Fabels over warm weer doorprikt: draag wol en drink warme koffie om het hoofd koel te houden

1. Wie weinig zweet, kan goed tegen de warmte

FABEL

Bij warm weer zie je doorgaans twee soorten mensen op straat. Enerzijds diegenen die om de minuut hun zweetsnor moeten wegvegen en uitbundig met een stukje karton zwaaien in de hoop wat verkoeling te vinden. Anderzijds mensen die schijnbaar probleemloos in een lange en het liefst donkerkleurige broek en een trui door de stad kuieren. Maar is weinig zweten eigenlijk ook een teken dat je lichaam beter op warmte reageert? 

Volgens milieugezondheidskundige Koen Schoeters van het Agentschap Zorg en Gezondheid is juist het tegendeel waar: “Zweten is de manier om onze warmte weg te krijgen. Wie helemaal niet zweet, zit met een probleem.”

Als de lichaamstemperatuur ongecontroleerd stijgt, gaat ons lichaam in shock. Bijgevolg kunnen onze organen het begeven. “Oudere mensen zweten bijvoorbeeld minder en moeten dus extra opletten”, zegt Schoeters. “Bovendien hebben zij ook vaker last van onderliggende aandoeningen, waardoor ze kwetsbaarder zijn voor hitte.”

2. U draagt het beste lichte kledij

FEIT

Bij warme temperaturen hebben we het liefste zo weinig mogelijk stof rond ons lijf. Maar om niet te verbranden is het toch beter om iets aan te trekken. Licht en los zijn daarbij de sleutelwoorden en dus grijpen mensen vaak naar katoen en linnen. Maar overweeg in het vervolg ook eens een wollen kledingstuk, oppert textielingenieur Lode Daelemans (UGent): “Wol wordt gezien als iets heel warms omdat je het vaak in de winter draagt, maar het werkt evengoed verkoelend in de zomer. Natuurlijke materialen vangen zweet goed op, waardoor je lichaam het gemakkelijker kan afvoeren.”

Losse kledij zorgt er dan weer voor dat er een luchtstroom kan ontstaan tussen je huid en je kleding. Dat houdt je temperatuur stabiel. In de toekomst zal je kledij zich zelfs automatisch aanpassen op basis van de temperatuur, weet Daelemans: “Die stoffen zetten dan uit bij warm weer en krimpen ineen bij koude temperaturen, waardoor er een isolatielaag ontstaat.”

3. Niets zo verfrissend als een ijskoude douche of een drankje met veel ijsblokjes in

FABEL

Nog snel een koude douche en hup, het bed in. In veel huishoudens zal de koudwaterkraan de komende dagen ongetwijfeld overuren draaien. Toch is een lauwe douche eigenlijk beter dan een ijskoude, zegt Schoeters. “Als je huid het te koud krijgt, zullen je bloedvaten samentrekken. Op het moment zelf voelt dat dan wel goed, maar daardoor ga je minder afkoelen achteraf. Bij een lauwe douche is er een goede balans tussen warmteafgifte en het aangename, verfrissende gevoel.”

Hetzelfde geldt voor de keuze tussen koude en warme dranken, zegt Schoeters: “Door een warme drank zoals koffie gaan je bloedvaten openzetten, waardoor je meer warmte afgeeft. Als je heel koude dranken drinkt, krijg je het tegenovergestelde effect.” Vroeger werden cafeïnehoudende dranken afgeraden omdat ze vochtafdrijvend zouden zijn. “Maar studies wijzen erop dat het effect niet zo groot is. Af en toe een kopje thee of koffie kan zeker”, zegt Schoeters. 

4. Er zijn meer muggen bij warm weer

FABEL

Sluit u bij warm weer alle ramen vanaf het moment dat u binnenshuis een licht aansteekt uit schrik voor muggen? Dat heeft weinig zin. Volgens muggenexpert Peter Hendrickx van het Agentschap Zorg en Gezondheid leidt warm weer namelijk niet tot meer muggen: “Muggen hebben water nodig om zich voort te planten. Dus als alle plasjes opdrogen door de hitte zijn er juist minder muggen. Vorig jaar hadden we een natte maar minder warme zomer, en dus veel muggen. Ze reageren dus niet zozeer op de temperatuur, maar op de vochtigheid.”

Daarnaast zijn niet alle soorten muggen even gevoelig aan licht. “De muggen die op licht afkomen, zijn geen steekmuggen”, legt Hendrickx uit. “Die komen eerder op de CO₂ in je adem af.” Onder een muggennet slapen is volgens de expert de effectiefste methode om geen beten op te lopen. Omdat ze al van ver de CO₂ in onze adem ruiken, kruipen muggen door de kleine spleetjes in huis en weten ze dus zelfs vliegenramen te omzeilen. “Ze vinden ons echt overal”, besluit Hendrickx.

5. Met zonnecrème op kunt u langer in de zon zitten

FABEL

Dat zonnecrème een essentieel onderdeel moet zijn van onze zomerse huidroutine, weet stilaan iedereen. Maar zonnecrème smeren is nog geen vrijgeleide om bij warme temperaturen eindeloos te liggen zonnen, waarschuwt dermatoloog Thomas Maselis. “De bedoeling van zonnecrème is om beschermd in de zon te zitten gedurende de tijd die je er normaal in zou doorbrengen. Niet om die tijd te rekken. Hoelang je precies in de zon kunt zitten, hangt af van de UV-index. Als die hoger is dan drie, moet je bescherming dragen, en dus goed smeren”, waarschuwt hij.

De dermatoloog geeft ook nog een ander handig trucje mee om te weten of u extra bescherming nodig heeft: “Als je schaduw langer is dan je gestalte, is de zon relatief veilig. De stralen worden dan wat gefilterd omdat ze een verre weg afleggen van de atmosfeer.” Maar opgelet, ook in de schaduw kunt u verbranden. Al hangt het risico daar vooral af van de ondergrond, zegt Maselis: “Onder een parasol op een wit strand of aan het water is er veel weerkaatsing dus heb je toch bijkomende bescherming nodig.”