De Apple Store in Townson, in de staat Maryland, is niet de eerste die pogingen onderneemt om een vakbond op te richten - maar wel de eerste waar die poging uiteindelijk effectief tot een stemming leidde. En ook het resultaat daarvan was historisch: van de 110 werknemers stemden er 65 voor en 33 tegen de oprichting van een vakbond. De telling werd live uitgezonden door het federale agentschap dat toezicht hield op de stemming.

Dat resultaat betekent dat, zodra de overheid de resultaten heeft goedgekeurd, de werknemers een vakbond uit de grond moeten stampen: de allereerste ooit in een winkel van technologiereus Apple.

   • Ontslagen werknemer breekt vakbondspoort bij Amazon open

Aan de stemming ging een campagne vooraf door een groep werknemers die zich verenigden onder de naam AppleCORE, wat staat voor Coalitie van Georganiseerde Retailmedewerkers van Apple. Ze eisten de oprichting van een vakbond, en via die weg inspraak over lonen, werktijden en veiligheidsmaatregelen.

Apple weigerde commentaar te geven op het nieuws.

Ook bij Starbucks

Vakbonden hebben het al decennialang erg moeilijk in de Verenigde Staten. Grote bedrijven proberen hen op alle mogelijke manieren buiten de deur te houden. Als het ‘vakbondsvirus’ toch opflakkert, brengen ze de voorstanders daarvan intern in kaart en proberen die met gerichte tegencampagnes te beïnvloeden of zelfs te intimideren, bijvoorbeeld door te dreigen met het afnemen van allerlei voordelen en premies (DS 14 december 2021).

Dat heeft steeds minder succes. De afgelopen maanden wisten de vakbonden een aantal symbolische overwinningen te behalen, te beginnen met de uitdrukkelijke steun van president Joe Biden. In december werd de eerste vakbond opgericht in een winkel van Starbucks - wat op veel enthousiasme werd onthaald.

Het zette een mobilisatie in gang onder werknemers, vaak jong en hoogopgeleid, van ngo’s, universiteiten, musea en de media.

Tweede stemming

Begin april stemde ook een meerderheid van de werknemers van een magazijn van Amazon - nog zo’n Amerikaanse economische reus - voor de oprichting van een vakbond. Ook dat was een primeur. Maar het voorbeeld toont ook dat een positieve stemming niet noodzakelijk ook tot het beoogde resultaat leidt: Amazon heeft gevraagd de uitslag te annuleren en een tweede stemming te organiseren. Die moet nog plaatsvinden.