Koning Filip betuigt "diepste spijt" in Congo: "Koloniale regime was gekenmerkt door discriminatie en racisme"
In een langverwachte toespraak voor het parlement van Congo heeft koning Filip zijn "diepste spijt" betuigd voor de wandaden uit het koloniale verleden. Hij herhaalde daarmee de spijtbetuiging die hij twee jaar geleden neerschreef in een brief aan de Congolese president Félix Tshisekedi, al ging hij nu wel meer in detail in op wat verkeerd ging. Echte excuses kwamen er niet.
De toespraak in het Congolese parlement is het deel van het vijfdaagse staatsbezoek van koning Filip en koningin Mathilde waarnaar het meest werd uitgekeken. Zoals werd verwacht, betuigde koning Filip zijn "diepste spijt voor de wonden uit het verleden".
Dat had hij twee jaar geleden al gedaan in een brief aan Félix Tshisekedi naar aanleiding van de zestigste verjaardag van de onafhankelijkheid van Congo. Met die brief brak hij met een traditie van stilzwijgen.
Terwijl de brief de link legde tussen de historische onderdrukking tijdens de koloniale periode en hedendaags racisme, ging de koning met zijn toespraak meer in op het koloniale regime zelf, dat "als zodanig gebaseerd was op uitbuiting en overheersing".
BEKIJK - Het fragment uit de toespraak waarin koning Filip zijn spijt uitspreekt:
"Hoewel veel Belgen destijds in Congo het beste van zichzelf hebben gegeven, oprecht van het land en zijn inwoners hielden, was het koloniale regime als zodanig gebaseerd op uitbuiting en overheersing", zei Filip.
Het koloniale regime was als zodanig gebaseerd op uitbuiting en overheersing
"Dit regime stoelde op een – op zich niet te rechtvaardigen – verhouding van ongelijkheid. Het was gekenmerkt door paternalisme, discriminatie en racisme. En het gaf aanleiding tot wandaden en vernederingen."
"Ter gelegenheid van mijn eerste reis naar Congo houd ik eraan, hier, ten overstaan van het Congolese volk en allen die er vandaag nog door lijden, opnieuw mijn diepste spijt uit te spreken voor die wonden uit het verleden."
Net als in zijn brief sprak koning Filip zijn "diepste spijt" uit, maar geen echte "excuses". De eerste omschrijving duidt meer op een persoonlijk gevoel bij koning Filip, terwijl de tweede ook een juridische draagwijdte heeft.
BEKIJK - De volledige toespraak van koning Filip in Kinshasa:
Koning Filip sloot zijn toespraak af met zinnen in de vier nationale talen van Congo. Opvallend was daarnaast ook nog dat hij de aandacht vestigde op de bijdrage van Congolese soldaten in de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Ook bedankte hij de Congolese gemeenschap in België, "de Belgen van Congolese afkomst die een aanzienlijke bijdrage leveren aan het sociale, economische en culturele leven in België".
Onze reporter Stijn Vercruysse en zijn ploeg zijn in Kinshasa. Bekijk hieronder hoe de Congolezen reageerden op de spijtbetuiging van de koning:
