Gaan we richting nieuwe coronagolf? En wie moet nog boosterprik krijgen?

In de eerste week van deze maand noteerde Sciensano een dagelijks gemiddelde van 1.357 besmettingen en 55 ziekenhuisopnames. Dat laatste cijfer - de ultieme graadmeter voor een golf - is een stijging met 6 procent. Niet gek veel, maar het kan snel gaan. De eind mei opgeborgen coronabarometer stelde onder meer 65 ziekenhuisopnames voorop om over code oranje te spreken.

Omikronvarianten BA.4 en vooral BA.5 zijn verantwoordelijk voor het golfje in de cijfers, waarvan wetenschappers nog niet goed weten of het ook een grote (ziekenhuis)golf wordt. “Zowel onze modellen als de info uit andere landen duiden niet meteen op zware problemen in ons zorgsysteem,” zegt viroloog Steven Van Gucht. “Portugal kende recent de sterkste stijging qua cijfers, met een verdubbeling in opnames, maar die trend is inmiddels ook weer omgebogen. Wat niet wegneemt dat we waakzaam moeten blijven en de situatie goed moeten opvolgen.”

Door het aantal testen dat gevoelig afnam is het niet erg duidelijk in welke omstandigheden de omikronvarianten zich het hardst verspreiden, maar duidelijk is wel dat het zowat in elk land gebeurt. Wat intussen ook duidelijk is, is dat een basisvaccinatie (één of twee prikken) na vijf maanden nog minder dan 20 procent bescherming biedt tegen een omikroninfectie met symptomen.

Naar bredere prik

De internationale tendens werpt nog niet meteen een schaduw over de zomer, maar die zomer gebruiken experts nu wel als bufferperiode voor wat mogelijk komt. “Op dit moment liggen verschillende scenario’s voor een uitgebreide extra prik op tafel,” weet vaccinoloog Pierre Van Damme. “Zo is er een scenario waarbij iedereen vanaf 18 jaar het aanbod krijgt, maar ook vanaf 50 of 65 jaar. Afhankelijk van hoe de situatie evolueert, en duidelijker wordt wat de bescherming is na een eerste boosterdosis. We krijgen elke paar weken rapportering vanuit het buitenland, en volgen dat nauw op. Tegen juli zou de knoop omtrent een bredere extra prik in de Hoge Gezondheidsraad ontward moeten zijn, daarna is het aan de interministeriële conferentie Volksgezondheid om een beslissing te nemen. Intussen staan vaccinatiecentra op ‘waakvlam’, met het mikpunt om eind augustus of begin september operationeel te kunnen zijn.”

Een extra boosterprik voor risicogroepen noemt Van Gucht “een no brainer”. Tachtigplussers en woonzorgcentrabewoners kunnen sindskort al zo’n prik boeken, al doen ze dat nog niet massaal. “Misschien omdat ze weten dat er in het najaar nog een campagne komt.”

Naast mensen die al dan niet beter een tweede boosterprik krijgen, kijkt Van Damme ook naar de groep die nog altijd geen eerste kreeg. “Vijfentwintig procent van de Vlaamse volwassenen kreeg nog altijd geen eerste boosterdosis. Dat is een aanzienlijk aantal. Omdat ze mee voor de transmissie van het virus kunnen zorgen, én omdat ze zelf meer kans hebben om in het ziekenhuis te belanden. Misschien maken we ons wat te weinig zorgen om die groep. Een basisvaccinatie is na zoveel tijd erg verdund en biedt niet veel bescherming meer. Ik zou die mensen willen oproepen om toch een boodsterprik te halen. Het is een perfect moment om rustig een afspraak te maken en te krijgen.”