Minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) kwam midden januari tot een ietwat vreemde vaststelling. Het geld dat hij ieder jaar aan sociale huisvestingsmaatschappijen mag geven om sociale woningen te bouwen, kreeg hij niet opgesoupeerd. Honderden miljoenen dreigden verloren te gaan. Zelf stelde hij voor om een half miljard euro van de sociale woningen over te hevelen naar de privé, om er betaalbare huurwoningen mee te bouwen. Coalitiepartner CD&V en de oppositie schreeuwden moord en brand.

LEES OOK. Wie te veel spaargeld heeft, krijgt straks geen sociale woning meer

Op de ministerraad van vorige vrijdag kwam de Vlaamse regering tot een compromis. Het overschot, nu al ongeveer 600 miljoen euro, gaat wel degelijk naar de privé zoals minister Diependaele voorstelde. Private spelers kunnen straks van de Vlaamse regering een rentesubsidie tot -1 procent krijgen. Maar er is wel een voorwaarde aan verbonden: met dat geld moeten ze zelf sociale woningen bouwen. Het is dus een evenwichtsoefening tussen CD&V en N-VA, dat de ellenlange wachtlijst voor sociaal wonen – waar nog steeds 170.000 gezinnen op staan – moet doen slinken.

Daarnaast maakt de Vlaamse regering ook geld vrij om ‘betaalbare huurwoningen’ aan te bieden. Bouwpromotoren kunnen straks een renteloze lening krijgen om die goedkopere huurwoningen te bouwen. In ruil moeten ze zo’n woning aanbieden met een korting van 100 à 200 euro tegenover de marktwaarde. De maximale huurprijs wordt 900 euro per maand of 1.000 euro in de centrumsteden. Er is wel een inkomensvoorwaarde: een koppel mag maximaal 65.960 euro verdienen op jaarbasis, een alleenstaande 46.170 euro. “Hiermee willen we betaalbare woningen aanbieden aan de lagere middenklasse”, zegt Diependaele. “Denk maar aan de pas afgestudeerde student of de gescheiden vrijgezel met kinderen, die vandaag moeite hebben om hun facturen te kunnen betalen.”

LEES OOK. Met te veel spaargeld heb je straks geen recht meer op sociale woning: om welk bedrag gaat het? En wat als je erft?

Diependaele benadrukt dat het geld voor de betaalbare huurwoningen niet uit het potje van de sociale woningen komt. Maar de twee circuits zijn wel aan elkaar gekoppeld. De bouwpromotoren die van de staatssteun willen genieten, moeten immers een ‘gemengd project’ indienen. Minstens één derde van de middelen moet gaan naar sociale woningen, één derde naar betaalbare huurwoningen en één derde mogen ze vrij kiezen. Dat uitgebalanceerde compromis kan nu ook op applaus rekenen van CD&V. “Het geld voor sociaal wonen moet gaan naar sociaal wonen”, zegt Vlaams Parlementslid Vera Jans (CD&V). “We zijn ook tevreden met de andere middelen voor het segment ‘betaalbare woningen’. Het is het model van de toekomst: een mix van sociale, betaalbare en reguliere woningen zorgt voor meer interactie en cohesie in wijken die anders louter ‘sociale wijken’ zouden zijn.”