Bijna 70 jaar na gruwelijke lynchpartij op 14-jarige jongen aanhoudingsbevel gevonden in kelder: familie wil dat vrouw alsnog opgepakt wordt

De moord op Emmett Till in Mississippi veroorzaakte flink wat beroering in 1955. Tot de jaren zestig werd de zuidelijke staat beschouwd als het ‘hart van de Amerikaanse apartheid’. Zwart en wit leefden er gescheiden levens en zwarten werden beschouwd als tweederangsburgers, met een pak minder rechten.

Het was tegen die achtergrond dat de zwarte tiener uit Chicago op een gruwelijke manier aan zijn einde kwam. Hij was op bezoek bij familie toen hij ontvoerd werd, geslagen en verminkt. De daders schoten hem vervolgens door het hoofd en gooiden zijn lichaam in de Tallahatchie River. Drie dagen later werd het gevonden.

Carolyn Bryant Donham (toen 21) was de vrouw die het vuur aan de lont stak. Zij beschuldigde Emmett ervan dat hij op 24 augustus 1955 de winkel was binnengekomen waar ze toen werkte en avances had gemaakt naar haar. De jongen zou volgens een familielid naar haar gefloten hebben, iets wat niet kon volgens de racistische sociale code die er toen gold. Later in de rechtszaal getuigde de vrouw dat Emmett haar ook vastgegrepen zou hebben en een onzedelijke opmerking gemaakt had.

Enkele dagen later trokken haar toenmalige echtgenoot Roy Bryant en zijn halfbroer J.W. Milam gewapend naar het huis van de grootoom van de jongen. Daar kidnapten ze Emmett. Zijn grootoom getuigde later op het proces dat op de avond van de ontvoering “iemand met een stem die lichter was dan die van een man” Emmett aangewezen had vanuit een pick-up, waarna de moordenaars de jongen hadden meegenomen. 

Het was door toedoen van de moeder van Emmett dat de zaak ruchtbaarheid kreeg. Zij stond erop dat de kist van haar zoon open zou staan voor wie hem een laatste groet wilde brengen, zodat iedereen zijn verminkte lichaam zou kunnen zien. De opkomende burgerrechtenbeweging sprong meteen op de kar.

Er volgde een proces, maar daarop werden Bryant en Milam door een volledig witte jury vrijgesproken. Later gaven ze in een interview echter toe dat ze het wel degelijk hadden gedaan. Dat bleef echter zonder gevolg.

Beide mannen worden ook genoemd in het pas opgedoken arrestatiebevel voor Carolyn Bryant Donham. Daarin wordt de vrouw beschuldigd van ontvoering. De bevoegde sheriff vertelde toentertijd aan reporters dat hij het bevel niet zou laten uitvoeren. Hij wilde de vrouw niet “lastigvallen”, omdat ze twee jonge kinderen had waar ze voor moest zorgen. Daarop verdween het van de radar.

Tot vorige week. Toen dook het bevel op in een doos met documenten uit de jaren vijftig en zestig in de kelder van een gerechtsgebouw in Mississippi. Het werd intussen ook als authentiek bestempeld. 

De vondst gebeurde tijdens een zoektocht van de Emmett Till Legacy Foundation. Die organisatie wordt geleid door een nicht van de vermoorde jongen, Deborah Watts. En de familie van Emmett wil gerechtigheid. “Pak haar op en klaag haar aan”, reageerde die bij het Amerikaanse persbureau AP.

De vrouw zou intussen 88 jaar zijn. Volgens de laatst bekende gegevens zou ze in North Carolina wonen. Ze heeft nog niet gereageerd op het nieuws. Milam en Bryant zijn intussen overleden. Ze stierven allebei aan kanker toen ze vooraan in de zestig waren, Milam in 1980 en Bryant in 1994.

Het is niet duidelijk of het aanhoudingsbevel nog effectief gebruikt kan worden. Na verloop van tijd en onder veranderende omstandigheden kan het verlopen en dat zou hier het geval kunnen zijn, volgens experts.

Verdachten kunnen in de Verenigde Staten daarnaast niet twee keer vervolgd worden voor dezelfde feiten, tenzij er sprake is van nieuw bewijsmateriaal. Volgens de familie van Emmett is dat nu gevonden. Experts zien hier ook een mogelijke opening om een nieuw proces te starten. 

De openbare aanklager wil voorlopig geen commentaar geven, maar verwees naar een rapport uit december van het ministerie van Justitie over de zaak. Daarin stond dat er geen vervolging meer mogelijk was.