Hallo, schoolkosten en wat met zakgeld? Expert helpt je erover te praten met je kind
1 september loert al om de hoek. Voor veel ouders brengt dat grote kosten met zich mee: een nieuwe outfit, brooddoos of misschien is de boekentas van jouw spruit aan vernieuwing toe. Volgens geldcoach Eef van Opdorp is het goed om je kinderen mee te laten nadenken over het financiële plaatje. En als je jouw kind een zakcentje meegeeft voor op de schoolbanken, hoeveel zakgeld dan best? “Laat je kinderen ook fouten maken.”
Chloë StylemansLaatste update:23-08-22, 13:27
“Jij bent hét voorbeeld voor jouw kind”, zegt Eef van Opdorp. Ze is financieel deskundige bij het Nederlandse tv-programma ‘Uitstel van executie’ en daarnaast auteur van bestseller ‘Gek van geld’. “Jouw gedrag in de omgang en relatie met geld, zal bepalend zijn voor de toekomst van jouw kind. Houd jezelf dus een spiegel voor en bedenk of je op financieel gebied tevreden bent of dat er misschien nog zaken anders kunnen. Zorg ervoor dat je rust creëert in inkomsten en uitgaven.”
Blijf vooral praten, stipt Van Opdorp aan. “Ook als er binnen het huishouden financiële tegenslagen of tekorten zijn. Houd het dan wel bij de grote lijnen en geef aan dat het in de toekomst weer beter wordt. Daarnaast moet je jezelf blijven ontwikkelen. Het is nooit te laat om het roer om te gooien. Op inflatie heb je geen invloed, op hoe je ermee omgaat wel. En tot slot kun je ook leren van je eigen kind.”
“Laat jouw kind de schoolspullen uitzoeken, de digitale generatie is hier, wie weet, zelfs beter in dan jij. Op deze manier laat je jouw kind zelfstandig nadenken en creëer je bewustwording. Maar andersom geldt ook: als jij een deal wilt afsluiten voor bijvoorbeeld een treinabonnement, laat je kinderen dan meeluisteren. Zo leren ze spelenderwijs en betrek je ze bij belangrijke beslissingen.”
Wie zijn kinderen de waarde van geld wil doen begrijpen, moet er dus over praten. “Dat wil niet zeggen dat jij je kinderen hoeft te vertellen wat er maandelijks exact binnenkomt, maar misschien wel wat het modale inkomen is en waar dat naartoe gaat”, legt Van Opdorp uit. “Denk daarbij niet alleen aan de hypotheek of de huur, maar ook aan schoolboodschappen, uitjes en onvoorziene kosten. Om te leven hebben we geld nodig. Gun kinderen dat inzicht. Zo krijgen ze een beter beeld van het uitgavenpatroon van een gezin, leren ze de noodzaak van geld begrijpen en kunnen ze de waarde van deze zaken beter relativeren.”
Als je jouw kinderen aanleert op jonge leeftijd om te beginnen met sparen, zullen ze dat ook steeds beter gaan waarderen.
Eef van Opdorp
Na praten komt doen. Leer jouw kind om zelf keuzes te maken zodat ze de waarde van geld leren begrijpen, zegt Van Opdorp. “Een leuk (en voor jou handig) idee kan zijn om je kinderen op pad te sturen voor schoolboodschappen met een lijstje en contant geld. Op die manier krijgen ze een idee van wat die producten kosten. En hoe bewuster ze zich daarvan worden, hoe meer zelfvertrouwen ze dit kan geven.”
Tips van GoStudent en Van Opdorp voor een stabiele financiële toekomst van jouw kind:
• Laat je kind starten met sparen zodra die naar de middelbare school gaat. • Leer je kind de 10 procent-regel: van elke euro die binnenkomt, gaat er 10 procent naar zijn/haar spaarrekening. • Laat je kind inzien dat sparen niet alleen belangrijk is voor leuke dingen, maar ook voor onverwachte uitgaven. Weten dat ze iets hebben om op terug te vallen geeft zekerheid en zelfvertrouwen. • Zorg ervoor dat sparen een gewoonte wordt en geen uitzondering. • Koop alleen iets als je er het geld voor hebt. Voorkom kopen op afbetaling. • Maak spaardoelen voor de korte (zoals een nieuwe broek of fiets) en lange termijn (zoals een studie of een huis). • Laat je kind zelf een spaarrekening openen zodat het progressie kan volgen. • Maak het ook visueel met een grafiek op de telefoon van je kind. Bij voorkeur eentje die stijgt. • Stel samen doelen en vier ook behaalde doelen in tussentijd.
“Maar ik leef maar één keer, ik wil niet sparen”
Sparen is niet altijd leuk voor kinderen, want het liefst gebruiken ze geld in het moment zelf. “Toch, als je je kinderen aanleert om daar op jonge leeftijd al mee te beginnen, zullen ze het ook steeds beter gaan waarderen. Bedenk voordat je de spaarrekening vrij gaat geven, wat voor een type kind je hebt. Het ene kind is het andere niet. En het denkende brein, het gedeelte van onze hersenen waarmee we bewust beslissingen nemen, is pas volgroeid rond je 23ste levensjaar. Zeker iets om in gedachten te houden.”
Laat kinderen fouten maken. Op jonge leeftijd zullen dit kleine foutjes zijn, wat op latere leeftijd grote fouten kan voorkomen.
Eef van Opdorp
“Streef ernaar dat je kind rond zijn achttien de wijsheid bezit om zelfstandig keuzes te maken. Dit is ook ongeveer de leeftijd dat kinderen gaan studeren en zelfstandig gaan wonen. Het voelen van een bepaalde financiële verantwoordelijkheid komt dan zeker van pas.”
Zakgeld: de do’s-and-don’ts
Zakgeld is leergeld, vindt Van Opdorp. “Het hebben van eigen geld leert je kind om zelfstandig keuzes te maken. Al op jonge leeftijd leren kinderen hoe omgaan met geld werkt en wat sociaal gezien ‘normaal’ is. Maar laat kinderen ook fouten maken. Op jonge leeftijd zullen dit kleine foutjes zijn, wat op latere leeftijd grote fouten kan voorkomen.”
En hoeveel zakgeld je nu best geeft? “De hoogte van het zakgeld kan uiteindelijk niemand voor jou bepalen. Wat normaal is, bepaalt je eigen portemonnee. Maar stel grenzen en spreek af wat je kind met het zakgeld moet doen. En ben je toch nieuwsgierig naar hoe andere ouders het doen? Check dan de site van Wikifin”, tipt Van Opdorp nog.
