LEES OOK. De heropbouw van Oekraïne zal lang duren: “We hebben geen geld om ons huis weer op te bouwen”

De beelden vorige week gingen de wereld rond: een oranje rookpluim die de lucht inzweefde. Het was een video van een beschieting van de Azot-fabriek, een chemisch bedrijf in Severodonetsk. De fabriek maakt onder meer kunstmest, een extreem explosief goedje. De explosie met oranje wolk werd veroorzaakt door een bombardement op het hoofdgebouw van de fabriek - waar de administratie gevestigd was - waar een tank met salpeterzuur geraakt werd.

Erg gezond zag dat er allemaal niet uit. Zeker niet als je weet dat er in de fabriek nog 800 mensen verschanst zitten in bunkers. 200 arbeiders - ooit waren het er 3.000 - die het overblijvende chemisch spul moeten bewaken. En 600 burgers: volwassen en een klein aantal kinderen. Maar gouverneur Serhey Hayday suste: “De wolk heeft de mensen ter plaatse nooit bedreigd.” Naar verluidt zouden de meeste explosieve stoffen verwijderd zijn uit de fabriek.

Het geheel doet denken aan de intensieve belegering van de Azovstalfabriek in Marioepol in april en mei. Onder de fabriek - letterlijk vertaald: staalfabriek aan de Azovzee - zat een ingenieus doolhof van gangetjes en bunkers, wat van de site een haast oninneembare burcht maakte. Oekraïense militairen zaten er rug aan rug met andere milities en burgers, kinderen en baby’s. Poetin waagde het aanvankelijk niet de fabriek te bestormen, maar sloot al wie binnen verbleef wel hermetisch af van de buitenwereld.

Azot is van onschatbare waarde voor Severodonetsk. De stad werd gebouwd rond de fabriek en was er relatief welvarend door geworden. Anders dan elders in Oekraïne, waar de klassieke staal- en mijnindustrie nog groot is, is Severodonetsk wat welvarender, met dank aan de chemie. Maar Azot - dat vertaald ‘stikstof’ betekent - is wel een heel andere situatie dan Azov. Want het Oekraïense leger heeft er geen versterkingen opgebouwd: dat is veel te gevaarlijk rond de fabriek. Er bivakkeren dus geen grote regimenten op de site.