De afgelopen maanden boog het Amerikaanse Hooggerechtshof zich over de abortuswet in het land. De aanleiding was een abortuswet in de staat Mississippi. Die wet uit 2018 wil abortus illegaal maken na 15 weken zwangerschap. Maar die wet ging niet van kracht, omdat die onmiddellijk werd aangevochten. Na enkele rechtszaken belandde de kwestie uiteindelijk bij het Hooggerechtshof.

De abortuswet in de Verenigde Staten gebaseerd is op het historische Roe vs. Wade-arrest uit 1973. Dat arrest garandeerde het abortusrecht grondwettelijk: vrouwen in het land die in het eerste trimester van hun zwangerschap waren, hadden in het hele land het recht op abortus. In 1992 volgde een verduidelijking dat het recht geldt zolang de foetus niet levensvatbaar is – dus tot 22 à 24 weken zwangerschap.

Zes van de negen rechters van het Hooggerechtshof besloten de wet in Mississippi in stand te houden. Vijf van de negen besloten daarna ook om de uitspraak in Roe vs. Wade ongedaan te maken. De rechters waren van mening dat het Roe vs. Wade-besluit, dat abortussen toestond voordat een foetus levensvatbaar was buiten de baarmoeder ten onrechte was genomen omdat de Amerikaanse grondwet geen specifieke vermelding van abortusrechten bevat.

Nu dat arrest ongedaan wordt gemaakt, vervalt het federale recht op abortus en zal het aan de Amerikaanse deelstaten zijn om zelf te beslissen in welke mate ze abortus toelaten, beperken of verbieden.

Begin mei lekte er al een eerste ontwerpadvies uit waarin stond dat het Hooggerechtshof Roe vs. Wade ongedaan wou maken. Toen bleek dat vijf rechters de afschaffing zouden steunen. Het Hooggerechtshof bevestigde toen dat het om een authentiek document ging, maar zei ook dat het niet om een definitief standpunt ging.

“Trigger Laws”

Persagentschap Reuters schrijft dat zesentwintig staten nu zeker of waarschijnlijk van plan zijn om abortus te verbieden. Mississippi is een van de 13 staten die reeds zogenaamde “trigger laws” hebben om abortus te verbieden in het geval dat Roe vs. Wade ooit omvergeworpen zou worden.

In liberale staten zal abortus waarschijnlijk legaal blijven. Meer dan 12 staten hebben momenteel al wetgeving die het recht op abortus beschermen.

De abortuswetgeving in de VS is al jarenlang een controversieel onderwerp. Tegenstanders proberen de liberale regels al tientallen jaren omver te werpen. Onder de vorige president Donald Trump schoof het Hooggerechtshof heel wat op naar rechts, met de benoeming van de conservatieve rechters Neil Gorsuch, Brett Kavanaugh en Amy Coney Barrett. De eerder liberale rechters Sonia Sotomayor, Elena Kagan en Stephen Breyer stemden tegen de beslissing.

(sgg)