Na de striemende open brief van de toplui van Katholiek Onderwijs Vlaanderen en het gemeenschapsonderwijs, de twee grootste Vlaamse onderwijsverstrekkers, en het nieuws in De Standaard vanochtend dat steeds meer scholen examens moeten schrappen, werd minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) vanmiddag in het Vlaams Parlement op de rooster gelegd over het nijpende lerarentekort, zowel door de oppositie als de eigen meerderheid.

Weyts verweerde zich om te beginnen met het argument dat er een algemeen tekort aan arbeidskrachten heerst en dat er federaal “geen activeringsbeleid” wordt gevoerd. “Zolang de werkloosheidsvergoeding onbeperkt blijft in de tijd, zullen wij inderdaad met verschillende sectoren in Vlaanderen in concurrentie moeten gaan”, zei Weyts, wat hem boegeroep opleverde.

Ook was hij scherp voor Lieven Boeve, directeur­-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen en Koen Pelleriaux, afgevaardigd bestuurder van het GO!, schrijvers van de brief. “Het helpt als het onderwijsveld aan een zeel trekt en dat je maatregelen die bijdragen aan de aantrekkelijkheid van het beroep, uitspeelt. Dat is een punt van kritiek richting de hoofden van de twee onderwijsverstrekkers.” Weyts benadrukte dat de brief, die volgens hem “leidt tot verdeeldheid”, niet ter sprake kwam op het overleg dat hij “bijna elke week” heeft met de koepels.

• Scholen schrappen examens door lerarentekort

Nog nooit zoveel onderwijspersoneel

Weyts stelde dat er tussen 2017 en vandaag 18.000 leerkrachten bijkwamen, in verhouding meer dan de toename van het aantal leerlingen. “Er is nog nooit zoveel onderwijspersoneel geweest.” Hij linkte het debat over het lerarentekort direct aan dat over de onderwijskwaliteit. “Kinderen leren fietsen, de inhoud van een lunchbox, voorbereiden op het behalen van het rijbewijs, laat staan klimaatacties” behoren volgens Weyts niet tot de kerntaken van het onderwijs.

Weyts benadrukte dat hij een reeks “heilige huisjes” had doen sneuvelen: de hervorming van de vaste benoeming, het kunnen overnemen van anciënniteit voor wie uit de privé naar het onderwijs overstapt en een grotere autonomie voor scholen om middelen te besteden, naast een reeks andere maatregelen.

“Is het dat dan?”, vroeg Weyts retorisch. “Nee, we doen dapper voort. We schreven geen opiniestuk, we schreven decreten.” Zo komt er een decreet aan dat scholen de vrijheid geeft om bijvoorbeeld leerkrachten met een masterdiploma in het basisonderwijs extra te betalen en andere profielen aan te werven. Weyts gaf aan daarmee in te gaan op een deel van de eisen van Boeve en Pelleriaux. “Alle maatregelen zijn het resultaat van onderwijsoverleg, waarop blijkbaar wordt teruggekomen door sommigen.”

“Ik wens u een drilboor toe”

Ook verdedigde hij de pilootprojecten rond de indeling van de werkweek van leerkrachten. Er komt tijdens de lerarenopleiding extra aandacht voor de toenemende diversiteit in klassen en een kader waarbij duidelijk is welke administratieve lasten effectief opgelegd worden en welke eigenlijk niet nodig zijn, zei Weyts.

De oppositie was niet onder de indruk. “Volgens de N-VA is het altijd de schuld van de andere”, zei PVDA-parlementslid Kim De Witte. Vooruit-fractieleider Hannelore Goeman klopte op dezelfde nagel. “Het is de schuld van federaal en je moet niet naar mij kijken, is samengevat uw verweer. Zo makkelijk laten we u niet wegkomen.” Maar ook meerderheidspartij CD&V bleef scherp. “Ik wens u een drilboor toe”, zei Loes Vandromme. “Zeg niet op voorhand dat het niet zal lukken, want dat doet u.”

Weyts verdedigde zijn gestage aanpak. “Ik heb lering getrokken uit de ervaring van mijn voorgangers”, zei hij. “Het is stap voor stap vooruitgaan. Als je een groot momentum organiseert, dan gooit iedereen zijn eisen op die kar en komt er geen akkoord. Men zegt: het is te weinig, het is te laat. Dat is zo. Maar we gaan wel vooruit. Horden worden genomen die voorheen onmogelijk bleken.”