Kazachstan wil minder afhankelijk zijn van Rusland voor olie-export

Tokajev noemt het inrichten van nieuwe exportroutes een "prioriteit". Hij gaf zijn regering ook de opdracht om capaciteit van de uitvoer naar China op te krikken.

Zowat 80 procent van de olie die Kazachstan uitvoert, gaat via een oliepijpleiding van het Caspian Pipeline Consortium (CPC) naar de Russische havenstad Novorossiejsk aan de Zwarte Zee. Kazachstan grenst zelf alleen aan de volledig door land omsloten Kaspische Zee.

Sinds de Russische inval in Oekraïne eind februari loopt de Kazachse uitvoer geregeld spaak. In maart en juni kwam het tot onderbrekingen. Langs Russische kant luidde het officieel dat de leiding schade opliep door een storm en dat er gevaar bestond door mijnen uit de Tweede Wereldoorlog, maar volgens waarnemers wil de Russische regering zijn historische bondgenoot onder druk zetten om neutraal te blijven in het conflict met Oekraïne.

Eerder leidde het feit dat Kazachstan de onafhankelijkheid van de door Moskou beschermde zelfverklaarde republieken in het oosten van Oekraïne niet wil erkennen tot wrevel. Tokajev had de Europese Unie ook al aangeboden om meer olie en gas te leveren.

Deze week kreeg de Kazachse olie-export weer een knauw, omdat de olieterminal van CPC in Novorossiejsk op bevel van een rechtbank is stilgelegd. De kwestie draait rond onvolledige documentatie wat betreft de noodplannen in het geval van een olielek. Aanvankelijk hadden de Russische autoriteiten CPC tot 30 november de tijd gegeven om de documenten in orde te brengen, maar tijdens een rechtbankzitting op dinsdag eisten ze plots de sluiting van de terminal en kregen ze gelijk.

Ook daar zien critici weer de hand van de Russische regering in, maar zij ontkent dat de beslissing van de rechtbank politiek beïnvloed is. CPC liet woensdag weten dat het "gedwongen" is om zich te schikken naar het vonnis, maar dat het in beroep gaat.