Groen verkiest Jeremie Vaneeckhout en Nadia Naji als nieuwe covoorzitters

Het duo Vaneeckhout-Naji won in één ronde de spannende voorzittersverkiezingen bij Groen. Ze haalden 57 procent; Groen is sowieso niet de partij van de stalinistische scores. De vorige keer, bij de herverkiezing van Meyrem Almaci, deden de groenen er twee rondes over. Almaci won toen nipt met een 53 procent van Bjorn Rzoska. Achtendertig procent van de leden bracht zijn stem, live of digitaal, uit. Op de tweede plaats komt het duo Elisabeth Meuleman en Juan Benjumea met 35 procent van de stemmen. Jenna Boeve en Jad Zeitouni haalden zes procent.

‘Nieuw tijdperk’

“Dit is de start van een nieuw tijdperk voor onze partij”, lieten Vaneeckhout en Naji weten bij de bekendmaking van hun overwinning. “Trouw aan onze idealen, met niets dan respect voor onze voorgangers. Het groene verhaal is er ook een van ongelijkheid aanpakken en zorgen voor het welzijn van alle mensen: daar willen wij nog meer dan vandaag de focus op leggen.”

Vaneeckhout (37) kent de partij op zijn duimpje omdat hij ondervoorzitter was van Almaci. Daarvoor werkte hij voor Kamerlid Kristof Calvo. Hij is afkomstig uit Anzegem. “Welzijn en gezondheid, dat is honderd procent groen”, zegt hij na zijn overwinning. “Het mentale welzijn van onze jongeren, de crisis in het onderwijs en in de kinderopvang: dat zijn zaken waar vele ouders met mij ongerust over zijn.” Vaneeckhout is vader van drie jonge dochters.

De Molenbeekse Naji (30) was aan de slag als adviseur op het kabinet van minister Elke Van den Brandt. “Ongelijkheid is het grootste onrecht in onze maatschappij en de klimaatcrisis is bij uitstek een ongelijkheidscris”, laat ze weten na haar overwinning. “Naast de klimaatopwarming is de strijd tegen racisme en armoede mijn belangrijkste drijfveer om mij te engageren.”

‘Trots op groen’

Officieel zal Naji de voorzitter zijn, maar ze presenteren zich expliciet als duo, naar het voorbeeld van de groenen in Duitsland en Franstalig Belgë. Vaneeckhout is een fervent pleitbezorger van een groen beleid op het platteland. “We hebben ons laten wijsmaken dat links-progressieven niets boeiends te zeggen hebben over het platteland,” zei hij afgelopen week nog in De Morgen. “Onzin natuurlijk. cd&v, de zogeheten landbouwerspartij, is net de schuldige van de stikstofcrisis.” Hun baseline tijdens de campagne was ‘Trots op groen’. “Als partij mag je trots zijn op waar je voor staat en wat je verwezenlijkt,” zei Vaneeckhout in datzelfde interview. “Nu zijn we als groenen, onder druk van de agressieve reacties van politieke tegenstanders op sociale media, te ver in onze schulp gekropen. Dat is nergens voor nodig.”

Onbekend voor grote publiek

De campagne van de kandidaat-voorzitters verliep bij Groen volledig binnenskamers. Velen vonden dat een gemiste kans omdat de kandidaat-voorzitters niet de bekendste koppen zijn van de partij. De kopstukken - zoals Petra De Sutter, Tinne Van der Straeten, Wouter De Vriendt, Bjorn Rzoska of Kristof Calvo - pasten allemaal voor de voorzittersrace. Ook de verkiezing zelf verliep achter gesloten deuren: journalisten waren niet welkom in de zaal waar de leden konden stemmen. Voor het eerst konden leden ook digitaal hun stem uitbrengen. De 7.000 stemgerechtigde leden moesten dus niet allemaal afzakken naar Brussel. Zowat 2.500 brachten uiteindelijk hun stem uit. Het duurde veel langer dan gepland om de stemming bekend te maken.

Geen radicale omwenteling

Groen stelde bij de verkiezingen in 2019 teleur. Hoewel het tijdsgewricht goed zat - met de klimaatbetogingen van de scholieren en een groeiend wereldwijd klimaatbewustzijn -, haalde de partij in de Kamer 9,7 procent, wat zes zetels opleverde. Dat was ruim 1 procent meer dan in 2014, maar de partij hoopte in die dagen op een kwantumsprong. De peilingen - voor wat ze waard zijn - tonen nu een score die nog wat lager ligt dan de laatste stembusuitslag.

In de regering doet de partij er alles aan om zich met federaal vicepremier De Sutter en Energieminister Van der Straeten te profileren als verantwoordelijke en serene bestuurders. Wel moesten ze door de oorlog in Oekraïne en scherp verzet van MR een uitstel van de kernuitstap slikken. De moeilijke ministerkeuze levert de partij nog steeds posttraumatische stress op én Almaci was al even haar ‘dash’ kwijt. In maart kondigde ze haar afscheid aan.

Na deze interne verkiezing ligt er geen radicale omwenteling in het verschiet voor de partij. Almaci en politiek directeur Bogdan Van den Berghe tekenden al een heel traject uit dat de partij weer op de kaart moet zetten. Alle kandidaat-duo’s gaven al aan dat ze dat traject grotendeels willen volgen. De covoorzitters hebben ook weinig tijd om zich in te werken: de verkiezingen van 2024 naderen met rasse schreden, als Vivaldi het al zo lang uithoudt.