Schotse eerste minister Nicola Sturgeon wil nieuw referendum over onafhankelijkheid

Voor het einde van de maand, en mogelijk morgen al, zal de Britse premier Theresa May artikel 50, dat het vertrek van het Verenigd Koninkrijk activeren. De tijd van afwachten is volgens de Schotse eerste minister Nicola Sturgeon dan ook voorbij. De leading lady van de SNP kondigde vanmorgen haar voornemen aan om een nieuw onafhankelijkheidsreferendum aan te vragen.

"Als Schotland nu al in deze zaak genegeerd wordt, dan zal het ook na de brexit genegeerd worden", zei Sturgeon die eraan toevoegde dat elke dialoog met de Britse regering tot nog toe onmogelijk is gebleken. "De Britse regering heeft geen centimeter toegevingen gedaan. Onze pogingen tot compromis zijn op een bakstenen muur gestoten", zei Sturgeon. "We staan niet enkel voor een brexit, maar voor een harde brexit."

Bij het referendum over de brexit gaf 62 procent van de Schotten aan in de Europese Unie te willen blijven. Een overweldigend signaal, en het meest pro-Europese van alle Britse regio's. Sturgeon liet meteen na de bekendmaking van de uitslag al weten dat een nieuw onafhankelijkheidsreferendum een optie was. Schotland wil namelijk wel deel blijven uitmaken van de eenheidsmarkt.

De voorbije acht maanden stootte de Schotse vraag om inspraak te hebben in de afwikkeling van de brexit in Londen echter op een botte weigering, zegt Sturgeon. "De taal van samenwerking in het VK is volledig verdwenen."

Om een echte keuze te hebben als regio, moet er dus een nieuw referendum over onafhankelijkheid komen en dat moet plaatsvinden tussen de herfst van 2018 en de lente van 2019, aldus Sturgeon. De timing is niet onbelangrijk: Londen moet voor het eind van de maand de onderhandelingen over een uitstap uit de Europese Unie op gang trekken en heeft daarna twee jaar de tijd om die af te ronden, tot de lente van 2019 dus.

"We hebben er niet voor gekozen om in deze situatie te zijn. Maar we zijn het wel, dus moeten we een plan klaarhebben", zei Sturgeon. "De toekomst ziet er vandaag helemaal anders uit dan twee jaar geleden. Niet alleen door de brexit en het verlaten van de eenheidsmarkt, maar door het uiteenvallen van de Labourpartij ziet het ernaar uit dat de Conservatieve partij tot 2020 in Westminster aan de macht zal zijn."

"Het is niet enkel onze relatie met Europa die op het spel staat, ook het soort land dat we zullen worden. Afwachten en hopen op een goede afloop is een mogelijkheid, maar volgens mij niet de juiste."

"Ik weet niet wanneer artikel 50 zal worden ingeroepen. Dat zegt veel over onze relatie met Westminster. Als Schotland echt een keuze wil hebben, dan moeten we dit referendum houden."

De Schotse nationalistische partij SNP van Sturgeon verloor twee jaar geleden met grofweg 45 procent tegen 55 procent het referendum over onafhankelijkheid. Sindsdien versterkte de partij wel haar macht in het Schotse parlement. "Twee jaar geleden wisten we ook nog niet dat we ons vandaag in deze situatie zouden bevinden", aldus Sturgeon. Ze is er dan ook van overtuigd dat de Schotten bij een tweede onafhankelijkheidsreferendum wel voor autonomie zullen kiezen.

De manier waarop de brexit is afgehandeld is niet de juiste manier, stelde Surgeon nog. "Laten we hiervan een positief plan maken voor de toekomst van Schotland."