Nick Cave & The Bad Seeds op Best Kept Secret: welke containervracht aan superlatieven kunnen we nog opentrekken? ★★★★★

Welke containervracht aan superlatieven kunnen we nog opentrekken voor Nick Cave? Sinds een jaar of tien heeft hij een creatief hoogtepunt bereikt in een carrière die aan hoogtepunten al geen gebrek had, en zijn concerten zijn uitgegroeid tot religieuze, spirituele ervaringen. Op Best Kept Secret was het niet anders. In ‘Higgs Boson Blues’ liet hij u zijn hartenklop voelen – Boom! Boom! Boom! – om de fan die hem op zijn schouders had genomen achteraf te bedanken met een welgemeend “I fuckin’ love you, man.” Zijn hart klopt voor zijn fans, en dicteert ondertussen het ritme van hun bestaan.

Waar te beginnen? Ergens halverwege, op goed geluk: ‘Tupelo’, 36 jaar geleden voor het eerst op de wereld losgelaten, was een Bijbelse storm waaraan niet te ontkomen viel. Ook een ziedend ‘City of Refuge’, voer voor de diehard Cavemen, herinnerde ons eraan dat The Bad Seeds vier decennia geleden al hoge toppen scheerden. ‘Red Right Hand’, nog zo’n gouwe ouwe klassieker, was al even nietsontziend: vier minuten broeiende americana, waarna een dissonante wolkbreuk van onversneden muzikale kracht losbarstte. He’s a god, he’s a man, he’s a ghost, he’s a guru: we kunnen het zelf niet beter verwoorden.

The Bad Seeds vlamden uit alle registers. Wat een ensemble, wat een muzikanten. Nu eens trekken ze brute klanken uit hun waaier aan instrumenten, dan weer subtiele schoonheid. Maar wie enkel het laatste luik van Caves oeuvre heeft ontgonnen en zich had verwacht aan ijle, dromerige soundscapes, werd meteen getroffen door het orkestrale spervuur van ‘Get Ready For Love’, met een glansrol voor het driekoppige gospelkoor dat Cave had meegebracht naar de Beekse Bergen. ‘There She Goes, My Beautiful World’ knalde er meteen achteraan, de uppercut van ‘From Her to Eternity’ volgde. Twintig minuten bezig, en elk verweer was al tevergeefs.

Nick Cave was gekomen om te slaan en te zalven, om te fluisteren en te briesen. Een in prachtige weemoed gedrenkt ‘O Children’ droeg hij, niet geheel onlogisch, op aan de kinderen, “and as far I’m concerned, that’s pretty much everyone here.” 64 jaarringen telt zijn spreekwoordelijke stam inmiddels, maar de bladeren en bloesems bloeien als nooit tevoren. Het concert was nauwelijks begonnen of een fan gooide hem, letterlijk, een boeketje toe. Cave nam het dankbaar in ontvangst, om het achteraf naar Best Kept Secret terug te werpen. Letterlijk en figuurlijk.

Er was ook ruimte voor humor. Vooraleer hij de tweede stem in ‘Bright Horses’ moest vertolken, spuugde Warren Ellis, de unieke ceremoniemeester van The Bad Seeds, in een vuilnisbak, waarna zijn frontman grappend stelde dat die achteraf geveild zou worden. Een toeschouwer stopte een zichtbaar verbaasde Cave prompt 20 euro toe, en kreeg een vuilnisemmer met het speeksel van Ellis – hij die ruim twintig jaar een kauwgum van Nina Simone bijhield – in de plaats.

Onweerstaanbaar

De schoonheidsprijs van de avond ging naar ‘Carnage’, het meesterwerkje van het gelijknamige album dat hij twee jaar geleden met Ellis maakte. “It’s good”, klonk de inleiding, “I’m not fucking with you.” Een understatement: ‘Carnage’ was de climax van het meest ingetogen deel van de set, waarin ‘I Need You’ toonde dat Cave ook zonder The Bad Seeds een festivalwei in ademnood kan brengen. “Just breathe, just breathe”, herhaalde hij als een mantra, als tegengewicht voor de “Cry! Cry! Cry!” waarmee hij het muzikale orgasme van ‘From Her to Eternity’ had ingeleid.

Ook de bisronde zette Cave in zijn eentje in. ‘Into My Arms’ was een reusachtig kampvuurmoment in de schaduw van een vleugelpiano. Voor de een is het een liefdeslied, voor de ander een rouwmoment: tranen rolden over de wangen van onze buurman. Voordien had ‘The Ship Song’ ons geloof in romantiek al hernieuwd. Deze bard bespeelt alle emoties, van pure extase (dat slot van ‘White Elephant’!) over aanzwellende doodsangst (een blij weerzien met ‘The Mercy Seat’) tot magnifieke melancholie (afsluiter ‘Ghosteen Speaks’).

Het liefst van al bedrijft hij echter de liefde met zijn publiek. Nu eens rauw en hard, dan weer zacht en teder – maar áltijd heerlijk. Als hij de massa indook, gebruikte het opperhoofd van The Bad Seeds de handen van zijn fans als microfoonstatief. Het stond hem toe om en passant een plaat te signeren, maar bovenal om met uitgestrekte armen het hele strand van de Beekse Bergen te bezweren. Als dank sloten 20.000 mensen tijdens de bisronde het b-kantje ‘Vortex’ in de armen.

Als afsluiter denken we graag nog even terug aan ‘Jubilee Street’, waarin de verteller zijn hart verliest aan een prostituee en uiteindelijk zichzelf bevrijdt. ‘Jubilee Street’ werd ingetogen ingezet, maar net voor de outro joegen The Bad Seeds een stroomstoot door het arrangement die het hele festivalterrein onder hoogspanning zette. “I’m transforming, I am flying / Look at me now!”, beval Nick Cave. Onweerstaanbaar was het, en dan horen er nog wat superlatieven te volgen. Magistraal en majestueus, bijvoorbeeld. Of glorieus en grandioos. Vergeef ons. Wij weten het ook niet meer.

Nick Cave & The Bad Seeds concerteren op 25 juni op TW Classic.