Grootste vleesetende dinosaurus van Europa gevonden op het eiland Wight

Op het eiland Wight aan de zuidkust van Engeland werden beenderen van de rug, heupen en staart, enkele fragmenten van de ledematen maar geen schedel of tanden gevonden van een dinosaurus.  

Wetenschappers onder leiding van paleontologen van de University of Southampton (UoS) onderzochten de overblijfselen en schatten dat het dier langer dan 10 meter was en misschien wel veel langer. 

"De grootte van dit specimen is indrukwekkend. Het is een van de grootste landroofdieren die ooit Europa hebben onveilig gemaakt en mogelijk het grootste", zei Chris Barker, doctoraal student paleontologie aan de UoS en de hoofdauteur van de studie over het fossiel. "Het is jammer dat we het slechts kennen van een kleine hoeveelheid materiaal, maar dat volstaat om aan te tonen dat het een immens schepsel was." 

Voor een deel op basis van een reeks kleine groeven op de bovenkant van de staartwervels, kwamen de onderzoekers tot de conclusie dat het dier behoorde tot een groep van dinosaurussen die Spinosauridae genoemd worden. Het bekendste lid van die groep is Spinosaurus, die zo'n 95 miljoen jaar geleden in Afrika leefde en met een lengte van 15 tot 16 meter beschouwd wordt als de langste bekende vleesetende dinosaurus. 

Spinosaurussen waren tweebenig en ze hadden lange snuiten die lijken op die van krokodillen, met tal van kegelvormige tanden, perfect voor het grijpen van glibberige prooien. Ze hadden ook sterke voorpoten en grote klauwen. Gedacht wordt dat ze zowel vis aten als andere dinosaurussen. 

Omdat de overblijfselen ver van volledig zijn, hebben de onderzoekers de nu beschreven dinosaurus nog geen wetenschappelijke naam gegeven. Ze noemen het specimen de 'White Rock spinosaurid' naar de geologische laag waarin de beenderen werden gevonden. Ze denken dat het om een nieuwe, nog niet eerder geïdentificeerde soort gaat en hopen dat er nog bijkomende overblijfselen zullen gevonden worden. 

De White Rock-laag maakt deel uit van de 125 miljoen jaar oude Vectis Formatie en dat is opvallend. 

"Vreemd is dat dit specimen geërodeerd is uit de Vectris Formatie, die erom bekend staat dat ze erg weinig dinosaurusfossielen bevat. Het is waarschijnlijk dat dit het jongste spinosaurus-materiaal is dat tot hiertoe bekend is uit het VK", zei corresponderend auteur doctor Neil Gostling, die evolutie en paleobiologie geeft aan de UoS.   

Vleesetende dinosaurussen behoren tot een clade - een groep organismen die lineair afstammen van een gemeenschappelijke voorouder en die voorouder zelf - die de Theropoda genoemd worden en elk continent heeft daar gigantische voorbeelden van voortgebracht. Theropoda zijn tweebenig en de grootste exemplaren hadden enorme schedels en sterke, grote tanden. 

Spinosaurus was de grootste theropode in Afrika, Tyrannosaurus rex, die zo'n 13 meter benaderde, was de 'koning' van Noord-Amerika, terwijl de zowat even grote Giganotosaurus de grootste was in Zuid-Amerika en de iets kleinere Tarbosaurus in Azië. Met zo'n 10 meter was Torvosaurus - tot hiertoe - de grootste theropode in Europa. 

De nu beschreven nieuwe dinosaurus zou wel eens even lang kunnen blijken te zijn als T. rex, volgens Gostling. "Dit exemplaar is echt groot", zei hij. "We hopen dat er nog meer fossielen zullen opduiken. Een schedel of tanden zouden we echt graag willen." 

Als de onderzoekers tanden zouden vinden, zou dat hen kunnen helpen om de plaats van deze dinosaurus in de stamboom van de Spinosauridae beter te bepalen. 

Hetzelfde team publiceerde vorig jaar een studie over de ontdekking van twee nieuwe soorten Spinosauridae uit de Krijt-periode op het eiland Wight, twee soorten die allebei zo'n 9 meter lang waren. 

Die eerdere vondsten versterken in combinatie met deze laatste vondst de hypothese van de onderzoekers dat de Spinosauridae ontstaan zijn en zich gedifferentieerd hebben in westelijk Europa voor ze zich meer algemeen verspreid hebben. 

"Dit nieuwe materiaal vormt een bevestiging van ons eerdere werk dat benadrukt dat Europa een belangrijke regio was voor de diversificatie van de Spinosauridae", zei eerste auteur Barker. 

De onderzoekers hopen dunne plaatjes van het materiaal te kunnen maken om de microscopische inwendige kenmerken van de beenderen te bekijken, wat informatie kan geven over de snelheid waarmee de dinosaurus gegroeid is en zijn leeftijd.  

Sporen op de beenderen tonen dat het lichaam van deze gigant na zijn dood voedsel is geworden voor een reeks aaseters. 

"De meeste van deze fantastische fossielen werden gevonden door Nick Chase, een van de meest bedreven Britse dinosaurusjagers, die jammer genoeg net voor de covidepidemie gestorven is", zei mede-auteur Jeremy Lockwood, een doctoraal student aan de University of Portsmouth en het Natural History Museum. 

"Ik was met Nick op zoek naar overblijfselen van deze dinosaurus en ik vond een brok van het bekken waarin tunnels geboord waren, zowat van de grootte van mijn wijsvinger. We denken dat die veroorzaakt zijn door larven van een soort aaskever die been eten. Het is een interessante gedachte dat deze enorme moordenaar uiteindelijk een maaltijd is geworden voor een boel insecten."

Het eiland Wight is een van de rijkste vindplaatsen voor overblijfselen van dinosaurussen in Europa geworden. 

Deze fossielen werden gevonden aan de oppervlakte langs Compton Bay aan de zuidwestkust van het eiland. Dat was 125 miljoen jaar geleden een landschap met lagunes - strandmeren - en zandvlaktes. Er leefden ook verschillende soorten plantenetende dinosaurussen en pterosaurussen, vliegende reptielen. 

Rond die tijd begon het zeeniveau flink te stijgen, zodat grote stukken van Europa onder water kwamen te staan. 

De studie van het team is gepubliceerd in het tijdschrift PeerJ. Dit artikel is gebaseerd op een persmededeling van de University of Southampton en een telex van het persbureau Reuters.