Aantal mensen wereldwijd op de vlucht bereikt triest record: "Meer dan 100 miljoen gedwongen op de vlucht"
De afgelopen tien jaar is het aantal mensen dat gedwongen op de vlucht is jaarlijks gestegen. Meer dan 100 miljoen mensen zijn er op dit moment op de vlucht, dat blijkt uit een nieuw rapport van UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. Het is het hoogste aantal sinds de start van de metingen. UNHCR roept op tot een duurzame oplossing voor de conficten.
In mei 2022 waren wereldwijd meer dan 100 miljoen mensen gedwongen op de vlucht voor onder meer vervolging, conflicten, geweld en mensenrechtenschendingen, dat blijkt uit het jaarlijkse Global Trends Rapport van UNHCR.
De afgelopen tien jaar is het aantal mensen dat gedwongen op de vlucht is telkens toegenomen en nu is het hoogste aantal bereikt sinds het begin van de meting.
Vooral de Russische invasie van Oekraïne maar ook de andere noodsituaties zoals in Afrika en Afghanistan hebben het cijfer over de dramatische mijlpaal van 100 miljoen geduwd.
BEKIJK - De VN spreekt over een nieuwe recordhoeveelheid vluchtelingen wereldwijd na de invasie in Oekraïne:
Vorig jaar dubbel zoveel mensen op de vlucht als 10 jaar geleden
Eind 2021 waren 89,3 miljoen mensen op de vlucht voor volgens het rapport. Acht procent meer dan een jaar eerder en ruim het dubbele aantal van 10 jaar geleden.
Het aantal vluchtelingen steeg in 2021 tot 27,1 miljoen in onder meer Oeganda, Tsjaad en Soedan was er een stijging. Er waren 21,3 miljoen vluchelingen onder UNHCR mandaat en 5,8 onder mandaat van UNRWA, de VN-organisatie voor de Palestijnse vluchtelingen in het Midden-Oosten.
Het aantal mensen die op de vlucht waren in eigen land steeg vorig jaar tot 53,2 miljoen. De stijging werd veroorzaakt door toenemend geweld of conflict in onder meer de Tigray-regio in Ethiopië, Myanmar, Burkina Faso en Tsjaad.
De meeste vluchtelingen werden net als in voorgaande jaren opgevangen door buurlanden. Het aantal asielzoekers steeg tot 4,6 miljoen mensen, een stijging van 11 procent.
4.4 miljoen Venezolanen zijn om uiteenlopende redenen vertrokken, niet altijd redenen die een juridische basis kunnen vormen voor het krijgen van asiel of vluchtelingenstatus. Toch hebben ze om allerlei redenen internationale bescherming nodig tegen gedwongen terugkeer. Daarom beschouwt de VN-vluchtelingenorganisatie hen als een aparte categorie die bijstand en bescherming krijgt.
De situatie vorig jaar was opmerkelijk door het aantal conflicten die escaleerde of opnieuw oplaaiden. Bovendien dragen voedselschaarste, de inflatie en de klimaatcrisis bij aan de ontberingen van mensen.
"Oplossing nodig of verschrikkelijke trend zal voorzetten"
"Het afgelopen decennium zijn de aantallen jaarlijks gestegen," zegt Filippo Grandi, VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen. "Of de internationale gemeenschap komt samen om actie te ondernemen voor deze menselijke tragedie, om conflicten op te lossen en duurzame oplossingen te vinden, of deze verschrikkelijke trend zal zich voortzetten."
Er zijn nog steeds meer mensen op de vlucht dan dat er oplossingen voor hen zijn, zoals terugkeer, hervestiging of lokale integratie.
"Er zijn ook landen die samenwerken om oplossingen te zoeken"
Maar het rapport bevat ook een positief punt. Zo nam het aantal vluchtelingen en intern ontheemden, die terugkeerden naar hun land van herkomst vorig jaar toe. Het aantal bereikte het niveau van vóór COVID-19, waarbij de vrijwillige terugkeer met 71 procent steeg, toch bleef het absolute aantal eerder bescheiden.
"Terwijl we getuige zijn van verschrikkelijke nieuwe vluchtelingensituaties, en bestaande situaties die opnieuw oplaaien of onopgelost blijven, zijn er ook voorbeelden van landen en gemeenschappen die samenwerken om oplossingen te zoeken voor mensen op de vlucht," zei Grandi nog.
"Het gebeurt op sommige plaatsen - bijvoorbeeld de regionale samenwerking om Ivorianen te repatriëren - maar deze belangrijke beslissingen moeten ook elders worden genomen en opgeschaald."
Daarnaast kregen zo'n 81.200 mensen het staatsburgerschap of lieten dit bevestigen, dat is de grootste afname van staatloosheid sinds de start van UNHCR's IBelong-campagne in 2014. Toch is het aantal staatlozen in 2021 beperkt gestegen.
