"Machteloosheid van politiek": waarom stappen linkse regeringspartijen mee in manifestatie tegen eigen beleid?
Een opvallend zicht tijdens de vakbondsmanifestatie in Brussel voor meer koopkracht en tegen de loonnormwet: politici van regeringspartijen Vooruit, Groen en PS liepen mee in de betoging en dus tegen hun eigen beleid. Een bewijs van de grote verdeeldheid tussen socialisten en liberalen, meent politicoloog Nicolas Bouteca.
De aanwezigheid van linkse politici uit regeringspartijen in de manifestatie voor meer koopkracht en tegen de loonnormwet is volgens politicoloog Nicolas Bouteca typerend voor de politiek van vandaag en de sfeer in Vivaldi, de coalitie die de partijen Open VLD, de MR, de PS, Vooruit, Groen, Ecolo en CD&V verenigt.
"Ik begrijp die profileringsdrang en al dat gekibbel niet, maar het draait natuurlijk allemaal om kiezers overtuigen en de wil om verkiezingen te winnen." Voor de linkse partijen was het volgens Bouteca dan ook moeilijk om weg te blijven van deze betoging, waarbij de vakbonden volgens de politie 70.000 mensen op de been kregen. Zeker voor de PS, die de hete adem van de uiterste linkse PTB in de nek voelt.
Deze situatie is volgens Bouteca vooral treffend voor de politiek van vandaag. "Beslissingen nemen wordt moeilijk en dan gaan politici maar meelopen in een betoging. Op die manier zeggen ze eigenlijk: "Ik heb respect voor jullie mening en ik zit wel in de regering, maar ik kan er eigenlijk niks aan doen." Het toont aan hoe machteloos de politiek is geworden", aldus Bouteca.
Er is grote verdeeldheid binnen de regering over moeilijke dossiers zoals de loonnormwet. Je krijgt alweer gekibbel
De grote opkomst op de betoging in Brussel op de nationale actiedag voor meer koopkracht van de vakbonden is vervelend voor de federale regering.
"Niet alleen de hoge opkomst op de betoging maakt het vervelend, maar ook de moeilijke sociaaleconomische discussie die losbarst binnen de federale regering. De verschillen tussen liberalen en socialisten zijn moeilijk te overbruggen", zegt Bouteca.
"Er is grote verdeeldheid over moeilijke dossiers zoals de loonnormwet. Dat legt de verdeeldheid bloot. We hebben dat gezien op sociale media. Je hebt bijvoorbeeld de tweet van Georges-Louis Bouchez die zegt dat hij het niet begrijpt dat Paul Magnette van de PS meeloopt in de betoging. Dat maakt het opnieuw heel moeilijk. Je krijgt alweer gekibbel binnen de regering."
Behoud en verstrenging van loonnormwet was voor de liberalen de basisdeal om toe te treden tot de Vivaldicoalitie
Wat is de loonnormwet?
De loonnormwet werd in 1996 ingevoerd in ons land onder de regering-Dehaene. Op basis van die wet wordt bepaald hoeveel de lonen van werknemers in de privésector maximaal kunnen stijgen, bovenop de automatische indexering die ons loon sowieso doet stijgen wanneer het leven duurder wordt door inflatie.
Bedoeling van de wet is dat de lonen in ons land niet al te hard zouden doorstijgen in vergelijking met onze buurlanden, anders zouden onze bedrijven te veel concurrentie ondervinden met het buitenland. Onder de vorige regering, de centrumrechtse regering-Michel, werd de loonnormwet aangescherpt; de loonnorm werd een dwingend maximum. Dat dwingend karakter ziet de socialistische vakbond graag verdwijnen.Â
De verdeeldheid over de loonnormwet is groot binnen de federale regering, maar voor de liberalen was het de basisdeal om toe te treden tot de Vivaldicoalitie in de federale regering dat er niets gewijzigd zou worden aan de sociaaleconomische hervormingen van de regering-Michel.Â
"Daar hoorde ook de verstrenging van de loonnormwet bij. De socialisten zeggen dat er niets in het regeerakkoord staat over de aanpassing van de loonnormwet, maar de wereld is intussen veranderd. Er is een koopkrachtcrisis, er is inflatie en de mensen kunnen hun rekeningen niet meer betalen. We moeten misschien toch de loonnormwet aanpassen, maar je voelt dat dat niet zal lukken voor de liberalen", besluit Bouteca.
Politieke patstelling in 2023
Volgens professor Arbeidseconomie Stijn Baert zullen de nieuwe loononderhandelingen van volgend jaar een bijzonder heet hangijzer worden voor de federale regering.
De twee politieke families die vandaag de regering dragen zullen lijnrecht tegenover elkaar komen te staan. "De liberalen en socialisten worden tegenover elkaar op hun corebusiness uitgespeeld: koopkracht versus concurrentie. Hoe ze daar uitkomen, lijkt mij heel moeilijk. Er is geen tussenweg. Als ik mijn geld op een val van de regering moet zetten, denk ik dat het volgend jaar in het voorjaar zal zijn", zegt Baert in "Terzake".
BEKIJK - "De onderhandeling over een nieuw loonakkoord volgend jaar zal een politieke patstelling binnen de regering veroorzaken", zegt professor arbeidseconomie Stijn Baert in "Terzake":
