkkrachten. "Een normale zomer zoals in 2019 kunnen we perfect aan, de zomer van 2022 niet. En dan hebben we al drie keer zo veel aanbod qua mensen en materiaal als in 2019", klinkt het.
Op vlak van materiaal spelen er twee factoren een rol. "Er is wereldwijd een tekort aan chips. Daar ondervindt de automobielsector hinder van, maar in al ons materiaal zitten gelijkaardige chips. Extra micro's, versterkers of mengpanelen bijbestellen bij onze leveranciers, is dus onmogelijk. Dat materiaal is er simpelweg niet."
En dat levert problemen op, in combinatie met die overvolle festivalagenda. "Omdat er veel extra festivaldagen worden georganiseerd, blijft ons materiaal langer op dezelfde plek, en is het dus niet beschikbaar voor een ander evenement op hetzelfde moment. Terwijl die onderdelen normaal vlot de hele zomer van evenement naar evenement doorreizen. In normale zomers is er minder overlap en combineren we probleemloos verschillende opdrachten op verschillende festivals."
