België krijgt 1,4 miljard euro minder uit Europees relancefonds, N-VA reageert: “Premier De Croo onderhandelde slechte deal”

Bij de opmaak van de Faciliteit voor Herstel en Veerkracht (RRF), de centrale spil van het  Europese relanceplan van 800 miljard euro, hadden de lidstaten in 2020 de verdeling van de subsidies voor 70 procent vastgelegd. Voor de toekenning van de overige 30 procent zou rekening worden gehouden met de latere impact van de coronacrisis. Lidstaten die sneller zouden opveren na de coronacrisis, zouden dan wat inleveren ten koste van landen die langer schade ondervinden, zo luidde de redenering.   

Die Commissie heeft nu de update van de verdeelsleutel gepubliceerd. De Belgische economie presteerde in 2021 beter dan was aangenomen in de herfst van 2020. In de plaats van een krimp met 4,6 procent over 2020 en 2021 groeide de economie over deze periode met 0,1 procent. Dat heeft een negatieve impact op de subsidies voor ons land. België ontvangt uit de laatste schijf van 30 procent nog ruim 878 miljoen euro. Dat is slechts 0,85 procent van de pot van 103 miljard euro. In de eerste schijf ontving België 1,56 procent van 234 miljard, goed voor 3,6 miljard euro. 

Zo landt België dus met 4,524 miljard euro aan subsidies, een inlevering met 1,4 miljard euro in vergelijking met de initiële verwachtingen. Ierland, een land dat tijdens de eurocrisis overeind moest worden gehouden maar de coronacrisis makkelijk van zich afschudde, ontvangt helemaal niks meer uit de laatste schijf en moet genoegen nemen met 914 miljoen euro. Andere lidstaten maken dan weer een sprongetje. Spanje bijvoorbeeld, één van de voornaamste begunstigden van het relancefonds, had oorspronkelijk uitzicht op bijna 70 miljard euro en krijgt er nu nog ongeveer 7 miljard euro bij. Ook een land als Duitsland maakt enkele miljarden winst. 

De Belgische staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine (PS) onderschrijft volledig de solidariteitsgedachte die centraal staat in het Europese relanceplan. In een persmededeling wijst hij erop dat het in de eerste plaats zaak was om de economieën te helpen die zwaar door de crisis werden getroffen. Het neemt niet weg dat de regering het liever anders had gezien. "Hoewel we blij mogen zijn met onze goede economische prestaties, is een herziening van deze omvang achteraf niet ideaal voor de investeringsplanning", stelt hij vast. 

Dermine wijst er wel op dat het kernkabinet al in april had toegezegd dat de verlaging van de Europese subsidies gecompenseerd zal worden met andere financieringsbronnen en dat alle geplande projecten gerealiseerd zullen worden. "In België is al meer dan dertig jaar chronisch ondergeïnvesteerd. De uitdagingen op het gebied van energie, klimaat en digitale technologie vragen echter om massale overheidsinvesteringen", stelt de staatssecretaris.

Volgens oppositiepartij N-VA bewijst de herberekening echter dat de federale regering zich heeft laten aftroeven aan de Europese onderhandelingstafel. "Premier De Croo onderhandelde een slechte deal waarbij 5,9 miljard naar België zou komen, terwijl de Nationale Bank becijferde dat dat amper de helft is van wat andere lidstaten gemiddeld krijgen. En nu gaat daar dus nog eens 1,4 miljard euro vanaf waardoor België nog meer onderbedeeld wordt. Waarom strijdt de premier niet sterker voor onze eigen noden en belangen?", vraagt Kamerlid Sander Loones zich af. 

Een deel van de Europese subsidies is ook bestemd voor de deelstaten. De verlaging van de middelen zal op 13 juli besproken worden tijdens de vergadering van het Overlegcomité, zo deelt Dermine mee. De indiening van het aangepaste plan bij de Europese Commissie is gepland voor het najaar.

Vlaanderen verliest door de negatieve bijstelling 536 miljoen euro, maar ook de regering van minister-president Jan Jambon houdt vast aan de volledige uitvoering van haar relanceplan en zal het verlies zelf bijpassen. “Vanuit Vlaanderen hebben we een buffer ingebouwd om mindere inkomsten uit Europa te compenseren. Maar aan de verdeelsleutel wordt wat ons betreft niet geraakt. Dat minister Dermine hier wil aan tornen is voor ons uitgesloten”, maakte minister voor Financiën en Begroting Matthias Diependaele (N-VA) duidelijk. 

Lees ook: OVERZICHT. Deze projecten wil regering-De Croo financieren met geld uit Europees relancefonds