Expertenpanel vist Groen-voorstel op om trager te rijden op de snelweg, De Sutter: "Moeten ermee aan de slag"

En als we nu eens minder snel gaan rijden op de snelweg? Het is een opvallend voorstel van de groep experten die de federale regering adviseert over hoe ze moet omgaan met de huidige energiecrisis en economische schok van de oorlog in Oekraïne. Groen kwam al eerder met hetzelfde idee op de proppen. Federaal vicepremier Petra De Sutter (Groen) is niet verrast: "Dit wordt ook in andere landen ernstig genomen." Maar de regeringspartners van Groen lijken niet overtuigd.

In maart al loste Groen, bij monde van Vlaams Parlementslid Stijn Bex, het ballonnetje om trager te gaan rijden op de autosnelweg. De redenering: het bespaart brandstof, het verkeer wordt veiliger en het is beter voor het milieu. Het leek een vluchtig ideetje, maar nu duikt het opnieuw op uit een andere hoek: het economische expertenpanel dat de regering adviseert over maatregelen om de huidige crisis te beheren, ziet er wel wat in.

Federaal vicepremier Petra De Sutter (Groen) is tevreden dat het voorstel in het lijstje staat. "Dat wordt ook in andere landen ernstig genomen. Als je de snelheid op de snelweg verlaagt naar 100 kilometer per uur kan je 10 procent minder brandstof verbruiken, dat is een flinke besparing. Bovendien: je rijdt dan wel trager, maar je komt paradoxaal genoeg sneller aan, want dat is ook goed voor de files, de veiligheid en de luchtkwaliteit."

Beluister hier het hele gesprek met minister Petra De Sutter (Groen) in "De ochtend" op Radio 1:

Of de maatregel er ook door zal komen, zal natuurlijk nog moeten blijken. "We zullen het meenemen in het pakket maatregelen dat we met de regering in de komende weken zullen bekijken", klinkt het diplomatisch. Regeringspartijen CD&V en Open VLD reageren in elk geval niet echt happig.

"Als mensen willen besparen door trager te rijden, mogen ze dat natuurlijk doen. Het is een goede aanbeveling. Maar de overheid kan dit niet verplichten onder het mom van een koopkrachtmaatregel", zo reageert CD&V-voorzitter Joachim Coens bij persagentschap Belga. Eenzelfde teneur is te horen bij Open VLD: het staat weggebruikers vrij om zelf hun rijstijl aan te passen, maar er moet geen algemene snelheidsverlaging komen, klinkt het bij de Vlaamse liberalen.

Ook Vooruit-voorzitter Conner Rousseau ziet niet veel graten in een algemene snelheidsverlaging, vertelt hij in "De afspraak". 

Videospeler inladen...

Welke ideeën schuiven de experten zoal naar voren?

Koopkracht 

  • Breid het sociaal energietarief verder uit naar gezinnen uit de lagere middenklasse die net uit de boot vallen of om hen te compenseren met energiecheques.
  • Laat de verlenging van de verlaagde btw op elektriciteit en gas (6 procent) afhangen van hoe de energieprijzen evolueren. Nu geldt die verlaagde btw tot eind september, maar de regering denkt eraan om die te verlengen. De experten zeggen: trek de verlaagde btw weer op als de energieprijzen met 20 procent dalen.
  • Hervorm de manier waarop energieleveranciers hun prijzen zetten. Om consumenten meer tariefzekerheid te bieden, zouden energieleveranciers verplicht kunnen worden om minstens één vast contract aan te bieden, en dus niet alleen variabele contracten.

Energieverbruik

  • Beperk op korte termijn de maximumsnelheid op autosnelwegen, omdat je daardoor kunt besparen op brandstof.
  • Bouw de subsidies voor de vele bedrijfswagens in ons land versneld af.
  • Zet op langere termijn in op minder energieverbruik, door bijvoorbeeld in de eerste plaats te investeren in betere isolatie van sociale woningen en kleinere privé-woningen.

Bedrijven

  • Geef meer belastingvoordelen aan energie-intensieve bedrijven die groene investeringen doen om minder fossiele brandstoffen te verbruiken.
  • Belast overwinsten van energiebedrijven die door de torenhoge energieprijzen gouden zaken doen.
  • Neem automatische loonindexering eens grondig onder de loep: leert de huidige crisis iets over de timing en manier waarop de index beter kan worden toegepast? Kan het economisch efficiënter, maar ook sociaal rechtvaardiger?

Bedrijfswagens

De Sutter wijst erop dat er nog meer denkpistes zijn aangesneden door de experten. Zo suggereren die ook om de subsidies voor bedrijfswagens af te bouwen, óók een voorstel van Groen uit het verleden trouwens. "In het buitenland wordt er met grote ogen gekeken naar het feit dat wij salariswagens en dus, op dit moment nog, fossiele brandstoffen subsidiëren", zegt ze. "Ook de experten vinden dat vreemd. We weten hoe het is ontstaan, maar eigenlijk moeten we daarvan afgeraken."

De regering heeft al werk gemaakt van de vergroening van de bedrijfswagens. "Maar het is heel logisch om dat hele systeem in vraag te stellen. Als je fossiele brandstoffen subsidieert, subsidieer je de oorlog van Poetin in Oekraïne en blijf je afhankelijk van landen die niet betrouwbaar zijn." Het rapport oppert in dat opzicht trouwens ook maatregelen om bedrijven versneld te doen vergroenen.

Lagere middenklasse

De experten opperen voorts om gezinnen uit de lagere middenklasse beter te ondersteunen: zij die net buiten het bestaande sociale energietarief voor de kwetsbare gezinnen vallen. "Er is veel ongelijkheid: er zijn grote verschillen tussen mensen die in een huurwoning wonen en mensen die een eigen huis hebben met een warmtepomp, zelfs als ze hetzelfde loon hebben. Dus het heeft geen zin om een maatregel te nemen voor iedereen, want dan ga je mensen helpen die het niet nodig hebben."

Wie zetelt in het expertenpanel "Koopkracht en concurrentievermogen"?

Pierre Wunsch: gouverneur van de Nationale Bank, hij is de voorzitter van de expertengroep

Mathias Dewatripont: professor economie aan de ULB, was in het verleden ook directeur bij de Nationale Bank

Philippe Defeyt: econoom, hij is ook oud-coryfee van de Franstalige groenen van Ecolo

Paul De Grauwe: professor aan de London School of Economics and Political Science

Koen Schoors: professor economie aan de Universiteit Gent 

Sarah Vansteenkiste: arbeidseconome, verantwoordelijke van het Steunpunt Werk aan de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen van de KU Leuven

Bertrand Candelon: professor economie aan de Louvain School of Management

Sofie Geeroms: managing director van de Belgische e-commercefederatie BeCommerce

In "De afspraak" hebben Vooruit-voorzitter Conner Rousseau en econoom Geert Noels gedebatteerd over de koopkracht. Herbekijk het gesprek hier:

Videospeler inladen...

Meest gelezen