Is er een zomergolf in de maak? Viroloog Marc Van Ranst over de stijgende coronacijfers

Zijn we klaar voor een zomergolf?

Van Ranst: “In Portugal, Zwitserland en andere landen van Europa zien we omikronvarianten BA.4 en BA.5 opgang maken. Daarom voorspellen we een golf van deze varianten in de zomer. Er zijn in België voorlopig enkel kleine procentuele stijgingen. We hopen dus dat het een zomergolfje kan blijven. Zeker met de huidige vaccinatiegraad en immuniteit denken we dat deze golf eerder beperkt zal zijn. Dat wil niet zeggen dat we ons er niets van moeten aantrekken. Ondertussen weten we dat we aandachtig moeten blijven, dat we binnenruimtes moeten verluchten en dat we snel met maatregelen moeten kunnen schakelen.

“Festivals en reisjes naar het buitenland zullen de golf waarschijnlijk wat versnellen, maar dat is absoluut geen reden om niet meer op vakantie of naar de wei te gaan. Zoals bij alle virussen worden virusstammen met elkaar gemengd als er mensen uit verschillende landen heen en weer reizen. Zo brengen toeristen BA.4 en BA.5 binnen in ons land en nemen wij het weer mee naar ergens anders, dat is volkomen normaal.”

We moeten niet bang zijn voor een nieuwe piek?

“Schrik of paniek is totaal niet nodig. Wetenschappers moeten wel waakzaam blijven en plannen klaarleggen voor als het de slechte kant op zou gaan. Op dit moment lijken zware maatregelen tijdens of na de zomer mij niet aan de orde. Er zullen uiteraard nieuwe varianten komen. Het is onvoorspelbaar wanneer ze exact zullen opduiken, maar ik gok dat we binnen één of twee maanden wel een nieuwe virusvariant zullen identificeren. Na de golf van BA.4 en BA.5 zullen die opnieuw een golf veroorzaken. Hopelijk hebben deze golven telkens minder en minder impact.”

Nederland stelde zijn langetermijnvisie voor. In welke mate verschilt die van het Belgische beleid?

“In Nederland zetten ze minder in op ventilatie van binnenruimtes en ook hun capaciteit op intensieve zorg verschilt, maar voor de rest is het plan vergelijkbaar met onze coronabarometer. Deze barometer geldt ook op lange termijn, met vaccinaties, een testbeleid en duidelijke maatregelen. In het Belgische corona-expertenteam GEMS zaten vanaf het begin wetenschappers uit allerlei sectoren: psychologen, sociologen, auto-immuundeskundigen, economen… Die balans was tot nu toe in Nederland nog niet te vinden. Met een nieuw sociaal-impact-team heeft Nederland hen eindelijk erkend. Bij ons werden plannen ook altijd uitgebouwd met inspraak van de verschillende sectoren. Ik denk bijvoorbeeld aan de cultuursector en de horecasector die vanaf dag één op een heel verantwoorde manier met de expertgroepen voor veiligheid hebben gezorgd.”

Ziekenhuizen en scholen werden bij elke golf hard getroffen. Welke oplossingen liggen er voor hen klaar?

“Een speciaal Covid-19-ziekenhuis is in de praktijk niet haalbaar: er zijn niet zomaar leegstaande ziekenhuizen, maar er is vooral niet voldoende beschikbaar personeel. Om een echte langetermijnvisie uit te bouwen moet de capaciteit van het zorgpersoneel omhoog. Het zorgberoep moet aantrekkelijker worden, er moeten meer mensen starten, maar ze moeten ook langer blijven. Dat is een werk van jaren. Voor scholen is het nog te vroeg om voorspellingen voor september te maken. Gelukkig hebben we een barometer waardoor scholen weten welke maatregelen er wanneer kunnen optreden. Ondertussen ventileren ze de klaslokalen al veel beter dan voordien en weten ze wat ze kunnen doen bij een uitbraak. In vergelijking met onze buurlanden moesten Belgische scholen in het verleden al het minst vaak volledig sluiten.”