Waarom een scheldende Erdogan in Turkse ogen maar weinig verkeerd kan doen

Terwijl het Westen met ongeloof toekijkt hoe de Turkse president Recep Tayyip Erdogan Europese democratieën blijft beschuldigen van fascistische praktijken, lijkt dat bij in Europa wonende Turken nauwelijks stof te doen opwaaien. Dat zij zijn uithalen schijnbaar kritiekloos accepteren lijkt vreemd, maar dat is het niet, stelt professor Internationale Politiek Dirk Rochtus (KU Leuven).

Rochtus ziet drie redenen voor de immense populariteit van Erdogan in eigen land. "Erdogan heeft de zogenoemde zwarte Turken weer een stem gegeven", stelt hij. "Je hebt in Turkije namelijk twee soorten Turken. Enerzijds zijn er de witte Turken, die een minderheid vormen, seculier zijn en aanhangers van Atatürk, de grondlegger van de Turkse seculiere staat. Die elite was tot 2002 aan de macht."

"Erdogan vertegenwoordigt de zwarte Turken, de meerderheid van de bevolking die altijd trouw gebleven is aan de religieuze moraal. Zij hebben zich nooit thuis gevoeld in het seculiere Turkije", legt Rochtus uit.

Jobs en grandeur

Daarnaast kan Erdogan er ook prat op gaan dat hij de economie weer aangezwengeld heeft, zegt Rochtus. "Hij heeft buitenlandse investeringen aangetrokken en de werkloosheid doen dalen.

De derde verklaring is volgens Rochtus dat Erdogan Turkije zijn vroegere grandeur wil teruggeven. "Hij wil van Turkije opnieuw een regionale macht maken en verwijst vaak naar het Ottomaanse Rijk als voorbeeld. Hij speelt in op het nationalistische gevoel bij een groot deel van de Turken."

"Die drie zaken maken van hem een sterke leider. Erdogan biedt altijd wederwoord en laat zien dat er niet gesold wordt met Turkije. Hij biedt de Turken stabiliteit, grootsheid en trots."

Nauwe band met familie in Turkije

Dat niet alleen de Turken in Turkije zelf maar ook in de rest van Europa zo denken, heeft te maken met de nauwe band die de uitgeweken Turken nog steeds hebben met hun vaderland, stelt Rochtus. "Via hun familie en de Turkse media, die ze blijven volgen via de satelliet, blijven ze nauw verweven met hun thuisland."

Dat laatste wordt bevestigd door een Vlaamse Turk die liever niet bij naam wordt genoemd. "Het is een cliché, maar het is wel waar dat de meeste Turken in West-Europa afkomstig zijn uit dezelfde, afgelegen plattelandsgebieden, niet toevallig gebieden waar Erdogan enorm populair is."

"Zelfs de Vlaamse Turken die hier al de derde generatie uitmaken, voelen zich nog steeds eerst Turk en dan pas Vlaming", klinkt het. "Ze kijken naar de Turkse televisie via de satelliet en zullen eerder een Turkse politieke uitzending volgen dan naar "De zevende dag" te kijken."

Polarisatie neemt toe

De Turkse regering nam na de poging tot coup verschillende maatregelen die de vrijheid van meningsuiting en de vrije pers nog verder beknotten, en dat heeft de polarisatie in het land nog doen toenemen.

"De aanhangers van Erdogan blijven heel erg in hem geloven, ze verwijzen naar de economische successen en gaan heel hard mee in het wij-zij-gevoel, Turkije tegen het Westen dat het land zijn succes niet gunt", aldus de Vlaamse Turk.

"Terwijl de ene helft van de Turken vindt dat de situatie steeds erger wordt, vinden de aanhangers van Erdogan dat helemaal niet."

Turkse journalist: "Wat zich nu in Turkije afspeelt, is een machtsgreep door de overheid"

Meest gelezen