Met de zomer voor de deur, dringend gezocht: monitoren voor zomerkampen en jeugdactiviteiten

De zomervakantie staat voor de deur: voor de jeugd iets waar ze maanden naar heeft uitgekeken. Honderdduizenden kinderen en jongeren gaan ravotten bij de speelpleinwerking of op een van de duizenden kampen. Veel van de organisaties achter al dat vertier hebben het steeds moeilijker om begeleiders te vinden: jonge vrijwilligers die een stukje van hun vakantie opofferen. Vooral monitoren die zich voor lange tijd engageren zijn schaars.

"Het is altijd al een zoektocht geweest, maar de zoektocht naar monitoren wordt steeds moeilijker", zegt Seppe Van Pottelbergh van Kazou dat deze zomer 930 vakanties organiseert voor zowat 40.000 kinderen en jongeren. "Voor een aantal vakanties wordt het toch nog spannend om voldoende begeleiding te vinden en het wordt elk jaar spannender." Al benadrukt de jeugddienst van de CM dat er voor de meeste vakanties al voldoende monitoren zijn.

Het wordt dan wel wat puzzelen om het bestaande aanbod rond te krijgen, voorlopig moeten er geen geplande vakanties geschrapt worden. Het heeft wel een impact op de mogelijke toekomstige groei van het aanbod. Slecht nieuws dus voor ouders die er steeds vroeger moeten bij zijn om hun kind van een felbegeerd plekje te verzekeren op een van de kampen.

"We merken dat de vraag vanuit de kinderen en jongeren veel groter is dan wat we kunnen organiseren met onze vrijwilligers", zegt Van Pottelbergh daarover met spijt in het hart. "Het is altijd een evenwichtsoefening tussen wat we willen aanbieden en wat we kunnen waarmaken."

Waar Kazou als grote organisatie nog wel wat kan schuiven, ligt dat voor kleinere organisaties vaak moeilijker. Gekkoo bijvoorbeeld organiseert zowel speelpleinwerking als kampen met en zonder overnachting in Antwerpen. Goed voor zowat 600 kinderen per dag. "We ervaren een groot tekort aan vrijwilligers", legt Joris Kun van Gekkoo uit. "We hebben momenteel nog maar de helft van het nodige aantal animatoren. We zijn heel erg aan het puzzelen, samen met andere organisaties."

Ook hier proberen ze te voorkomen dat er echt geschrapt moet worden in het aanbod. Zo hebben ze eerder al beslist om sommige kampen en bepaalde speelpleinwerkingen samen te voegen. "Het is een kleine week voor de zomervakantie begint, het is niet fijn om te beseffen dat het mogelijk niet gaat lukken om alles te organiseren", legt Kun uit. "We kijken wat we nog kunnen doen, maar ik sluit niet uit dat er een kans is dat een aantal activiteiten niet gaat doorgaan."

Gekkoo blijkt geen alleenstaand geval. Onze redactie sprak met verschillende andere grote en kleine jeugdwerkorganisaties die kampen of jeugdactiviteiten aanbieden. Het gaat voor alle duidelijkheid niet om de jeugdbewegingen, maar om andere organisaties binnen het jeugdwerk. Het tekort lijkt vrij algemeen en groter dan andere jaren. Al denken de meeste organisaties dat ze voorlopig (nog) geen activiteiten moeten schrappen. Overkoepelende cijfers voor deze zomer zijn er nog niet.

Bij de speelpleinwerking lijkt het tekort minder nijpend. "We hebben 20.000 animatoren nodig om de zomer door te komen, dus we zijn altijd wel op zoek", zegt Bert Breugelmans van de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk daarover. De koepelorganisatie maakt zich nog geen al te grote zorgen. "Wel zijn er meer dan andere jaren nog werkingen die nog wat mensen zoeken."

Grote problemen heeft dat op lokale uitzonderingen na volgens hem nog niet opgeleverd. "Van een handvol werkingen krijgen we het signaal dat ze een inschrijvingsstop doorvoeren, een weekje minder organiseren of enkele speelpleinen samenvoegen op één locatie", zegt Breugelmans die benadrukt dat ouders zich geen zorgen hoeven te maken. En er meestal wel een oplossing gevonden wordt.

Breugelmans voegt er nog aan toe dat die tekorten van alle tijden zijn. "De zoektocht naar animatoren is iets van elk jaar, dat is jeugdwerk", zegt hij. "Mensen stoppen en er komen mensen bij. Vandaag merken we dat de meeste speelpleinen er klaar voor zijn om de zomer te starten."

Verschillende organisaties wijzen naar corona als een van de voornaamste redenen van het tekort. Zo was de werking van veel jeugdwerkorganisaties – zeker tijdens het jaar – grondig teruggeschroefd en dat lijkt zich nu te wreken. "Er was minder betrokkenheid en minder jaarwerking met de animatoren, waardoor er minder een band is opgebouwd", legt Breugelmans uit.

 "Ook los van corona zien we dat jongeren hun engagement meer spreiden", gaat hij verder. "Vroeger kwamen ze 3 à 4 weken bij ons op de speelpleinwerking staan, vandaag is dat nog één of twee weken. Ze combineren dat met andere activiteiten, zoals een festival, reizen of met een vakantiejob."

Hetzelfde merken ze onder meer bij Kazou. "We hebben nog altijd een grote instroom van vrijwilligers, maar ze gaan inderdaad kortere engagementen aan", zegt Van Pottelbergh. Hierdoor hebben ze meer vrijwilligers nodig om hetzelfde aanbod te kunnen verzekeren. "We moeten ons als jeugdwerk daaraan aanpassen. Jongeren gaan nu eenmaal anders om met vrijwilligerswerk dan vroeger: het engagement is er zeker nog, alleen moeten ze nu veel meer keuzes maken."