© VRT 2011

Kunstenaar Wim Delvoye krijgt zeven maanden cel met uitstel en boete voor overtredingen op kasteeldomein

Kunstenaar Wim Delvoye is veroordeeld tot een celstraf van zeven maanden met uitstel en een geldboete van 160.000 euro voor nieuwe overtredingen op zijn kasteeldomein in Melle. Het gaat om inbreuken die vastgesteld zijn door de natuurinspectie, de bouwinspectie en de erfgoedinspectie in 2018. De rechter oordeelt dat de misdrijven doelbewust werden gepleegd en legt Delvoye de zwaarste straf op. "De beklaagde kan zich niet ongestraft boven de wet stellen", staat in het vonnis.

Al sinds Wim Delvoye eigenaar werd van kasteeldomein De Bueren in Melle in 2008 woedt er een juridische strijd over de ingrepen die hij op zijn domein uitvoerde. 

In een eerdere zaak werd hij al eens in beroep veroordeeld voor een reeks bouw- en milieuovertredingen. Het ging onder meer over een betonplateau dat hij naast het kasteel liet gieten, het aanleggen van een nieuwe weg en het vellen van bomen zonder vergunning. Ook de walgracht werd uitgegraven en verbreed over een lengte van 370 meter. In eerste aanleg werd Delvoye nog vrijgesproken door de rechtbank, maar in beroep kwam er toen toch een veroordeling. Delvoye en zijn vennootschap moesten een boete betalen van 104.500 euro. 

In de nieuwe zaak wordt de vennootschap van Delvoye vrijgesproken, maar persoonlijk wordt hij veroordeeld tot zeven maanden cel met uitstel en een effectieve geldboete van 160.000 euro. "Dat is absurd", reageert Delvoye. "Uiteraard ga ik in beroep. Ik heb hier 13 jaar lang zoveel gedaan, maar ze vinden altijd iets. Ik heb me altijd aan de regels gehouden."

Misprijzen

Delvoye wou het kasteeldomein in zijn originele staat herstellen en er een sculpturenpark uitbouwen. De vergunningen bleken echter niet altijd in orde. De kunstenaar zei eerder dat hij zich geviseerd voelde door de inspectiediensten en dat ze jacht op hem maakten, omdat hij zich verzet had tegen een windmolenpark dat in de buurt van zijn domein zou worden opgericht. 

De rechter tikt hem nu op de vingers voor zijn houding ten opzichte van de inspectiediensten. "De ganse houding van de eerste beklaagde, die ook volgehouden werd tijdens de behandeling van de zaak, is er een van misprijzen voor de wet en voor de ambtenaren die moeten waken over de naleving ervan. De rechtbank was er tijdens het plaatsbezoek getuige van hoe Wim Delvoye de inspecteurs herhaaldelijk ridiculiseerde en grof en denigrerend toesprak", staat in het vonnis.

Nieuwe feiten

De nieuwe feiten zijn gebaseerd op vaststellingen door de natuurinspectie, de bouwinspectie en de erfgoedinspectie. Die werden gedaan in 2018, toen de vorige zaak nog hangende was in beroep. "Er werden volgende nieuwe overtredingen vastgesteld: tegen de historische kasteelmuur werd onvergund een gebouw in snelbouwstenen en beton opgericht. Een tweede verdieping is in aanbouw. In het bos werd een houten chalet opgericht met elektriciteitsvoorzieningen en toevoer en afvoer van water." 

"Verspreid over het terrein werden diverse constructies opgericht zoals 'kunstwerken' en tuinornamenten. Verder werd een bestaand gebouw gerenoveerd en een omheining opgetrokken. Daarnaast werden diverse inbreuken op het bosdecreet vastgesteld, wijzigingen van het reliëf in het bos en het onvergund storten van tuinafval. Het historisch permanent grasland werd mechanisch gewijzigd door het frezen van het grasland en het omploegen ervan."

Dwangsom

Bij de inspectie in 2018 bleek dat het park in nog slechtere staat was dan bij de eerste vaststellingen die aanleiding waren voor de eerdere veroordeling.  De rechter stelt dat Delvoye het eigen belang boven het belang van de gemeenschap stelt. "Hij handelde doelbewust, uitgaande van de stoutmoedige en verwerpelijke opvatting dat bouwmisdrijven en het herstel ervan niet ernstig worden genomen, en dat éénmaal uitgevoerd het bouwmisdrijf wel geregulariseerd, en minstens niet hersteld zou worden."

Delvoye krijgt niet alleen een celstraf met uitstel en een boete. Hij moet de komende drie maanden de inbreuken ook ongedaan maken. Als hij dat niet doet, moet hij een dwangsom van 500 euro per dag vertraging betalen.

Wie is Wim Delvoye?

Wim Delvoye is een Belgische internationaal bekende kunstenaar. Hij houdt ervan om mensen met zijn werk te provoceren en gaat graag de confrontatie aan. Zijn werk is tegelijk serieus en humoristisch. 

Meest bekend is hij van zijn getatoeëerde varkens, zijn cloaca-machines die uitwerpselen produceren en zijn Arabische liefdesbrieven uitgevoerd in aardappelschillen. Hij combineert vaak alledaagse voorwerpen en oude ambachten, zoals een betonmolen gemaakt van mahoniehout met barok snijwerk of een goal met glas-in-lood. Zijn werk wordt tentoongesteld in binnen- en buitenland. 

Delvoye ziet zichzelf niet alleen als kunstenaar, maar ook als ondernemer. Hij maakt zijn werk niet zelf meer, maar laat het uitvoeren door een schare aan medewerkers. Voor de verkoop mikt hij vooral op grote musea en rijke kunstverzamelaars. Bij het grote publiek is hij vooral bekend door de controverse rond zijn werk. 

In 2019 hield het KMSK in Brussel een overzichtstentoonstelling van zijn werk. De kunstenaar noemde dat toen zijn laatste tentoonstelling in ons land. "Ik heb het hier nu wel eventjes gehad", zei hij. Dat was een paar weken nadat hij in beroep veroordeeld werd voor bouw- en milieuovertredingen.

Bekijk hier een verslag over de expo van Wim Delvoye in het KMSK in Brussel 3 jaar geleden:

Videospeler inladen...

Meest gelezen